Dự thảo Luật BHXH sửa đổi có nhiều chính sách mới, phức tạp liên quan đến nhiều vấn đề được NLĐ và người sử dụng lao động cũng như dư luận xã hội quan tâm.
Tham gia ý kiến về tiền lương hưu, đại biểu Nguyễn Duy Thanh, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau cho biết: qua thực tế tìm hiểu NLĐ, người sử dụng và ý kiến của nhiều hiệp hội ngành nghề trong quá trình lấy ý kiến đóng góp dự án Luật BHXH (sửa đổi) đã đề nghị nghiên cứu kế thừa Luật BHXH năm 2006. Đó là, NLĐ có thời gian đóng BHXH trên 20 năm được nghỉ hưu sớm và mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi bị trừ 1%.
Từ thực tế trên, đại biểu Nguyễn Duy Thanh đề nghị Ban soạn thảo dự thảo Luật BHXH sửa đổi lần này cần bổ sung quy định cho phép NLĐ có thời gian đóng BHXH trên 20 năm được nghỉ hưu sớm tối đa 5 năm so với tuổi nghỉ hưu.
Với đề xuất của đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Thanh, Phó Viện trưởng Viện Công nhân – Công đoàn, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Phạm Thị Thu Lan cho rằng: “Về phía công đoàn, chúng tôi hoàn toàn ủng hộ quyền lợi của NLĐ. Khi NLĐ gần đến tuổi nghỉ hưu mà không tìm được việc làm thì cuộc sống sẽ rất khó khăn.
Đề xuất của đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Thanh rất chính đáng nhưng còn phải tính toán khả năng chi trả của Quỹ BHXH. Nhưng nếu có chính sách khác hỗ trợ để NLĐ tiếp tục đi làm công việc phù hợp, đóng BHXH sau này được hưởng mức lương hưu cao hơn so với nghỉ hưu sớm 5 năm thì sẽ tốt hơn.
Việc sửa đổi bổ sung Luật BHXH, trong đó quy định chế độ hưu trí hiện nay phải đặt trong bối cảnh Việt Nam là một trong những nước có tốc độ già hóa dân số nhanh, số NLĐ lớn tuổi đang tăng nhanh và đối mặt với vấn đề giải quyết việc làm. Từ thực tế này, TS Phạm Đình Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học BHXH, BHXH Việt Nam cho rằng: NLĐ làm việc trong điều kiện lao động bình thường, nếu chưa đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định thì không nên nghỉ hưu sớm khi đã đóng 20 năm BHXH, trừ trường hợp có vấn đề về sức khỏe, mất khả năng lao động. Chế độ hưu trí thông thường được thực hiện cho NLĐ khi phải đạt 2 điều kiện: đủ tuổi nghỉ hưu, đủ số năm đóng BHXH. Nếu NLĐ nghỉ hưu trước tuổi theo quy định thì phải trừ mức hưởng: ở Việt Nam là 2% cho mỗi năm, trong khi tại Pháp 5%, Đức 3,6%.
Cũng theo TS. Phạm Đình Thành tính toán: người lao động nghỉ hưu trước tuổi bao nhiêu năm thì Quỹ BHXH phải chi bù cho từng đó năm nghỉ hưu sớm. Không những vậy, quỹ hưu trí còn phải đóng BHYT cho người nghỉ hưu. Vì vậy, cần hạn chế người lao động nghỉ hưu trước tuổi, giảm áp lực cho việc cân đối quỹ. Đồng thời, việc giảm trừ mức hưởng cho thời gian nghỉ hưu trước tuổi là cần thiết nhằm đảm bảo công bằng cho những người nghỉ hưu đúng tuổi.
Theo TS. Phạm Đình Thành, đề xuất bổ sung quy định cho phép NLĐ được nghỉ hưu sớm tối đa 5 năm so với tuổi nghỉ hưu, theo lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu là không phù hợp với xu thế chung của quá trình điều chỉnh Luật BHXH ở Việt Nam.
Một điều đáng nói, hiện nay tuổi thọ bình quân đã tăng lên đáng kể do chất lượng cuộc sống không ngừng được cải thiện. Khi đó, thời gian hưởng lương hưu của từng người sẽ tăng lên. Để giải quyết vấn đề này, một giải pháp quan trọng đã được Nhà nước triển khai là tăng tuổi nghỉ hưu: Từ 60 lên 62 tuổi đối với nam, mỗi năm tăng 3 tháng; từ 55 lên 60 tuổi đối với nữ, mỗi năm tăng 3 tháng; với lộ trình thực hiện từ năm 2021.
