Hội nghị được tổ chức trực tuyến tại hai điểm cầu Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Trần Quốc Khánh cho biết, trong bối cảnh mở cửa nền kinh tế, phòng vệ thương mại là một công cụ để bảo đảm môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa hàng hóa nhập khẩu và hàng hóa sản xuất trong nước. Việc tổ chức Hội nghị để giúp các cơ quan báo chí, các nhà báo tìm hiểu và thảo luận về vấn đề quan trọng đối với quá trình hội nhập kinh tế quốc tế là rất quan trọng. 

Báo chí là cầu nối giữa cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp, là kênh thông tin rất hiệu quả để tuyên truyền về các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nói chung và lĩnh vực phòng vệ thương mại nói riêng. 

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương, Trần Quốc Khánh, để cộng đồng doanh nghiệp và người dân hiểu đúng về các biện pháp phòng vệ thương mại thì vai trò của các cơ quan báo chí là rất quan trọng trong việc cập nhật các vấn đề chuyên sâu về hoạt động này. Từ đó phản ánh khách quan, chính xác và chân thực vì lợi ích chung cho cả cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp và báo chí. 

"Quy mô xuất khẩu, nhập khẩu đã tăng nhiều lần cho thấy năng lực của nhiều ngành sản xuất, xuất khẩu của nước ta đã tăng cao hơn, hàng hóa đã được thâm nhập và cạnh tranh sòng phẳng trên nhiều thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, hàng hóa nhập khẩu vào nước ta nhiều hơn và cạnh tranh quyết liệt với nội địa. Để bảo đảm môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng trong bối cảnh nền mở cửa của nền kinh tế và đưa ra các cam kết về xoá bỏ hàng rào thuế, hàng rào phi thuế, các nhà đàm phán về kinh tế đã thiết kế một công cụ đó là phòng vệ thương mại. 

Phòng vệ thương mại bao gồm các biện pháp: Tự vệ (áp dụng khi hàng hoá nhập khẩu gia tăng đột biến, gây thiệt hại nghiêm trọng cho hoạt động sản xuất trong nước); chống bán phá giá; chống trợ cấp, áp dụng khi hàng nhập khẩu cạnh tranh không lành do bị bán phá giá hoặc được nước xuất khẩu trợ cấp, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết. 

Theo Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) Lương Hoàng Thái, hiện nay đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng khá lớn tới sản xuất và chi phí logictic (vận tải, thuê container…) nên khó có thể đẩy mạnh xúc tiến thương mại sang thị trường mới. Các nước lại đang có xu hướng xây dựng chuỗi cung ứng của riêng mình, trong khi thương mại điện tử và nền kinh tế số của Việt Nam vẫn chưa phát triển tương xứng cũng là một trong những khó khăn không nhỏ.

Theo đó, giải pháp trong thời gian tới là tiếp tục chủ trương hội nhập kinh tế quốc tế nhưng tập trung thúc đẩy chiều sâu thay cho mở rộng về diện đối tác. Đặc biệt, quan tâm đến lợi cụ thể của ngành và địa phương, sẵn sàng áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại được quốc tế cho phép. 

Tại Hội nghị, các chuyên gia đã chia sẻ những thông tin quan trọng về phòng vệ thương mại: Tổng quan về các Hiệp định Thương mại tự do và tác động với với kinh tế Việt Nam; hoạt động của Cục Phòng vệ thương mại trong công tác hướng dẫn doanh nghiệp ứng phó và sử dụng công cụ phòng vệ thương mại để bảo vệ lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp; thực tiễn ứng phó và sử dụng công cụ phòng vệ thương mại từ góc độ doanh nghiệp và lưu ý với các cơ quan báo chí trong truyền thông về các vụ việc phòng vệ thương mại. 

Kết luận Hội nghị, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Phan Xuân Thủy nhấn mạnh, phòng vệ thương mại không còn là một khái niệm mới mẻ, nhưng nhiều doanh nghiệp, hiệp hội ở nước ta vẫn còn thụ động nên phải chịu nhiều thiệt hại khi không cạnh tranh được với hàng nhập khẩu hoặc khi bị nước ngoài điều tra và áp thuế phòng vệ thương mại, nhất là đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa. 

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tap, khó kiểm soát, gây ra suy thoái trầm trọng và khủng hoảng kinh tế toàn cầu, làm đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hóa, các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam lại có xu hướng gia tăng. 

Hội nghị đã kịp thời cung cấp thông tin về phòng vệ thương mại cho các cơ quan báo chí, nhất là các nhà báo, phóng viên theo dõi lĩnh vực kinh tế, tạo góc nhìn mới mẻ, cung cấp cho báo chí cái nhìn sâu sắc, toàn cảnh về lĩnh vực phòng vệ thương mại trong quá trình hội nhập kinh tế thế giới.

Nguyễn Kiên