Quân đội Ukraine đang bị đẩy lùi trên mọi mặt trận

Quân đội Ukraine đang bị đẩy lùi trên mọi mặt trận, bao gồm cả ở khu vực Kursk của Nga, nơi mà Kiev tiến hành chiến dịch đột kích xuyên biên giới vào tháng 8/2024. Trong hầu hết năm 2024, Ukraine đang mất dần các vùng lãnh thổ.

Tuần này, thị trấn Selidove ở phía Tây khu vực Donetsk đang bị bao vây và giống như diễn biến với thị trấn Ugledar vào đầu tháng này, nó có khả năng sẽ thất thủ trong tuần tới. Ngoài ra, trong suốt mùa đông, viễn cảnh khủng khiếp về một trận chiến lớn để giữ thị trấn công nghiệp có ý nghĩa chiến lược là Pokrovsk vẫn đang treo lơ lửng.

Cuối cùng, theo đánh giá của giới quan sát trên The Conversation, đây không phải là cuộc giao tranh giành lãnh thổ mà là một xung đột tiêu hao. Nguồn lực duy nhất có giá trị là các binh lính và ở đây, các số liệu của Ukraine không cho thấy triển vọng tích cực.

Tổng thống Volodymyr Zelensky đã thừa nhận vào tháng Hai năm nay, tổn thất về nhân mạng trong cuộc xung đột là 31.000 người song không tiết lộ cụ thể về số người bị thương. Tuy nhiên, theo các nguồn tin phía Mỹ, cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đã chứng kiến 1 triệu người thiệt mạng và bị thương ở cả hai bên.

Tinh thần sa sút và tình trạng đào ngũ cũng như trốn tránh nghĩa vụ quân sự hiện là những vấn đề đáng kể với Ukraine. Những yếu tố này đang làm trầm trọng thêm việc tuyển quân của Kiev, khiến nhiệm vụ bổ sung lực lượng cho tiền tuyến trở nên khó khăn.

Một cuộc tranh luận gay gắt đang diễn ra ở Ukraine xoay quanh câu hỏi có nên huy động vào quân đội nhóm thanh niên có độ tuổi từ 18 - 25 hay không. Do áp lực kinh tế vào đầu những năm 2000, Ukraine đã phải chịu sự sụt giảm lớn về tỷ lệ sinh, khiến số người trong độ tuổi từ 15 - 25 hiện nay tương đối ít.

Việc huy động và sự sụt giảm nghiêm trọng của nhóm người trong độ tuổi này là điều mà Ukraine không thể ứng phó được do cuộc khủng hoảng nhân khẩu học vốn đã nghiêm trọng mà nước này đang đối mặt. Và ngay cả khi tiến hành huy động thì khi các chính sách, luật pháp, tổ chức bộ máy và các hoạt động đào tạo cần thiết hoàn thành, xung đột có thể đã kết thúc.

Phương Tây chuẩn bị gì khi Ukraine bị đẩy lùi trên mọi mặt trận?

Theo The Conversation, lịch sử cho thấy không có cuộc đối đầu nào với Nga trong xung đột tiêu hao thành công. Nói cách khác, điều này tức là Ukraine đối mặt với nguy cơ thất bại thực sự.

Mục tiêu tối đa trong cuộc xung đột hiện nay của ông Zelensky là khôi phục biên giới trước năm 2014 và một số điều kiện khác được đánh giá là sẽ không đạt được và phương Tây chịu một phần trách nhiệm cho việc này. Những cam kết của Châu Âu về hàng triệu quả đạn pháo đã không thành hiện thực. Chỉ có 650.000 quả đạn được cung cấp cho Kiev trong năm nay. Mặc dù Mỹ có kho vũ khí đáng kể với hàng nghìn xe bọc thép, xe tăng và pháo dự trữ nhưng Washington khó có thể thay đổi chính sách cung cấp vũ khí nhỏ giọt cho Kiev vào lúc này. Ngay cả khi quyết định như vậy được đưa ra, thời gian chuyển giao sẽ là nhiều năm chứ không phải trong một vài tháng.

Một cuộc họp mật của các quan chức quốc phòng phương Tây gần đây đã diễn ra trong bầu không khí rất ảm đạm. Theo họ, Ukraine đối mặt với tình hình "nguy hiểm" và "tồi tệ hơn bao giờ hết". Các cường quốc phương Tây nhất trí họ không thể để xảy ra một thảm họa chiến lược khác như Afghanistan, vốn từng diễn ra "dần dần rồi đột ngột".

Giới quan sát nhận định, quân đội Nga sẽ khó có bước đột phá quyết định nào dù họ có thể chiếm được một số thị trấn chiến lược như Pokrovsk. Các nhà phân tích này cho rằng, Moscow không có khả năng làm điều đó, vì vậy sẽ không có sự sụp đổ hay khoảnh khắc "Kiev như Kabul".

Dù vậy, sẽ có những giới hạn nhất định đối với những tổn thất mà Ukraine phải gánh chịu. Người ta không biết giới hạn đó nằm ở đâu cũng như không biết khi nào nó xảy ra. Điều quan trọng là sẽ không có chiến thắng nào cho Ukraine và phương Tây không có một chiến lược cụ thể để điều đó diễn ra, ngoài việc cố gắng làm tiêu hao lực lượng của Nga nhiều nhất có thể.

Về cơ bản, có hai câu hỏi được đặt ra là liệu Ukraine có triển vọng giành chiến thắng hay không và liệu lợi ích tiềm năng có tương xứng với cái giá phải trả hay không. Vấn đề là như thường lệ, phương Tây vẫn chưa xác định được thắng lợi cho Ukraine là như thế nào. Trong khi đó, cái giá đang trở nên quá rõ ràng.

Việc xác định rõ các mục tiêu và giới hạn của mình sẽ tạo nên sự khởi đầu của một chiến lược và phương Tây vẫn chưa làm được điều đó. Cuộc xung đột ở Ukraine cần một câu trả lời thực tế cho việc thế nào là "chiến thắng" hoặc ít nhất là một giải pháp có thể chấp nhận được sẽ như thế nào, cũng như mức độ có thể đạt được và liệu phương Tây có thực sự theo đuổi nó hay không. Sau đó thì các nhà lãnh đạo phương Tây mới có thể đưa ra hành động phù hợp.

Theo The Conversation, một điểm khởi đầu có thể chấp nhận là Crimea, Donetsk và Lugansk thuộc quyền kiểm soát của Nga - điều mà ngày càng nhiều người Ukraine bắt đầu nói một cách công khai. Sau đó, phương Tây cần lập một kế hoạch nghiêm túc cho Ukraine hậu chiến và hỗ trợ Kiev trong quá trình này. Theo đó, Nga không thể chiếm toàn bộ hoặc phần lớn lãnh thổ Ukraine và ngay cả khi có thể, họ cũng không thể giữ được. Do vậy, hai bên sẽ có một giải pháp thỏa hiệp.

Mới đây, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết, việc Moscow chấm dứt không kích vào các cơ sở hạ tầng của Ukraine có thể là điểm khởi đầu cho đàm phán để chấm dứt xung đột. Theo nhà lãnh đạo Ukraine, việc đạt được kết quả trong quá trình ngăn chặn Nga liên tục nhắm vào các tàu năng lượng và tàu chở hàng có thể là dấu hiệu cho thấy Moscow "có lẽ sẵn sàng chấm dứt xung đột".

Kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự vào cuối tháng 2/2022, nước này đã tấn công mạnh mẽ vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine bằng tên lửa và UAV. Ukraine đang đối mặt với một mùa đông khắc nghiệt nữa sau khi Moscow phá hủy các nhà máy nhiệt điện. Tổng thống Zelensky khẳng định hôm 22/10, việc cả hai bên chấm dứt không kích vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau có thể dọn đường cho việc dừng leo thang xung đột.

Trong khi đó ngày 24/10, Tổng thống Putin cho biết, Moscow sẵn sàng cân nhắc bất kỳ lựa chọn nào để chấm dứt xung đột ở Ukraine nhưng phải dựa trên thực tế chiến trường.

"Chúng tôi đã sẵn sàng cân nhắc bất kỳ lựa chọn nào cho các thỏa thuận hòa bình dựa trên thực tế chiến trường. Và chúng tôi không sẵn sàng cho bất kỳ điều gì khác", ông Putin nói.

Theo The Conversation/Newsweek