Công ty tài chính mọc lên như nấm!

Nói về công ty tài chính có thị trường lớn và thành lập sớm nhất phải kể đến Home Credit – "ông lớn" tài chính đến từ Cộng hòa Czech bắt đầu hoạt động trong mảng cho vay tiêu dùng trả góp ở Việt Nam từ năm 2008 và đã có mặt trên 11 quốc gia. Sau nhiều năm hoạt động, Home Credit đã xây dựng được mạng lưới lên 403.577 điểm giao dịch trên toàn cầu, thêm 94.874 điểm so với năm ngoái.

Theo đó, tính đến hết ngày 31/12/2017, tổng tài sản của Home Credit Việt Nam đạt 656 triệu EUR, tương đương 17.450 tỷ đồng, tăng 27% sau một năm và gấp 2,2 lần năm 2015.

Cuối năm 2018, dư nợ cho vay của Home Credit đạt 17.452 tỷ đồng, thị phần cho vay của công ty này chưa đến 20%. Trong khi đó, thị phần cho vay của FE Credit lên tới 55%. Tốc độ tăng trưởng của Home Credit trong năm 2018 cũng chậm hơn hẳn so với những năm trước đó, chỉ tăng 12%.

Nhiều năm trở lại đây, mặc dù thị trường tài chính tiêu dùng ngày càng cạnh tranh khốc liệt, dư địa phát triển thị trường ngày càng thu hẹp nhưng Home Credit vẫn duy trì kết quả kinh doanh khiến nhiều tổ chức tín dụng phải “thèm thuồng”.

Về nguồn vốn, vốn chủ sở hữu đến hết ngày 31/12/2017 của Home Credit Việt Nam đạt 138 triệu EUR, tương đương 3.671 tỷ đồng, tăng 18% sau một năm và tăng 66% sau 2 năm. Tổng nợ ở mức 518 tỷ đồng, tăng 30% sau một năm và gấn 2,3 lần năm 2015.

Thị trường tài chính, cho vay tiêu dùng luôn được đánh giá là món hời, chính vì vậy việc tranh giành giữa các công ty, tập đoàn ngày càng trở lên quyết liệt hơn. Nhiều công ty tài chính tuy “sinh sau đẻ muộn” nhưng đã tự tìm cho mình những hướng đi riêng, tăng tốc bứt phá khiến nhiều người phải bất ngờ.

Điển hình, gần chục công ty tài chính đã ra đời, cũng đang dần lấy được thương hiệu trong lòng khách hàng như Home Credit, FE Credit, HD Saison, F88, MCredit…

Sinh sau đẻ muộn… đang bứt phá!

Xuất phát từ nhu cầu tìm kiếm, quản lý vốn và điều hòa nguồn vốn, hầu hết tập đoàn kinh tế và tổng công ty đều “đẻ” ra công ty tài chính. Theo quy định hiện hành, công ty tài chính hoạt động tương tự như ngân hàng với chức năng sử dụng vốn tự có, vốn huy động và các nguồn vốn khác để cho vay, đầu tư; cung ứng các dịch vụ tư vấn về tài chính, tiền tệ… Yêu cầu về vốn điều lệ thì chỉ cần tối thiểu 300 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với 1.000 tỷ đồng đối với NH. Hơn nữa, với hoạt động tín dụng tiêu dùng và vay tín chấp thì rủi ro nợ xấu khá thấp. Điểm khác là công ty tài chính không được làm dịch vụ thanh toán và không được nhận tiền gửi dưới 12 tháng.

Một số chuyên gia kinh tế cho rằng, các công ty tài chính ra đời nhiều là xu hướng tích cực khi nhu cầu vay vốn đầu tư phát triển sản xuất, nhất là đầu tư vào các ngành nghề mới, và tín dụng tiêu dùng, ngày càng tăng trong lúc khả năng đáp ứng của NH lại hạn chế. Bên cạnh đó, hiện tại, tỷ lệ người dân Việt Nam sử dụng các dịch vụ tài chính NH chỉ khoảng 10% trong lúc nguồn vốn trong dân còn rất lớn, ước chừng 50.000 - 60.000 tỷ đồng.

Dù là thành lập sau nhưng hiện nay, một cái tên đang đình đám trong giới tài chính là FE Credit thuộc VPBank. Chỉ sau 7 năm gia nhập thị trường, 55% thị phần cho vay tiêu dùng đã rơi vào tay công ty này. Còn Home Credit hiện chỉ chiếm 20% thị phần. Tuy nhiên, năm 2018, FE Credit lãi trước thuế 4.118 tỷ, giảm 82 tỷ so với năm 2017 do trích lập tới hơn 7.500 tỷ đồng dự phòng rủi ro.

HD Saison cũng đang trên đà đi lên, là một trong những đối thủ cạnh tranh của 2 công ty trên. HD Saison có tốc độ tăng trưởng mạnh trong những năm gần đây và đóng góp một tỷ lệ lợi nhuận đáng kể cho ngân hàng mẹ (HDBank). Cụ thể, trong tổng lợi nhuận đạt được năm 2017 của HDBank là hơn 2.400 tỷ đồng trước thuế, HD Saison đóng góp khoảng 35%.

Tiếp đến là MCredit của MBBank cũng liên tục đẩy mạnh hoạt động trong những năm gần đây, có lãi ngay từ năm đầu tiên và tăng trưởng bình quân hơn 200% hàng năm. Năm 2018, Mcredit cũng đã có LNTT đạt 320 tỷ đồng.

Miếng bánh ngon trong thị trường cho vay tài chính khiến ai cũng muốn dành thị phần, bài toán được đặt ra cho các doanh nghiệp Việt Nam làm thế nào để thúc đẩy hơn nữa tiềm năng của thị trường này.

Thách thức lớn nhất cho những kẻ đến sau vào thời điểm này chính là sự bành trướng của hai cái tên lớn nhất: Home Credit, FE Credit thương hiệu một nội một ngoại này dường như đang áp đảo phần còn lại của cuộc đấu.

Trang Nguyễn