Việc xử lý như "gãi ngứa" - cũng là nguyên nhân khiến dư luận hoài nghi những trường hợp được phát hiện - chỉ là phần nổi của một tảng băng chìm?

Sau cơ sở giết mổ Xuyên Á - cơ sở giết mổ lớn nhất ở TP. HCM, mỗi đêm làm thịt khoảng 5.000 con heo bị cơ quan chức năng bắt quả tang hai nhân viên bơm thuốc cho heo, thì sáng 13/10, ông Khương Trần Phúc Nguyên - Trưởng phòng Thanh tra chuyên ngành Chi cục Thú y TP. HCM cho biết, đơn vị này vừa tiêu hủy 70 con heo “dính” thuốc an thần có nguồn gốc từ Bà Rịa - Vũng Tàu và được đưa vào cơ sở Hòa Phú (huyện Củ Chi) để giết mổ.

Heo bị “dính” thuốc an thần được phát hiện tại cơ sở Hòa Phú, huyện Củ Chi

Phần nổi của một tảng băng chìm?

Ngày 10/10, chủ lô hàng là ông Nguyễn Văn Phụng, đã đưa 70 con heo vào cơ sở Hòa Phú để giết mổ. Qua kiểm tra lâm sàng, cơ quan thú y TP. HCM phát hiện heo có biểu hiện tiêm thuốc an thần như mệt mỏi, thân ửng đỏ, mắt nhắm nghiền khi đang đi đứng nên lấy 3 mẫu nước tiểu kiểm định. Kết quả ghi nhận cả 3 mẫu chứa tồn dư thuốc an thần, hàm lượng cao.

Sau khi có kết quả kiểm định, ông Phụng tự nguyện xin tiêu hủy lô heo dương tính với thuốc an thần. Tuy nhiên, ông Phụng cho rằng, cơ sở này không tiêm thuốc cho heo tại lò giết mổ, có thể heo được tiêm lúc bắt ở trang trại hoặc trên đường vận chuyển.

Được biết, lô heo 70 con “dính” thuốc an thần có trọng lượng khoảng 6,3 tấn, trị giá khoảng 190 triệu đồng. Ngoài thiệt hại về tài sản, ông Phụng buộc phải đóng khoản tiền phạt, tiền tiêu hủy trên 100 triệu đồng.

Những trường hợp heo được tiêm thuốc an thần này ngày càng diễn ra nhiều và quy mô của nó rất lớn, điều này khiến cho người tiêu dùng phải lo ngại. Chưa đầy 2 tuần sau khi 3.750 con heo tại lò mổ Xuyên Á, Củ Chi bị buộc tiêu hủy vì hành vi tiêm thuốc an thần vào heo trước khi giết mổ, thì lô heo dương tính với thuốc an thần lại được phát hiện tại lò mổ Hòa Phú, điều đó cho thấy hành vi cố ý của các đối tượng có liên quan.

Người tiêu dùng bị “đầu độc” bằng thuốc an thần

Thuốc an thần sử dụng trên heo đã được ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng phòng Thanh tra (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) khẳng định không thuộc danh mục thuốc cấm sử dụng trong thú y. Tuy nhiên, việc tiêm thuốc an thần cho heo trước khi giết mổ là trái chỉ định của nhà sản xuất thuốc, là hành động đáng lên án. Nếu con người sử dụng thường xuyên thịt động vật có chứa thuốc an thần, sẽ gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu hóa, hội chứng thận hư, bệnh thần kinh, đãng trí, trầm uất, run chân tay...

Xử lý như "gãi ngứa" làm cho các lò mổ “nhờn thuốc”?

Theo các Khoản 10, Điều 20 - Nghị định 90/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y quy định: Phạt tiền từ 30-35 triệu đồng đối với hành vi vận chuyển, lưu giữ, giết mổ động vật để làm thực phẩm mà động vật đó bị sử dụng thuốc an thần không theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc cơ quan quản lý chuyên ngành thú y có thẩm quyền. Bên cạnh đó, cơ sở vi phạm còn bị xử phạt bổ sung với hình thức đình chỉ hoạt động từ 3 - 6 tháng.

Nhiều người cho rằng, mức xử phạt có thể được áp dụng này vẫn còn quá nhẹ, không đủ sức răn đe bởi đây là hành vi tiêm thuốc an thần với một số lượng lớn, có nguy cơ hủy hoại sức khỏe cộng đồng.  

Bức xúc trước vấn nạn thực phẩm liên tục bị đầu độc, PGS. Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng ban Quản lý An toàn thực phẩm TP. HCM cho rằng, lâu nay việc xử lý thiếu tính triệt để đã khiến những kẻ làm ăn bất chính lách luật, thậm chí là “nhờn thuốc”. TP. HCM là nơi phát hiện tình trạng này, nhưng không đồng nghĩa với việc heo tại các địa phương khác không bị tiêm thuốc an thần, không chứa chất nguy hại. Do đó, cùng với TP. HCM, các địa phương khác cũng phải tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát, xử lý.

Bà Phong Lan lo ngại, sau các loại chất tạo nạc, thuốc an thần..., có thể những đối tượng làm ăn bất chính sẽ còn tìm mọi cách để qua mặt cơ quan chức năng, tiếp tục sử dụng các chất nguy hại khác trên heo và nhiều mặt hàng thực phẩm. Việc xử phạt vi phạm hành chính, buộc tiêu hủy đối với hành vi tiêm thuốc an thần hàng loạt trên heo gây nguy hại cho sức khỏe cộng đồng là chưa phù hợp, cần phải sớm điều chỉnh các quy định pháp lý để chặn đứng hành vi tội ác đối với cộng đồng từ những kẻ làm ăn bất chính.

Cao Diên – Hải Dương