Vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã kết luận hàng loạt sai phạm của Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long. Trong đó có nội dung khẳng địnhdoanh nghiệp này đãphớt lờ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc di dời nhà máy, cơ sở độc hại ra khỏi nội đô.

Theo nội dung bản kết luận của Thanh tra Chính phủ, Vinataba Thăng Long là một trong hai doanh nghiệp nhà nước thuộc Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam, có tốc độ tăng trưởng cao, các khoản thu ngân sách và lợi nhuận thu được đều tăng. Sản lượng tiêu thụ thuốc là từ năm 2010 đến nay tăng (năm 2010 là 841.167.730 bao; năm 2011 là 1001.856.590 bao; năm 2012 là 1033.000.000 bao); các khoản nộp thuế cho nhà nước cũng tăng; tạo việc làm ổn định cho 1.000 cán bộ công nhân viên.

Tuy nhiên, kết quả thanh tra hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cho thấy nhiều sai phạm. Cụ thể, Vinataba Thăng Long chưa nộp số tiền hơn 58 tỷ (phần lợi nhuận được chia theo vốn của Tổng công ty Vinataba) về quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp do Tổng công ty Vinataba quản lý. Bên cạnh đó, việc quyết định điều chỉnh tăng  giá bán sản phẩm thuốc lá Thăng Long đối với các Nhà phân phối cấp 1, cửa hàng giới thiệu sản phẩm chưa kịp thời theo giá bán định hướng của Tổng công ty Vinataba; để chênh lệch lớn trong thời gian dài giữa giá tiêu thụ trên thị trường và giá bán của Vinataba Thăng Long qua đó, làm giảm hiệu quả kinh doanh của Vinataba Thăng Long và giảm thuế TTĐB trong năm 2010 và 2011.

Đặc biệt, đối với nội dung chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại 235 Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, Hà Nội và di dời Vinataba Thăng Long. Công ty này chưa thực hiện được mục tiêu di dời nhà máy, cơ sở độc hại ra khỏi nội đô theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để dự án chậm 15 tháng; không chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại 235 Nguyễn Trãi để đầu tư dự án; không tổ chức đấu giá theo quy định mà mới ký hợp đồng hợp tác đầu tư với 05 Công ty cổ phần để xây dựng tổ hợp văn phòng Trung tâm thương mại dịch vụ và nhà ở.

Cũng tại kết luận này, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, Vinataba Thăng Long được giao làm chủ đầu tư thực hiện dự án có những vi phạm như chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại 235 Nguyễn Trãi để có nguồn vốn thực hiện Dự án di dời; thẩm định, phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công không đúng với Hồ sơ mời thầu, hợp đồng ký với nhà thầu thiết kế (Infisco); không thực hiện đúng tiêu chuẩn, quy chuẩn thiết kế theo quy định tại Khoản 3, Điều 14, Nghị định số 16/2005/NĐ-CP ngày 7/2/2005 của Chính phủ về áp dụng (sử dụng tiêu chuẩn nước ngoài khi chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt) và vi phạm quy định về giảm sát chất lượng thi công xây dựng công trình được quy định tại Điều 21, Nghị định số 209/2004/NĐ-CP ngày 16/12/2004 của Chính phủ để dự án phải dừng thi công trong thời gian dài, làm phát sinh tăng chi phí đầu tư.

Đối với Tổng Công ty Vinataba được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương giao làm chủ đầu tư thực hiện dự án di dời nhưng đã giao lại cho Vinataba Thăng Long, thiếu kiểm tra giám sát phát hiện và chỉ đạo xử lý những vi phạm của chủ đầu tư, các nhà thầu tư vấn, thiết kế, thẩm định, thi công, khi thẩm định, phê duyệt dự án không phát hiện ra các lỗi của tư vấn lập thiết kế cơ sở; chưa có biện pháp tích cực xử lý những vướng mắc để dự án phải dừng thi công trong thời gian dài làm phát sinh tăng chi phí đầu tư.

Việc thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Tòa nhà chung cư và dịch vụ thương mại tại số 3 Nguyễn Huy Tưởng, Hà Nội. Tổng Công ty Vinataba phê duyệt về chủ trương cho Vinataba Thăng Long sử dụng quyền đang được thuê đất(tiền thuê đất trả hàng năm) để góp vốn đầu tư dự án với Công ty tư nhân mà không chuyển đổi mục đích sử dụng đất hoặc đấu giá lựa chọn nhà đầu tư là trái với quy định của Luật Đất đai và Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ.

Trước những sai phạm nói trên. Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương chỉ đạo Vinataba khẩn trương xác định nguyên nhân các sai phạm trong quá trình thực hiện Dự án di dời Vinataba Thăng Long , xác định trách nhiệm và mức bồi thường thiệt hại về kinh tế do những vi phạm quản lý đầu tư xây dựng dự án đối với chủ đầu tư, Nhà thầu tư vấn, Nhà thầu thi công. Đồng thời giao UBND TP Hà Nội xác định lại tiền sử dụng đất tại số 3 Nguyễn Huy Tưởng theo quy định. Bên cạnh đó, phải kiểm điểm và xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân Tổng Công ty Vinataba và Vinataba Thăng Long.

Tuấn Ngọc - T Vinh