Dự án nuôi bò sữa của Công ty CP chăn nuôi Bình Hà (Ảnh: VĂN ĐỊNH)

Viện kiểm sát truy tố các bị can Trần Lục Lang (nguyên Phó tổng giám đốc BIDV); Đoàn Ánh Sáng (nguyên Phó tổng giám đốc); Kiều Đình Hòa (nguyên Phó tổng giám đốc BIDV, chi nhánh Hà Tĩnh); Ngô Duy Chính (nguyên giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành); Nguyễn Xuân Giáp (nguyên phó giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành) cùng 7 bị can khác.

Theo đó, ông Trần Bắc Hà (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV) được xác định là chủ mưu, cầm đầu về tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng" theo khoản 4 Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Tuy nhiên, tháng 7/2019, ông Trần Bắc Hà tử vong. Theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, cơ quan Công an tiến hành đình chỉ bị can đối với ông Trần Bắc Hà, còn việc điều tra, truy tố, xét xử sẽ tiếp tục đối với các đồng phạm của ông Trần Bắc Hà.

Theo cáo trạng, trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến 2016, lợi dụng chức trách được giao, Trần Bắc Hà đã chỉ đạo cấp dưới tại BIDV và BIDV chi nhánh Hà Tĩnh, chi nhánh Hà Thành cho Công ty Bình Hà (là công ty sân sau của Trần Bắc Hà) và Công ty Trung Dũng vay trái quy định, gây thất thoát cho BIDV 1.672 tỷ đồng.

Cáo trạng nêu, Công ty CP chăn nuôi Bình Hà là công ty mới thành lập, chưa có bất cứ hoạt động kinh tế phát sinh, thuộc doanh nghiệp chưa đủ điều kiện xếp hạng tín dụng theo tiêu chuẩn của BIDV; vốn tự có và tài sản bảo đảm không đủ điều kiện để cấp tín dụng theo chính sách tín dụng của BIDV; hồ sơ pháp lý của dự án chưa đầy đủ, chưa đánh giá hết phương án kinh doanh và phương án trả nợ khi dự án không hiệu quả.

Mặc dù đã đánh giá và thẩm định dự án có 8 yếu tố rủi ro có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án. Tuy nhiên, theo sự chỉ đạo của Trần Bắc Hà, BIDV đã thẩm định, đề xuất và phê duyệt cho Công ty CP chăn nuôi Bình Hà vay vốn.

Trong quá trình giải ngân, BIDV đã không kiểm soát dòng tiền có được sau kinh doanh, để các cổ đông Công ty Bình Hà sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt và chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV và tiền bán bò...). Tổng dư nợ của Công ty CP chăn nuôi Bình Hà tại BIDV không có khả năng thu hồi là 799 tỷ đồng.

Đối với Công ty Trung Dũng, mặc dù thẩm định, đánh giá tình hình tài chính của Công ty Trung Dũng gặp khó khăn, chi tiêu tài chính phản ánh khả năng thanh toán chưa đảm bảo, tỷ lệ tài sản đảm bảo trên giá trị hạn mức tín dụng đề nghị được cấp chưa đáp ứng chính sách tín dụng của BIDV,... nhưng tháng 8.2011, các bị can Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Trần Hồng Quang, Đặng Thanh Nam vẫn thực hiện việc cấp hạn mức tín dụng ngắn hạn 700 tỷ đồng cho Công ty Trung Dũng.

Quá trình cho vay theo hạn mức, do áp lực từ sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, các bị can Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Trần Hồng Quang, Đặng Thanh Nam đã quyết định giải ngân cho Công ty Trung Dũng vay 26 khoản còn dư nợ, trong đó có 20 khoản giải ngân không đáp ứng đúng tỷ lệ tài sản đảm bảo khoản giải ngân cho vay để đảo nợ.

Cáo trạng đại án Trần Bắc Hà nêu rõ, 26 khoản vay trên, các bị can đã không kiểm soát được tiền bán hàng của doanh nghiệp để thu nợ, không kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay của Công ty Trung Dũng đối với các khoản giải ngân để mua phôi thép, dẫn đến còn dư nợ trên 600 tỷ đồng, hiện không có khả năng thanh toán.

Hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng trong việc cho Công ty Trung Dũng vay, gây thiệt hại cho BIDV 865 tỷ đồng. Hiện BIDV đã xử lý tài sản đảm bảo, thu nợ, đến nay còn 263,5 tỉ đồng không có khả năng thanh toán.

PV