Trưa ngày 11/03/2019, trao đổi với phóng viên ông Hồ Xuân Bình, Chủ tịch UBND xã Yên Thọ cho biết, theo thống kê tính đến ngày 04/03/2019, toàn xã có 922 hộ dân của 6/7 thôn lâm vào tình trạng thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Các giếng khơi, giếng khoan bỗng nhiên cạn kiệt nguồn nước. Tình trạng này xuất hiện từ khoảng tháng 1/2019.

Khi nhận được báo cáo của UBND xã Yên Thọ, phía UBND huyện Yên Định và Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Thanh Hóa đã về kiểm tra, đồng thời chỉ đạo thực hiện phương án mở cống dẫn nước từ kênh dẫn thuộc hệ thống tưới Bắc sông Chu - Nam sông Mã vào kênh nội đồng, nhưng tình hình vẫn không cải thiện.

Theo ông Bình, trong khi chờ biện pháp giải quyết từ chính quyền cấp trên, các hộ dân đành hạn chế, tiết kiệm khi sử dụng nước. Khoảng 2 – 3 hộ khoan được một mạch nước sạch chia nhau sử dụng chung. Trao đổi về nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên ông Bình cho biết, nhận định ban đầu có thể do hoạt động khai thác cát trái phép diễn ra trên sông Mã suốt những năm qua hoặc do đập chắn ngang Nam sông Mã bị tháo bỏ nên nguồn nước dự trữ ở sông không còn?

Cụ thể, năm 2016 khi Mỏ cát số 40 của công ty TNHH Nhất Linh được cấp phép hoạt động trên địa bàn xã đã gây ra tình trạng sụt lún nghiêm trọng, nên người dân khiến nghị.

Gần 1.000 hộ dân trên địa bàn xã Yên Thọ, huyện Yên Định làm vào tình cảnh khi thiếu nước sinh hoạt trầm trọng

Vì vậy năm 2017, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định đóng cửa mỏ cát này, nhưng vẫn cho phép bãi tập kết cát của công ty này hoạt động giáp ranh giữa 2 xã Yên Trường và Yên Thọ. Lợi dụng bãi tập kết nên hoạt động khai thác cát trái phép vẫn diễn ra phức tạp suốt thời gian qua, dẫn đến tình trạng cạn kiệt nước sinh hoạt trên địa bàn?

Ông Bình thông tin thêm, không chỉ xã Yên Thọ xảy ra tình trạng trên, phía bên kia bờ sông Mã thuộc xã Vĩnh Ninh, huyện Vĩnh Lộc cũng xảy ra tình trạng tương tự, khi các giếng khoan của nhiều hộ dân cũng cạn kiệt nguồn nước.

Xác nhận thông tin trên, ông Nguyễn Văn Bình, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Ninh, huyện Yên Định cho biết, thời điểm cuối năm 2018 trên địa bàn xã này có khoảng gần 200 – 300 hộ dân lâm vào tình trạng cạn kiệt nguồn nước sinh hoạt. Buộc họ phải khoan giếng mới sâu hơn so với những chiếc giếng cũ để tìm nguồn nước sạch. Đến thời điểm hiện tại cơ bản khắc phục được tình trạng trên.

Tại thôn Tu Mộc 2, nằm phía ngoài đê cạnh sông Mã, đây là thôn bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất tại xã Yên Thọ. Theo người dân trong thôn cho biết, trước đây khi khoan giếng ở độ sâu từ 9 – 11 mét là có nguồn nước sạch để sử dụng. Nhưng nay khoan ở độ sâu như vậy sẽ không có nước, buộc phải khoan sâu hơn nhưng nước ở độ sâu hơn khi bơm lên sẽ mùi tanh, để qua đêm hoặc chỉ cần tác động vào sẽ “biến” thành màu tím than.

Để minh chứng những những phản ánh trên, tại chiếc giếng khoan nhà bà Trịnh Thị Tạo, người dân đã bơm nước vào một chậu nhỏ. Ban đầu khi nước mới được bơm lên trông màu trong, sạch nhưng khi rót một chút nước chè vào thì màu nước ngay lập tức chuyển sang màu tím than.

Chậu nước trước và sau khi người dân rót ít nước chè đã chuyển từ mau trắng, trong sang màu tím than

“Nếu muốn sử dụng nước thì hiện tại chúng tôi phải lọc qua nhiều công đoạn, từ bơm nước lên qua bể cát lắng. Sau đó lại thêm một lần qua máy lọc nước nhỏ thì mới dám sử dụng. Nhưng cũng phải tiết kiệm hết mức, mong các cơ quan chức năng sớm vào cuộc, giúp bà con chúng tôi giải quyết khó khăn” anh Hồ Xuân Độ, người thôn Tu Mộc 2 nói.

Khi trao đổi với PV, nhiều người dân thôn Tu Mộc 2 cho rằng, trước đây chưa bao giờ xảy ra tình trạng như hiện nay, từ khi có bãi tập cát ngay cạnh thôn khiến hoạt động khai thác cát trái phép diễn ra rầm rộ. Đặc biệt là vào thời điểm ban đêm các tàu, thuyền dùng hệ thống giảm âm rồi thả những chiếc “vòi bạch tuộc” xuống đua nhau hút cát, dẫn đến tình trạng cạn kiệt nguồn tài nguyên nước như hiện nay. Nếu cơ quan chức năng không có biện pháp ngăn chặn thì huệ lụy sẽ ngày một nghiêm trọng.

Chính vì vậy, đề nghị các cơ quan chức năng Thanh Hóa sớm tìm ra nguyên nhân, để có biện pháp giải quyết triệt để tình trạng trên giúp người dân ổn định đời sống.

 Thuấn Nguyễn