Nhiều lợi thế để thuận lợi phát triển kinh tế

Nằm ở cực Bắc Trung bộ, cầu nối giữa Bắc bộ với Trung bộ và là vùng Tây Bắc nối dài, điểm dừng chân trên đường hàng hải quốc tế; cửa ngõ thông thương ra biển gần nhất của khu vực phía Tây - Tây Bắc và Đông Bắc Lào; Thanh Hóa là vùng đất chiến lược đặc biệt quan trọng, hội đủ 3 vùng địa lý, các loại hình giao thông, cùng với lợi thế “biển bạc, rừng vàng” nên rất thuận lợi cho phát triển kinh tế đa ngành, đa lĩnh vực.

Với nhiều đặc điểm riêng biệt mà không phải địa phương nào ở Việt Nam cũng có, Thanh Hóa có thể ví như một “Việt Nam thu nhỏ” với đầy đủ các loại địa hình, các hệ sinh thái, là những giá trị khác biệt, tạo nên lợi thế của tỉnh so với cả nước về giao thông, đất đai, nguồn lao động, tài nguyên, văn hóa, lịch sử... để hợp tác đầu tư và phát triển toàn diện về kinh tế - xã hội.

Tỉnh có vị trí rất thuận lợi về giao thương hàng hóa, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đang được tăng cường đầu tư, nhất là về hạ tầng giao thông, với đủ các loại hình gồm: đường bộ (có Quốc lộ 1A, Quốc lộ 10, đường cao tốc Bắc Nam, đường Hồ Chí Minh); đường sắt Bắc - Nam; hệ thống giao thông đường thủy (với Cảng nước sâu Nghi Sơn có thể tiếp nhận tàu có trọng tải đến 100.000 tấn); Cảng Hàng không Thọ Xuân với nhà ga hiện đại, công suất 1 triệu lượt khách/năm, đảm bảo điều kiện để trở thành Cảng Hàng không quốc tế; đã đón nhiều chuyến bay charter từ Thái Lan, Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc đến với tỉnh Thanh Hóa và ngược lại; có Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo thông thương với nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, qua đó thông thương với nhiều nước trong khối ASEAN.

Thanh Hóa còn có lợi thế với Khu Kinh tế Nghi Sơn, với diện tích rộng 106.000 ha, nằm ở phía Nam của tỉnh, trên trục giao lưu Bắc - Nam của đất nước. Đây là khu kinh tế tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực, được Chính phủ Việt Nam lựa chọn là một trong 08 khu kinh tế trọng điểm ven biển, có chính sách ưu đãi đầu tư hấp dẫn nhất trong cả nước; được chia thành 55 phân khu, trong đó có 25 phân khu công nghiệp, diện tích khoảng 9.058 ha. Ngoài ra, tỉnh Thanh Hóa đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch 19 khu công nghiệp ngoài khu kinh tế, với tổng diện tích khoảng 6.810 ha và 115 cụm công nghiệp, với tổng diện tích 5.267 ha.

Tỉnh có tiềm năng đất đai đa dạng, với diện tích tự nhiên 1.111.471 ha (rộng thứ 5 cả nước), trong đó, đất sản xuất nông nghiệp 243.252 ha và 102 km bờ biển, vùng lãnh hải rộng hơn 17.000 km2, là những điều kiện rất thuận lợi để phát triển sản xuất nông nghiệp toàn diện, quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao.

Đồng thời, với nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú, nhiều loại có trữ lượng lớn như: Đá granit và marble, đá vôi làm xi măng, sét làm xi măng, crôm, đặc biệt có mỏ cromit duy nhất ở Việt Nam; có tiềm năng đất đai đa dạng, sản phẩm lâm sản phong phú, đặc biệt là trữ lượng cây tre, luồng lớn nhất cả nước. Đây là cơ hội để doanh nghiệp hai bên tăng cường các hoạt động trao đổi thương mại, xúc tiến đầu tư vào các ngành công nghiệp chế biến.

Đa dạng các điều kiện tự nhiên phong phú, lịch sử văn hóa truyền thống lâu đời, Thanh Hóa có trên 1.535 di tích lịch sử, văn hóa có giá trị, nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng, trong đó có Thành Nhà Hồ được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới; Khu di tích lịch sử Lam Kinh và Khu di tích Bà Triệu được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt; các bãi biển đẹp như: Sầm Sơn, Hải Tiến, Hải Hòa, là những tiềm năng, lợi thế để các nhà đầu tư Italia trải nghiệm các dịch vụ du lịch chất lượng cao. Năm 2023, tỉnh Thanh Hóa ước đón 12,3 triệu lượt khách du lịch, trong đó, khách du lịch quốc tế đạt khoảng 616 nghìn lượt...

Tỉnh Thanh Hóa đã được Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều chủ trương, cơ chế, chính sách hỗ trợ nhằm phát huy mọi tiềm năng, lợi thế để phát triển, trong đó có Nghị quyết số 58 ngày 5/8/2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 37 ngày 13/11/2021 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Thanh Hóa; Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa đến năm 2040. Đây được xem là “chìa khóa” quan trọng, tạo tiền đề để Thanh Hóa bứt phá trong tương lai; đồng thời tiếp tục khẳng định sự tin tưởng, kỳ vọng của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, của Quốc hội, Chính phủ đối với tỉnh Thanh Hóa. 

Với địa chính trị, địa kinh tế, địa văn hóa - xã hội và địa quốc phòng đặc  biệt, Thanh Hóa đã xác định rõ đường hướng cho giai đoạn mới 2020 – 2025, đó là: “Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ; phát huy truyền thống văn hóa, lịch sử, khát vọng thịnh vượng và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân. Phát triển kinh tế nhanh và bền vững trên cơ sở phát triển công nghiệp nặng, nông nghiệp là nền tảng; công nghiệp năng lượng, công nghiệp chế biến, chế tạo và dịch vụ logistics là đột phá; du lịch là mũi nhọn; tập trung phát triển 4 trung tâm kinh tế động lực, 5 trụ cột tăng trưởng và 6 hành lang kinh tế.

Đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học và công nghệ; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chất lượng các hoạt động văn hóa – xã hội. Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội”.

Đó là những vấn đề lớn, kết tinh tầm nhìn chiến lược, khát vọng phát triển tới năm 2025 và xa hơn nữa. Và, tất cả để hướng tới định vị mang tầm chiến lược phát triển Thanh Hóa đến năm 2025, với mục tiêu trong nhóm các tỉnh dẫn đầu cả nước - một cực tăng trưởng mới, cùng với Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh tạo thành tứ giác phát triển ở phía Bắc của Tổ quốc; và đến năm 2030, trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại.

Thu ngân sách Nhà nước đứng đầu khu vực Bắc Trung Bộ

Nhiều năm qua, Thanh Hóa luôn nằm trong top đầu cả nước về thu ngân sách. Năm 2022, lần đầu tiên Thanh Hóa chính thức nằm trong nhóm các tỉnh, thành phố có số thu ngân sách từ 50 nghìn tỷ đồng trở lên, với tổng thu cụ thể là hơn 52 nghìn tỷ đồng. Trong đó, thu nội địa đạt hơn 30 nghìn tỷ đồng, thu từ xuất nhập khẩu hơn 20 nghìn tỷ đồng. 

Năm 2023 tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa ước đạt 40.000 tỷ đồng, vượt 8% dự toán và bằng 74% so với cùng kỳ năm 2022. Với kết quả này, thu ngân sách nhà nước trên địa bàn Thanh Hóa đứng đầu Bắc Trung Bộ và chiếm hơn 40% tổng thu ngân sách khu vực. Vị trí thứ 2 là Nghệ An là với tổng thu ngân sách Nhà nước ước đạt hơn 17.770 tỷ đồng, đạt 112% dự toán, bằng 79% so với năm 2022.

Vị trí tiếp theo là Hà Tĩnh, với tổng thu ngân sách trên địa bàn ước đạt trên 17.400 tỷ đồng, đạt 92% dự toán và bằng 97% so với năm 2022.

Sang năm 2024, với tinh thần “Kỷ cương - Trách nhiệm - Hành động - Sáng tạo - Phát triển”, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và các cấp, các ngành đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra; cùng với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực cố gắng của cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân, nên kinh tế - xã hội của tỉnh tiếp tục phát triển.

Theo số liệu Tổng cục Thống kê vừa công bố, trong 9 tháng năm 2024, tổng thu ngân sách Nhà nước trên cả nước đạt gần 1,5 triệu tỷ đồng, tăng 17,9% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, Thanh Hoá là địa phương đứng đầu khu vực Bắc Trung Bộ và đứng thứ 7 cả nước về thu ngân sách nhà nước.

Kết quả này phản ánh đà tăng trưởng tích cực trên các lĩnh vực kinh tế của tỉnh, đồng thời khẳng định những biện pháp của ngành chức năng trong công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước đã phát huy hiệu quả.

Thu nội địa do ngành thuế Thanh Hóa thực hiện đạt gần 26.200 tỷ đồng, vượt 19% dự toán và tăng 45,7% so với cùng kỳ. Có 14/17 lĩnh vực có số thu đạt khá so với dự toán giao. Trong đó, 5 lĩnh vực, sắc thuế trọng điểm chiếm tới 85% tổng thu nội địa đã gần hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán, đó là: thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, khu vực kinh tế ngoài quốc doanh, thuế bảo vệ môi trường, tiền thuê đất và tiền sử dụng đất.

Thu từ hoạt động xuất, nhập khẩu đạt trên 16.500 tỉ đồng, vượt 21,8% dự toán và tăng 43,1% so với cùng kỳ. Trong đó, riêng thuế giá trị gia tăng thu từ dầu thô nhập khẩu của Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn đạt trên 13.700 tỉ đồng, chiếm tới 83,4% tổng số thu từ hoạt động xuất nhập khẩu của tỉnh.

Với tiến độ thu tích cực cùng với thời điểm cuối năm nhu cầu sản xuất, tiêu dùng tăng cao, hoạt động xuất nhập khẩu gia tăng và các dự án đầu tư công về đích sẽ tiếp tục tạo đà cho tăng thu ngân sách Nhà nước. Nhiều yếu tố tích cực cho thấy, thu ngân sách tỉnh Thanh Hóa sẽ vượt cao so với dự toán và đạt mốc trên 50.000 tỷ đồng trong năm nay.

Theo Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lại Thế Nguyên cho biết: 9 tháng năm 2024, tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh có bước phát triển, tạo nên bức tranh sáng màu với những con số ấn tượng trên các lĩnh vực; Thanh Hóa nằm trong tốp dẫn đầu của các tỉnh khu vực Bắc Trung bộ và là một trong những tỉnh có tăng trưởng khá của cả nước.

Với những kết quả đạt được trong 9 tháng, có thể khẳng định đây là thành quả của sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của các cấp ủy, chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân trong tỉnh, trong đó có sự chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết kịp thời, cụ thể những vấn đề phát sinh, vướng mắc để tạo động lực cho sự tăng trưởng.

Phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2024

Năm 2024 đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với việc hoàn thành các mục tiêu kế hoạch 5 năm (2020-2025) và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIX. Do đó, việc đạt cho được các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra trong 3 tháng còn lại của năm 2024 đang trở thành nhiệm vụ chính trị lớn nhất của mọi cấp, ngành, địa phương, đơn vị.

Về những nhiệm vụ trọng tâm đề ra trong 3 tháng cuối năm 2024, phát biểu tại phiên họp thường kỳ tháng 9/2024 nghe báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 9 tháng, thảo luận và quyết định các giải pháp trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội 3 tháng cuối năm 2024 do UBND tỉnh Thanh Hóa tổ chức, Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương thường xuyên theo dõi tình hình trong tỉnh, trong nước và quốc tế, có phản ứng kịp thời, phù hợp, hiệu quả đối với các vấn đề phát sinh. Đồng thời khẩn trương rà soát, đánh giá, xác định rõ các nội dung, công việc còn lại của 3 tháng cuối năm 2024 để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2024.

Tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa đến năm 2040; các chương trình, cơ chế, chính sách cụ thể hóa Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 5/8/2020 của Bộ Chính trị, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp, nhiệm kỳ 2020-2025; các cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết số 37/2021/QH15 ngày 13/11/2021 của Quốc hội; kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh.

Chủ động kiểm tra, nắm chắc tình hình biến động về giá nguyên, nhiên vật liệu, vật tư đầu vào và hoạt động của doanh nghiệp công nghiệp để tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, không để gián đoạn sản xuất. Tập trung rà soát, tháo gỡ khó khăn, sớm đưa vào vận hành các dự án công nghiệp quy mô lớn trong những tháng cuối năm 2024, góp phần gia tăng năng lực sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Liên quan đến nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các ngành, địa phương thực hiện nghiêm và hiệu quả 5 quyết tâm, 5 đảm bảo trong tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2024 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 8/8/2024; đồng thời tiếp tục phát huy hiệu quả hoạt động của 5 tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2024…

Trước mắt là tập trung cao nhất cho việc khắc phục hậu quả do lũ lụt sau cơn bão số 3, số 4 gây ra, nhằm sớm khôi phục sản xuất và ổn định đời sống Nhân dân. Song song với đó là chú trọng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án quy mô lớn, trọng điểm thuộc lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ, du lịch và các dự án khác đã thu hút đầu tư từ những năm trước, để sớm đi vào hoạt động, sản xuất kinh doanh.

Đồng thời, tiến hành các thủ tục chuẩn bị đầu tư các dự án tại Khu Kinh tế Nghi Sơn; thực hiện các thủ tục theo quy định để hoàn thành việc nhập huyện Đông Sơn vào TP. Thanh Hóa và sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 trước ngày 30/12/2024...

Cùng với triển khai thực hiện một cách đồng bộ, quyết liệt các chỉ tiêu, nhiệm vụ từ nay đến cuối năm 2024, việc đề ra những đường hướng, mục tiêu của năm 2025, cũng là nhiệm vụ rất quan trọng. Bởi đây sẽ là cơ sở, là “kim chỉ nam” để tiếp tục thôi thúc tinh thần trách nhiệm và sự nỗ lực, quyết tâm của các sở, ngành, địa phương.

Do đó, kết luận Hội nghị lần thứ 34, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (diễn ra ngày 4/10/2024), ông Lại Thế Nguyên, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy đã nhấn mạnh: Các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, sở, ngành, MTTQ, các đoàn thể trong tỉnh phải nêu cao tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, quyết tâm, quyết liệt, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, dám hành động vì lợi ích chung.

Tiếp tục, bám sát chỉ đạo, định hướng của tỉnh và tình hình thực tế, xây dựng kế hoạch, mục tiêu, nhiệm vụ năm 2025 của ngành, địa phương, đơn vị, với tinh thần phấn đấu cao, khả thi, đảm bảo thực hiện thắng lợi toàn diện Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, kế hoạch 5 năm (2021-2025) của ngành, địa phương, đơn vị.

Lê Nam- Hoài Thu