Đối với tuyến đường bộ: Lợi dụng việc đưa hàng hóa quá cảnh từ các khu vực cảng biển, sân bay gửi kho ngoại quan, sau đó làm thủ tục xuất đi Campuchia hay qua nước thứ ba, rồi dùng mọi thủ thuật quay vòng, cắt chì đánh tráo hàng để đưa hàng vào nội địa tiêu thụ. Cùng với đó, các đối tượng thường lợi dụng việc miễn kiểm tra thực tế hàng hóa để buôn lậu, gian lận thương mại…

Đối với tuyến hàng không, chuyển phát nhanh: Các đối tượng thực hiện, chia nhỏ hàng hóa, gửi theo đường quà biếu, quà tặng gửi chuyển phát nhanh, khai báo trị giá hàng hóa thấp để vận chuyển hàng hóa nhập khẩu có điều kiện, hàng hóa có trị giá cao vào thị trường Việt Nam.

Khi bị phát hiện thì các đối tượng từ chối nhận hàng, yêu cầu hoàn trả hàng cho người gửi, vì vậy gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý. Việc vận chuyển hàng cấm, hàng quản lý theo công ước quốc tế tiếp tục diễn ra với nhiều hình thức, thủ đoạn tiếp diễn.

Nhằm chủ động thu thập thông tin, nắm bắt tình hình thực tế tại địa bàn, kịp thời chỉ đạo điều hành, quản lý nhà nước về Hải quan, Tổng cục Hải quan đã tăng cường chỉ đạo, cảnh báo, kiểm tra hướng dẫn nghiệp vụ đối với lực lượng chống buôn lậu trong toàn ngành, cụ thể: ban hành Quyết định số 1766/QĐ-TCHQ ngày 11/08/2022 ban hành sổ tay nghiệp vụ kiểm soát ma tuý; Công văn số 2964/TCHQ-ĐTCBL ngày 20/07/2022 tăng cường công tác phòng, chống ma tuý của lực lượng hải quan; Xây dựng và ban hành quy định quản lý, huấn luyện và sử dụng chó nghiệp vụ thay thế các văn bản hiện hành không còn phù hợp.

Để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp: Tổng cục Hải quan triển khai xây dựng Quy chế phối hợp giữa Tổng cục Hải quan và Cơ quan Thanh tra Giám sát ngân hàng - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; Xây dựng Quy chế phối hợp giữa lực lượng Công an và Hải quan trong đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy. Trong tháng 8, lực lượng Hải quan toàn quốc đã bắt giữ nhiều vụ buôn bán, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới và ban hành 05 Quyết định khởi tố hình sự, kết quả cụ thể:

Tính từ 16/07/2022 đến 15/08/2022, toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, tổng số 1.324 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 175,334 tỷ đồng; Số thu ngân sách đạt 11,670 tỷ đồng, cơ quan hải quan khởi tố 5 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 14.

Lũy kế đến ngày 15/08/2022, toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, tổng số 10.700 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 4.168 tỷ đồng; số thu NSNN đạt 241,240 tỷ đồng, Hải quan khởi tố 31 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 83 vụ.

Điển hình: Ngày 28/07/2022, Hải quan TP. Hồ Chí Minh xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Quế Thành - MST: 0311475084; địa chỉ: số 8 đường số 02, Phường 11, Quận 6, TP. HCM về hành vi “nhập khẩu hàng khai báo sai mã số hàng hóa dẫn đến thiếu số thuế phải nộp mà cơ quan Hải quan phát hiện trong khi kiểm tra, thanh tra đối với hàng hóa đã thông quan” của 4 tờ khai hải quan, mặt hàng: đồ thờ cúng bằng gốm sứ các loại... Trị giá hàng vi phạm: 3.931.083.382 đồng. Tổng số tiền thuế khai thiếu: 663.106.762 đồng. Tiền phạt: phạt 20% số tiền thuế thiếu = 132.621.352 đồng.

Vào lúc 22h ngày 29/07/2022, tại đường Hồ Chí Minh thuộc địa phận thôn Tiền Phong, xã Lâm Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình, Đội Kiểm soát Hải quan đã phối hợp cùng Công an huyện Tuyên Hóa, Phòng Cảnh sát Giao thông, Phòng Phòng chống ma túy và tội phạm phát hiện đối tượng Hoàng Trung Hiếu đang điều khiển xe mô tô mang biển kiểm soát 73N7-4914 lưu thông có biểu hiện nghi vấn.

Các lực lượng đã dừng phương tiện kiểm tra, phát hiện trong túi quần của đối tượng có 01 gói giấy bạc, bên trong có 14 viên nén hình tròn, màu hồng, nghi là ma túy tổng hợp. Qua lấy lời khai ban đầu, đối tượng Hoàng Trung Hiếu khai nhận số viên nén trên là ma túy tổng hợp dạng hồng phiến, mua từ một người tên là Vương làm nghề sửa chữa ô tô tại xã Hóa Thanh, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.

Tiếp tục khám xét khẩn cấp nơi ở của đối tượng Đinh Đại Vương, phát hiện trong cơ sở sửa chữa ô tô của đối tượng có tàng 167 viên nén hình tròn, màu hồng, nghi là ma túy tổng hợp.

Vào lúc 07h55 ngày 01/08/2022, tại khu vực kiểm tra phương tiện nhập cảnh cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, trên cơ sở hồ sơ rủi ro đã được Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo xây dựng, xác định đúng phương tiện, đối tượng trọng điểm, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo đã chủ trì kiểm tra phương tiện ô tô vận chuyển hành khách biển kiểm soát Lào 4429 do ông Trần Công Minh (địa chỉ: Lộc Trì, Phú Lộc, TT Huế) điều khiển.

Qua kiểm tra bằng hệ thống máy soi hành lý HI-SCAN và các trang thiết bị chuyên dùng khác, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo đã phát hiện trong 01 thùng hàng quạt gió dùng cho ô tô là hàng hoá ký gửi đi thành phố Hồ Chí Minh có cất giấu 08 bánh ma tuý. Xác định đây là phương tiện vận tải hành khách nằm trong chuyên án. Đơn vị tiến hành phối hợp với các lực lượng Công an, Biên phòng  triển khai các biện pháp nghiệp vụ để theo dõi, truy xét, bắt giữ đối tượng chủ mưu, cầm đầu và các đối tượng liên quan.

Kết quả đến 13h45 ngày 02/08, tại số nhà 2/17 đường Hồng Hà (phường 2, quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh), các lực lượng đã bắt quả tang đối tượng Ngô Quốc Hùng (SN 1995, trú tại thôn Ngọc Long, xã Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên) đang nhận thùng quạt gió, bên trong có chứa 8 bánh Heroin, trọng lượng 2,64 Kg. Tiến hành khám xét khẩn cấp, các lực lượng phát hiện thêm đối tượng Nguyễn Hoàng Tùng (trú tại quận Tây Hồ, TP. Hà Nội) ở trong phòng 203 của ngôi nhà 2/17, cùng với 2kg ma túy đá. Hiện vụ việc chuyển cho cơ quan chức năng tiếp tục điều tra, xử lý theo quy định.

Qua công tác thu thập thông tin, nắm tình hình, Đội Kiểm soát hải quan phát hiện, bắt giữ lô hàng nhập khẩu của Công ty cổ phần thương mại Hoàng Mai Việt Nam, địa chỉ: số 1 ngõ 109, Trung Liệt, phường Trung Liệt, quận Đống Đa, TP. Hà Nội (mã số thuế: 0109699361), gồm: “Bản lề, giá để đồ, móc treo, kệ để đồ, viên nang rỗng, Ghế gấp dã ngoại, cặp lồng đựng cháo, bộ phận của cây lăn bụi quần áo” đã khai sai về kích thước một số mặt hàng, một số mặt hàng không thể hiện xuất xứ, không khai nhãn hiệu, chất liệu, một số mặt hàng khai sai về lượng, trên hàng không thể hiện tên của tổ chức sản xuất hoặc chịu trách nhiệm về hàng hóa.

Trong đó có mặt hàng bản lề dùng cho cửa bằng thép nhãn hiệu  BLUMK, số lượng 59.600 chiếc (thiếu so với khai báo 400 chiếc) là hàng hóa giả mạo đối với Nhãn hiệu được bảo hộ. Trị giá tang vật vi phạm là 267.080.009 đồng (riêng trị giá tang vật giả mạo nhãn hiệu là 149.542.360 đồng.

Căn cứ kết quả xác minh, vụ việc có tính chất nghiêm trọng, có dấu hiệu của tội “buôn bán hàng giả”, ngày 12/08/2022 Cục Hải quan TP. Hải Phòng ban hành Quyết định chuyển hồ sơ vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm đến Cơ quan điều tra - Công an TP. Hải Phòng để truy cứu trách nhiệm hình sự theo thẩm quyền…

Minh Anh