Về số lượng, EU đã thiết lập nhiều biện pháp chính sách liên quan đến dệt may, chủ yếu được nhấn mạnh trong Chiến lược dệt may tuần hoàn và bền vững, cho phép dự đoán tốt hơn về quy định, mặc dù vẫn có khả năng xuất hiện những quy định mới.
Phạm vi áp dụng của các chính sách xanh đối với hàng dệt may thường rất rộng, không chỉ bao gồm các sản phẩm dệt may mà còn các sản phẩm khác liên quan như hóa chất hoặc trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải có cái nhìn tổng quát và phân tích chi tiết các quy định, giúp theo dõi những thay đổi chính sách dễ dàng hơn.
Phần lớn các quy định liên quan đến hàng dệt may đều mang tính bắt buộc, yêu cầu doanh nghiệp phải tuân thủ nếu muốn xuất khẩu sang EU. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp xuất khẩu dệt may Việt Nam, khi họ cần chú ý tới các quy định này để đảm bảo không vi phạm.
Đối tượng áp dụng của các chính sách xanh này bao trùm tất cả sản phẩm dệt may, không phân biệt mã số phân loại hàng hóa xuất nhập khẩu (mã HS). Do đó, mọi quy định liên quan phải được quan tâm kỹ lưỡng. Đồng thời, các chính sách xanh này được thiết kế nhằm giải quyết các vấn đề môi trường trong toàn bộ chu trình sản xuất và tiêu dùng, từ thiết kế đến tái chế, yêu cầu các doanh nghiệp phải thực hiện chuyển đổi xanh trong nhiều khâu của chuỗi sản xuất.
Mặc dù Thỏa thuận Xanh của EU đặt ra nhiều thách thức cho ngành dệt may Việt Nam, nhưng việc tuân thủ các chính sách xanh cũng mang lại những cơ hội mới. Cụ thể, hiện nay, hầu hết các chính sách xanh của EU liên quan đến ngành dệt may vẫn đang trong giai đoạn tham vấn công chúng và xem xét nội bộ giữa các cơ quan có thẩm quyền của EU, chưa được chính thức ban hành. Điều này mang lại cho các doanh nghiệp dệt may Việt Nam một khoảng thời gian để nghiên cứu kỹ các quy định mới và xây dựng kế hoạch thích ứng phù hợp.
Bên cạnh đó, trong những năm gần đây, các nhà nhập khẩu và các nhãn hàng thời trang tại EU đã tiên phong trong việc áp dụng các tiêu chuẩn xanh đối với sản phẩm dệt may, thậm chí trước khi các chính sách chính thức của EU được ban hành. Do đó, một số lượng lớn các nhà sản xuất và xuất khẩu Việt Nam đã và đang áp dụng các tiêu chuẩn xanh trong quy trình sản xuất dệt may. Phần lớn các tiêu chuẩn này được thiết lập ở mức độ cao hơn so với quy định hiện hành của EU. Do đó, khi các chính sách xanh mà EU đang dự thảo chính thức có hiệu lực, các nhà sản xuất và xuất khẩu Việt Nam sẽ có khả năng thực hiện các yêu cầu này mà không gặp quá nhiều khó khăn hay bỡ ngỡ. Việc chuẩn bị và thực hiện các tiêu chuẩn này không chỉ đảm bảo sự tuân thủ mà còn nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Đặc điểm nổi bật của nhóm nhà sản xuất và xuất khẩu dệt may gia công tại Việt Nam là hoạt động sản xuất theo mẫu mã và đơn đặt hàng của các nhãn hàng thuộc EU. Do đó, nhóm này có thể không chịu trách nhiệm trực tiếp đối với một số yêu cầu về tiêu chuẩn xanh cụ thể, chẳng hạn như thiết kế sinh thái, tiêu chuẩn hóa chất hoặc hạt vi nhựa trong sợi vải, cũng như quy định ghi nhãn hàng dệt may. Những vấn đề này thường do khách hàng quy định hoặc chỉ định.
Tuy nhiên, trong các khía cạnh liên quan đến quy trình sản xuất trực tiếp, bao gồm cách tổ chức sản xuất, công nghệ sử dụng, quy trình xử lý chất thải và năng lượng tiêu thụ của các nhà sản xuất, xuất khẩu dệt may vẫn giữ vai trò chủ yếu trong việc thực hiện các chính sách xanh. Điều này không chỉ liên quan đến việc tuân thủ quy định pháp lý mà còn ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của họ trong việc thu hút các đơn đặt hàng từ khách hàng EU. Việc thực hiện các chính sách xanh trở thành yếu tố then chốt trong việc nâng cao giá trị sản phẩm và tăng cường vị thế trên thị trường quốc tế.
Minh Anh(t/h)
