Báo Thanh niên số ra ngày 22/1/2019 có bài "‘Băm nát’ di tích thắng cảnh hồ Tuyền Lâm" phản ánh tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, xâm lấn vùng lõi Khu Du lịch quốc gia hồ Tuyền Lâm, thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.

Tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, xâm lấn vùng lõi Khu Du lịch quốc gia hồ Tuyền Lâm. (Ảnh: Báo Thanh Niên)

Theo đó, một phim trường sinh thái có tên Secret Garden (Khu vườn bí mật) rộng khoảng 1 ha ở tiểu khu 162 (P.4, TP.Đà Lạt), thuộc vùng lõi thắng cảnh quốc gia hồ Tuyền Lâm, nằm trong phần đất tỉnh Lâm Đồng đã giao cho Công ty CP Nhật Nguyên để đầu tư dự án.

KDL hồ Tuyền Lâm được triển khai từ năm 2004 với tổng diện tích hơn 2.944 ha. Tính đến nay tỉnh Lâm Đồng đã giao cho 39 nhà đầu tư thực hiện dự án (trên 1.742 ha) và đã có 5 dự án đưa vào khai thác kinh doanh toàn bộ, 8 dự án khai thác kinh doanh một phần, 17 dự án đang triển khai đầu tư, 6 dự án “án binh bất động”, 3 dự án được tỉnh cho sang nhượng. Tháng 2.2017, Thủ tướng công nhận KDL này là KDL quốc gia, và đây cũng là KDL quốc gia đầu tiên trong nước.

Tháng 5/2018, Ban Quản lý KDL quốc gia hồ Tuyền Lâm phát hiện và phối hợp với đơn vị chức năng lập biên bản hiện trường về việc Công ty CP Nhật Nguyên xây dựng công trình (2 cầu gỗ và 1 nhà gỗ) không có giấy phép ở tiểu khu nói trên và yêu cầu hoàn nguyên hiện trạng. Tháng 7/2018, BQL lại phát hiện công ty này san gạt rừng phòng hộ trái phép ngay trước cầu gỗ dẫn vào phim trường để làm bãi giữ xe. Ngày 16/8/2018, UBND TP.Đà Lạt ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính công ty này 40 triệu đồng vì xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng tại tiểu khu nói trên. Bốn ngày sau, UBND TP.Đà Lạt tiếp tục xử phạt công ty này 30 triệu đồng vì hành vi san gạt 200 m2 đất rừng phòng hộ trái phép…

Bên cạnh đó, còn có nhiều công trình khác cũng đua nhau vi phạm trật tự xây dựng, tàn phá di tích. Đáng nói, nhiều công trình đã xâm phạm đến khu vực I - khu vực được xác định là yếu tố gốc cấu thành di tích phải bảo vệ nguyên trạng.

Nằm gần đập chính hồ Tuyền Lâm là quán cà phê Pi Ni của Công ty TNHH Li Mi (P.10, TP.Đà Lạt). Đây vốn là nhà điều hành cũ, công ty này thuê từ BQL KDL hồ Tuyền Lâm trước đây với giá 50 triệu đồng/năm. Tháng 4.2018, quán cà phê bị cháy và công ty đã xây dựng lại trên nền hiện trạng cũ. Tuy nhiên theo tìm hiểu của PV, công trình không có giấy phép xây dựng. Đáng lưu ý, công trình này nằm trong khu vực I di tích quốc gia thuộc khu vực cấm xây dựng, lấn chiếm. Ngoài ra, công trình bờ kè kiên cố được công ty này xây dựng trái phép nằm trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi hồ Tuyền Lâm và trực tiếp xâm phạm di tích thắng cảnh quốc gia này.

Cách quán cà phê Pi Ni vài chục mét về phía bên kia đập là một cụm công trình không có giấy phép xây dựng khác của Công ty TNHH Trà Vườn Thương. Tại đây có 4 khối công trình dùng làm nhà ở, kinh doanh lưu trú, quán kinh doanh… với tổng diện tích xây dựng hơn 553 m2; trong đó có hạng mục nằm sát mặt hồ vi phạm hành lang bảo vệ lòng hồ, vi phạm khu vực I di tích. Những công trình này đã được cơ quan liên quan phát hiện từ tháng 6.2017, đến tháng 6.2018 UBND TP.Đà Lạt xử phạt, yêu cầu tháo dỡ nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện.

Công ty CP đầu tư Lan Anh đã xây dựng nhà rường số 1 (vi phạm lộ giới giao thông, hiện đã tháo dỡ), nhà rường số 2 không phép xây dựng, và xây dựng “chui” một kè dài khoảng 30 m, cao 2 m bằng bê tông cốt thép chắn ngang một nhánh hồ Tuyền Lâm. Ông Phạm Văn Dân cho biết: “Hiện nay Công ty CP đầu tư Lan Anh đã chấp hành tháo dỡ phần trên mặt nước của kè chắn, còn lại phía dưới mặt nước do mùa này nước lớn, công ty cam kết hoàn nguyên vào tháng 4 - 5.2019”.

Công ty CP đầu tư Lý Khương xây dựng không phép 19 căn bungalow tại khu vực I của di tích, xây vườn tượng, công trình mỹ thuật không phép ở khu vực khe tụ thủy của hồ Tuyền Lâm. Theo Sở VH-TT-DL Lâm Đồng, đến nay công ty đã tháo dỡ các hạng mục vi phạm

Về việc này, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo kiểm tra, làm rõ nội dung phản ánh của báo chí về tình trạng vi phạm Khu Du lịch quốc gia Hồ Tuyền Lâm, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1/4/2019.

Hoàng Hà (t/h)