“không nên mua vì không biết chất lượng thế nào?”

Theo ghi nhận thực tế của phóng viên Thương hiệu và Công luận tại cửa hàng “Đồng giá 18k – chuỗi siêu thị thương hiệu 6 + 9” địa chỉ số 321 – 323 – 325 Xô Viết Nghệ Tĩnh, phường 24, quận Bình Thạnh (TP. Hồ Chí Minh) đang bày bán hàng nghìn sản phẩm đa dạng về chủng loại, mẫu mã cũng như kích thước hàng hóa từ: dầu gội đầu, mỹ phẩm, chăm sóc da, đồ gia dụng, văn phòng phẩm, đồ dùng thiết yếu hàng ngày cho đến đồ dùng của trẻ em... nhưng đều không có tem nhãn phụ bằng tiếng Việt theo quy định, "mập mờ" về nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm.

Quan sát bằng mắt thường dễ dàng nhận thấy hầu hết các mặt hàng ở đây “chi chít” những dòng chữ bằng tiếng nước ngoài (chữ Trung Quốc - PV)... nên việc xác định nguồn gốc, xuất xứ, đơn vị nhập khẩu, chịu trách nhiệm cũng như các thông tin về sản phẩm: hướng dẫn sử dụng, thành phần, công dụng bằng tiếng Việt,… đều không có.

Người tiêu dùng muốn tìm hiểu thông tin về sản phẩm hay cách sử dụng đều phải hỏi nhân viên tại cửa hàng mới có thể nắm rõ. Điều này gây khó khăn và bất tiện cho người tiêu dùng khi có nhu cầu mua hàng sử dụng.

Trong vai khách hàng, đang có nhu cầu tìm mua một vài vật sản phẩm đồ chơi trẻ em, phóng viên có thắc mắc với nhân viên tại cửa hàng về nguồn gốc của những sản phẩm này thì nhận được câu trả lời: “Những sản phẩm tại cửa hàng đều có giá 18.000 đồng, bên em là công ty Trung Quốc nên những sản phẩm ở đây đều là hàng Trung Quốc, không có tem nhãn phụ bằng tiếng Việt”.

Khi phóng viên hỏi tiếp về một sản phẩm bóng đồ chơi (có dung dịch bên trong – PV) có đảm bảo an toàn và chất lượng không... thì nhân viên này chia sẻ, “theo em thì anh không nên mua cái này, vì không biết ở bên trong nó là dung dịch gì, không biết chất lượng ra làm sao, chơi sợ sẽ nguy hiểm đến trẻ. Còn những sản phẩm khác thì anh có thể mua bình thường”.

Còn tại cửa hàng “Sociu Mart đồng giá 18k” địa chỉ số 650 – 652 Trường Chinh, phường 15, quận Tân Bình (TP. Hồ Chí Minh) cũng đang bày bán hàng nghìn sản phẩm như: Đồ dùng gia đình, thời trang… với mức giá từ 18.000 đồng đến hàng trăm nghìn đồng.

Khi phóng viên đặt vấn đề về việc muốn mua nồi cơm điện, máy xay sinh tố số lượng lớn và cần xuất hóa đơn đỏ, nhân viên của Sociu Mart trả lời thẳng thừng: “Dạ không anh ơi, bên em không xuất hóa đơn đỏ đó giờ”.

Khi được hỏi về giá và xuất xứ của sản phẩm nồi cơm điện mang thương hiệu SHAHP, nhân viên của đơn vị trên trả lời: “Hàng này là hàng của Hàn Quốc, giá là 489 ngàn đồng. Nồi này nấu khoảng 1 lít 8, đúng tiêu chuẩn của người Việt Nam mình”.

Theo quan sát của phóng viên, các sản phẩm nồi cơm điện mang thương hiệu SHAHP, nước xả vải thương hiệu Comfort, Ariel…  đều hiển thị ngôn ngữ nước ngoài (Hàn Quốc, Thái Lan - PV)… tuy nhiên, tất cả các sản phẩm trên đều không có nhãn phụ bằng tiếng Việt theo đúng quy định.

Pháp luật quy định rõ ràng

Trong điều kiện kinh tế mở cửa như hiện nay, hàng hóa có nguồn gốc, xuất xứ từ nước ngoài đã trở nên phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, để có thể lưu hành, bày bán trên trị trường những hàng hóa “nhập khẩu” này phải đảm bảo yêu cầu về Nhãn hàng hóa quy định hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam.

Tại Khoản 3 Điều 7 Nghị định 43/2017/NĐ-CP ngày 14/4/2017 của Chính phủ về nhãn hàng hóa được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 111/2021/NĐ-CP quy định: “Hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam mà trên nhãn chưa thể hiện hoặc thể hiện chưa đủ những nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt thì phải có nhãn phụ thể hiện những nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt và giữ nguyên nhãn gốc của hàng hóa. Nội dung ghi bằng tiếng Việt phải tương ứng với nội dung ghi trên nhãn gốc".

Đồng thời, khoản 4 Điều 9 Nghị định 43/2017/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 111/2021/NĐ-CP cũng quy định về trách nhiệm ghi nhãn hàng hóa: “Tổ chức, cá nhân nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam phải ghi nhãn theo quy định về nội dung bắt buộc thể hiện trên nhãn hàng hóa nhập khẩu tại Nghị định này".

Cùng với đó, tại Điều 10, Nghị định số 43/2017/NĐ-CP quy định nhãn hàng hóa bắt buộc phải thể hiện các nội dung về tên hàng hóa; tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa và xuất xứ hàng hóa.

Theo đó, trường hợp không thể thể hiện tất cả nội dung bắt buộc trên nhãn thì các nội dung: Tên hàng hóa; Tên tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa; Định lượng; Ngày sản xuất; Hạn sử dụng; Xuất xứ hàng hóa... phải được ghi trên nhãn. Những nội dung bắt buộc khác phải được ghi trong tài liệu kèm theo và trên nhãn hàng hóa phải chỉ ra nơi ghi các nội dung đó.

Cũng theo quy định của pháp luật, trường hợp các cá nhân, tổ chức buôn bán hàng hóa là hàng nhập khẩu có nhãn gốc bằng tiếng nước ngoài nhưng không có nhãn phụ bằng tiếng Việt Nam là vi phạm quy định tại điểm b khoản 1 Điều 31 Nghị định 119/2017/NĐ-CP ngày 01/11/2017 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hóa được sửa đổi bổ sung tại Nghị định 126/2021/NĐ-CP.

Tùy vào giá trị hàng hóa vi phạm, mức tiền xử phạt được quy định tại khoản 2 Điều này (mức phạt áp dụng đối với tổ chức; cá nhân có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền được giảm đi một nửa).

Cụ thể, phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng trong trường hợp hàng hóa vi phạm có giá trị từ 5.000.000 đồng đến dưới 10.000.000 đồng;

Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng trong trường hợp hàng hóa vi phạm có giá trị từ 10.000.000 đồng đến dưới 20.000.000 đồng; Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng trong trường hợp hàng hóa vi phạm có giá trị từ 20.000.000 đồng đến dưới 30.000.000 đồng; Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng trong trường hợp hàng hóa vi phạm có giá trị từ 30.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng;

Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng trong trường hợp hàng hóa vi phạm có giá trị từ 50.000.000 đồng đến dưới 70.000.000 đồng; Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng trong trường hợp hàng hóa vi phạm có giá trị từ 70.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng; Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng trong trường hợp hàng hóa vi phạm có giá trị từ 100.000.000 đồng trở lên;

Phạt tiền gấp 02 lần mức tiền phạt quy định này trong trường hợp hàng hóa vi phạm là: lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, chất bảo quản thực phẩm, thực phẩm chức năng.

Đồng thời, tổ chức, cá nhân vi phạm sẽ bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như sau: buộc đưa ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc buộc tái xuất đối với hàng hóa nhập khẩu; buộc thu hồi hàng hóa và buộc ghi nhãn hàng hóa đúng quy định trước khi tiếp tục lưu thông; buộc thu hồi và tiêu hủy nhãn hàng hóa vi phạm, buộc tiêu hủy hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng hàng hóa có nhãn vi phạm trong trường hợp không thể tách rời nhãn hàng hóa vi phạm ra khỏi hàng hóa; buộc nộp lại số tiền bằng trị giá tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đã bị tiêu thụ, tẩu tán, tiêu hủy trái quy định pháp luật.

Hoàng Bách - Sông Trường