Báo động tai nạn đường sắt

Trong 3 ngày có tới 4 vụ TNGT liên quan đến đường sắt tại Thanh Hóa, Quảng Nam và Nghệ An. Tàu khách đâm vào xe tải khi qua đường ngang, tàu hàng đâm nhau trong sân ga, tàu trật bánh ở Nghệ An..... Nghiêm trọng nhất là vụ tai nạn đường sắt thảm khốc vào rạng sáng ngày 24/5 vừa qua tại Thanh Hóa khiến 2 người chết, 8 người bị thương nặng tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo đặc biệt nghiêm trọng về những “điểm đen” đường ngang đường sắt, những lối đi tự mở luôn tiềm ẩn tai nạn giao thông.

Nhìn lại các sự cố nghiêm trọng của ngành đường sắt các năm gần đây cho thấy dường như hệ thống tín hiệu, thiết bị chạy tàu của ngành này vẫn chưa đủ năng lực để bù đắp cho lỗi sai sót chủ quan của con người gây ra.

Vụ lật tàu ở Thanh Hóa khiến 2 người chết, 8 người bị thương nặng

Thực tế là vậy, nhưng cả Bộ GTVT lẫn ngành đường sắt đều cho rằng các sự cố chạy tàu vừa qua không phải do lỗi của hệ thống thiết bị, mà là do kết cấu hạ tầng đường sắt chưa đồng bộ, một số khu đoạn chậm được cải tạo, nâng cấp. Kèm theo đó, một phần do lỗi chủ quan của con người.

Không chỉ việc điều hành chạy tàu tại các ga có vấn đề mà tại các gác chắn đường ngang cũng đã xảy ra các vụ tai nạn do sai sót chủ quan của con người gây ra. Cụ thể là vụ tai nạn thương tâm xảy ra ngày 24-5 tại Thanh Hóa mới đây. Vụ tai nạn xảy ra giữa tàu hỏa và xe tải Howo vào lúc 0h30’ ngày 24/5, tại nút gác chắn giao đường sắt và đường bộ Km 234+0 0, thuộc địa phận xã Trường Lâm, huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa.

Vụ tai nạn kinh hoàng trên đã khiến hai lái tàu tử vong tại chỗ là Nguyễn Xuân Đệ (SN 1985, Bắc Sơn, Ân Thi, Hưng Yên) và Nguyễn Thế Hùng (SN 1976, Minh Tân, Hưng Hà, Thái Bình). Vụ tai nạn khiến 11 người khác bị thương nặng (10 hành khách và tài xế xe tải) đã được đưa đi cấp cứu trong tình trạng chấn thương nghiêm trọng. Tuyến đường sắt qua đây bị tê liệt trong nhiều giờ liền.

Được biết, do chưa có vốn nên hiện hầu hết đường ngang có gác vẫn chưa được lắp thiết bị tự động báo cho nhân viên gác chắn biết tàu đang đến gần.

Khi hậu quả của vụ tai nạn kinh hoàng trên vẫn đang được khắc phục thì vào khoảng 17h ngày 26/5 hai tàu hàng lại đối đầu nhau tại huyện Núi Thành, Quảng Nam. Thời điểm này tàu hàng mang số hiệu SY2 lưu thông hướng Nam-Bắc bất ngờ tông vào tàu chở hàng khác số hiệu 2469 chạy hướng ngược lại.

Hậu quả của vụ tai nạn đường sắt khiến đầu máy dồn bị trật bánh quay nghiêng 45 độ, trật bánh 1 toa trên đường số 3; đầu máy và 4 toa xe đoàn tàu hàng ASY2 bị trật bánh trên đường số 2, trong đó 2 toa xe bị trật bánh quay ngang. May mắn vụ tai nạn không gây thiệt hại về người, tuy nhiên hai đầu kéo bị hư hỏng nặng. Tuyến đường sắt Bắc – Nam qua đây lại rơi vào tình trạng tê liệt.

Cùng vào thời điểm trên, một tàu hàng khác lại gặp sự cố trật bánh khỏi đường ray khiến 2 toa tàu bị đứt lật nghiêng khỏi đường ray. Mặc dù cũng không gây thiệt hại về người tuy nhiên một lần nữa sự cố này tiếp tục khiến nhiều chuyến tàu phải dừng lại.

Khi những vụ tai nạn nói trên vẫn đang trong quá trình khắc phục hậu quả thì mới đây nhất vào khoảng 13h05’ ngày 27/5, một chiếc xe tải cố vượt qua đường ngang dân sinh đoạn qua địa bàn xã Diễn An, huyện Diễn Châu, Nghệ An thì bất ngờ bị tàu hàng mang số hiệu SH3 lao đến tông phải. Cú va chạm kinh hoàng khiến chiếc xe tải bị thổi bay khỏi đường ray, hư hỏng nặng. Rất may tài xế chỉ bị thương nhẹ. Phần đầu tàu cũng bị hư hỏng khá nặng.

Liên tiếp những vụ tai nạn đường sắt xảy ra với mật độ dày đặc trong thời gian ngắn, khiến nhiều người không khỏi bàng hoàng, lo lắng. Phải chăng an toàn đường sắt thời điểm này đã bị đặt vào tình trạng “báo động đỏ”.

Lãnh đạo ngành đường sắt nói gì?

Trước thực trạng trên, ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty đường sắt Việt Nam (VNR) đã có cuộc trao đổi với phóng viên về nguyên nhân các vụ tai nạn đường sắt cũng như  công tác xử lý các “điểm đen” đường ngang đường sắt trong thời gian tới.

Theo ông, nguyên nhân vụ tai nạn vừa qua các cơ quan điều tra đang vào cuộc. Ban lãnh đạo sẽ phải nghiên cứu, tổng hợp lấy lời khai các bên liên quan, mổ “hộp đen” tàu, lấy dữ liệu các camera xung quanh để xác minh nguyên nhân vụ tai nạn. Sau khi có kết quả chi tiết sẽ công bố trong thời gian sớm nhất.

Về vấn đề lỗi chủ thể là công nhân viên đường sắt ông Vũ Anh Minh nói: “Thực tế có thể thấy rằng, mỗi vụ tai nạn xảy ra đều có nguyên nhân về điều kiện hạ tầng, thiết bị và ý thức của người tham gia giao thông cùng với sự vận hành của công nhân viên đường sắt. Có vụ tai nạn tích hợp rất nhiều nguyên nhân, trong đó có những nguyên nhân là do lỗi của tác nghiệp.

Chúng tôi đang rà soát tất cả các quy trình, tìm giải pháp để hạn chế những rủi ro mà do tác nghiệp tạo nên để tăng cường hệ thống giám sát kiểm soát, giảm quyền quyết định của chủ thể nhằm hạn chế lỗi do chủ thể mà ở đây là nhân viên ngành đường sắt.

Tổng Công ty cũng đã đưa ra các bài học, phân tích các vụ tai nạn, từng nguyên nhân cụ thể, mổ xẻ từng vấn đề và rà soát các giải pháp giảm sự rủi ro khi tai nạn xảy ra do chủ quan hay khách quan, đồng thời, truyền đạt đến người lao động nhằm hạn chế mức thấp nhất mà rủi ro do tác nghiệp của người lao động gây nên”.

Bảo Ngọc