Xăng dầu chưa “hạ nhiệt”

Liên bộ Tài chính - Công thương đã chính thức tăng giá tất cả các mặt hàng xăng dầu kể từ 16h ngày 26/10, các giải pháp giảm thuế phí chưa được tính đến. Theo đó, Xăng E5 RON92 lên mức 23.110 đồng/lít sau khi tăng 1.427 đồng/lít; xăng RON95-III lên mức 24.338 đồng/lít, sau khi tăng 1.459 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành.

Dầu diesel 0.05S cũng tăng 1.171 đồng/lít, lên mức 18.716 đồng/lít; dầu hỏa tăng lên mức 17.637 đồng/lít, sau khi tăng 1.015 đồng/lít; dầu mazut 180CST 3.5S lên mức 17.210 đồng/kg (tăng 113 đồng/kg so với giá bán hiện hành).

Trong nhóm các nước ASEAN, giá xăng Việt Nam đang cao hơn 2 quốc gia láng giềng là Malaysia (0,494 USD/lít), Indonesia (0,795 USD/lít) và thấp hơn Thái Lan (1,211 USD/lít), Lào (1,337 USD/lít).

Nhiều năm qua, Việt Nam thường nằm trong top 40 danh sách quốc gia và vùng lãnh thổ có giá nhiên liệu rẻ nhất thế giới. Hồi tháng 4/2020, Global Petro Prices từng cung cấp dữ liệu cho thấy giá xăng của Việt Nam thấp thứ 20 trên thế giới. Như vậy sau một năm rưỡi, giá mặt hàng này đã tăng cao, đẩy xếp hạng của Việt Nam xuống 40 bậc. 

Việc giá xăng dầu trong nước tăng mạnh cũng đã được dự đoán từ trước khi thị trường năng lượng trên thế giới đi lên khiến các nước phải lên kế hoạch ứng phó để tránh tạo ra lạm phát, ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế.

Theo ông Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, chi phí xăng dầu chiếm khoảng 3,52% trong tổng chi phí sản xuất của toàn nền kinh tế, chiếm tỷ trọng khá cao và tác động mạnh vào giá thành sản phẩm sản xuất. Giá xăng dầu tăng không chỉ làm tăng giá thành sản phẩm hàng hoá và dịch vụ, mà còn trực tiếp làm tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI), ảnh hưởng đến thu nhập và chi tiêu của người dân. Giá xăng dầu tăng 10% làm cho chỉ số CPI tăng 0,36 điểm phần trăm.

Bên cạnh đó, chi tiêu cho xăng dầu chiếm 1,5% trong tổng tiêu dùng cuối cùng của hộ gia đình. Khi giá xăng dầu tăng cao, hộ gia đình sẽ cơ cấu lại và cắt giảm một phần chi tiêu, điều này làm giảm tổng cầu của nền kinh tế.

Doanh nghiệp bất ngờ

Ông Đỗ Văn Bằng, Giám đốc Công ty TNHH Minh Thành Phát (chủ nhà xe Sao Việt) chia sẻ: “Xe nằm đắp chiếu suốt thời gian dài vì dịch bệnh, nay vừa nhúc nhắc hoạt động trở lại thì giá xăng, dầu liên tục tăng cao. Trong khi khách thì ngày có ngày không, chủ yếu chạy cầm chừng để giữ tuyến. Cứ đà này, doanh nghiệp sẽ không cầm cự được”.

Trong nhiều lần trước đây, khi giá xăng dầu tăng cao, các doanh nghiệp vận tải sau thời gian nghe ngóng thị trường đều lần lượt có động thái điều chỉnh giá cước vận tải hành khách và hàng hóa thì trong lần tăng kỷ lục này, tâm lý chung là nỗ lực để giữ nguyên giá cước.   

Ông Khúc Hữu Thanh Hải, Giám đốc Công ty cổ phần Vận tải và thương mại dịch vụ Đất Cảng, cho biết nhà xe có nhiều năm hoạt động vận tải hành khách chuyên tuyến Hải Phòng - Hà Nội và ngược lại, giá xăng dầu tăng mạnh, cộng với việc phải thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 khiến chi phí vận tải đội lên đáng kể. Từ nhiều tháng nay, vận tải hành khách thua lỗ. Doanh nghiệp đang nỗ lực giữ nguyên giá cước, nhưng nếu giá nhiên liệu tiếp tục tăng như hiện nay, doanh nghiệp buộc lòng phải điều chỉnh.

“Việc xăng dầu tăng giá ngay lập tức ảnh hưởng đến chi phí các loại hình vận tải, nhất là vận tải hành khách. Vì khó khăn là doanh nghiệp không thể ngay lập tức tăng giá cước khi mỗi chuyến hiện chỉ có vài khách. Từ chỗ mỗi ngày hoạt động vài chục xe, nay đơn vị chỉ duy trì vài chuyến mỗi ngày để giữ tuyến”, đại diện nhà xe Phiệt Học (tham gia vận tải hành khách trên tuyến Hà Nội - Thái Bình) và từ Thái Bình đi các tỉnh than thở.

Còn PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) lo ngại, việc giá xăng tăng cao sẽ ảnh hưởng đến quá trình hồi phục sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp sau thời gian dài bị ngưng trệ vì dịch bệnh.

Khi giá xăng dầu tăng, đồng nghĩa với chi phí sản xuất tăng và kéo theo giá cả các mặt hàng khác tăng theo, ảnh hưởng đến chi tiêu của người dân. Với ngành vận tải, chi phí xăng, dầu chiếm 40% giá cước vận tải, nên giá xăng dầu tăng chắc chắn cước vận tải tăng theo. Giá cước tăng sẽ đẩy giá thành các sản phẩm tăng, đây sẽ là hệ quả tất yếu không thể tránh...

Hưng Khánh