Phải xem xét và truy cứu trách nhiệm

Trao đổi với phóng viên Thương hiệu & Công luận, TS. Phạm Sanh, chuyên gia giao thông, nhìn nhận: “Nếu như Trạm thu phí cầu Mỹ Lợi xin thu phí thêm 16 năm nữa vì lý do lưu lượng xe qua trạm không như dự toán ban đầu, thì chúng ta phải xem xét và truy cứu trách nhiệm ai đã thiết kế và đưa ra dự tính này, chứ không phải hễ Bộ quyết định là bắt người dân, bắt doanh nghiệp phải nộp tiền”.

Từ 28 năm, trạm thu phí cầu Mỹ Lợi được gia hạn đến 44 năm?

Trước đây, khi dự tính phương án tài chính đã đưa ra nhận định, nếu xây dựng cầu Mỹ Lợi nối từ Long An sang Tiền Giang, sẽ thu hút các nhà đầu tư vào các khu công nghiệp vì giao thông thuận lợi. Từ đó, lượng phương tiện qua lại sẽ tăng rất nhanh.

Thực tế cho thấy, không hẳn tính toán này là sai. Vì cầu Mỹ Lợi mới đưa vào khai thác, thu phí mới từ 1/11/2015. Đến thời điểm này chưa thể nói, lưu lượng xe sẽ không tăng. Theo ông Phan Văn Thạnh, Trạm phó Trạm thu phí cầu Mỹ Lợi, trong vòng 1 năm trở lại đây, lưu lượng xe qua trạm không giảm mà tăng 2 - 3% so với khi bắt đầu thu phí. Mặt khác, đa số phương tiện qua lại trong ngày đều mua vé tháng nhiều hơn vé lượt. Vì thế, mức doanh thu thấp hơn nhiều so với phương án tài chính ban đầu.

Nuôi đến bao giờ?

TS. Phạm Sanh cho biết, nếu như dự tính lưu lượng xe không sai, thì do tính tổng mức đầu tư “trật”. Không thể không nghĩ đến trường hợp, tổng mức đầu tư ban đầu bị đẩy lên quá cao. Để giải quyết nghi vấn này, bắt buộc phải có kiểm toán, thanh tra và phải công bố minh bạch với người dân.

Khai thác chưa đầy 2 năm, dự án đã được... “giải cứu” quá sớm? 

Cuối cùng là trường hợp bất khả kháng, thật sự rằng lưu lượng xe càng ngày càng giảm như chủ đầu tư đã nói, thì Nhà nước nên có giải pháp chi ngân sách để hỗ trợ phần tính toán sai của nhà đầu tư. Vì không thể nào bắt người dân và doanh nghiệp vận tải phải nộp phí triền miên cho đến khi nào chủ đầu tư hoàn vốn và có lãi thì mới thôi. Nếu như nhà đầu tư cứ thu phí hết năm này đến năm khác, thì việc dẫn đến những bức xúc trong người dân là lẽ đương nhiên.

Trong các dự án BOT, người dân và doang nghiệp vận tải là trực tiếp thụ hưởng. Vì vậy, họ có quyền đòi hỏi sự công khai, minh bạch. Họ cần được biết rằng, đồng tiền mình bỏ ra vì cái gì và cho đến khi nào. Được gia hạn thêm 16 năm, đồng nghĩa đằng đẵng thêm từng ấy thời gian, người dân lại phải gánh trách nhiệm “góp tiền” để nuôi chủ đầu tư?

Hồng Mơ - Đức Thủy