Lực lượng chức năng phát hiện khối lượng lớn ngà voi nhập lậu được ngụy trang tinh vi

Chưa xác định được người phạm tội

Theo Cục Hải quan TP.HCM 8 vụ buôn lậu ngà voi, với số lượng gần 7,5 tấn bị cơ quan Hải quan phát hiện tại cảng Cát Lái trong năm 2016 và năm 2017 đều đã được cơ quan Hải quan khởi tố vụ án hình sự về tội “buôn lậu”, chuyển hồ sơ cho cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP.HCM thụ lý điều tra theo thẩm quyền. Tuy nhiên, mới đây, cơ quan này đã ra quyết định tạm đình chỉ điều tra 4/8 vụ buôn lậu ngà voi. Như vậy, sau gần 1 năm khởi tố, điều tra, các vụ buôn lậu ngà voi gần như đi vào ngõ cụt.

Theo Cục Hải quan TP.HCM, các  vụ buôn lậu bị đình chỉ điều tra, gồm: Vụ án “Buôn lậu” gần 1 tấn ngà voi thông qua việc sử dụng pháp nhân là Công ty TNHH TM DV Diệu Tiên do Đoàn Vương Tuyết Mai đứng tên làm giám đốc, bị cơ quan Hải quan phát hiện ngày 26/10/2016; Vụ thứ hai, liên quan đến Công ty TNHH DV VT GN Hàng hóa XNK Huỳnh Phát, do Huỳnh Văn Dưỡng làm giám đốc buôn lậu 529 kg ngà voi châu Phi, bị phát hiện vào cuối tháng 11/2016; Vụ thứ ba, liên quan đến Công ty TNHH Dịch vụ vận tải giao nhận hàng hóa XNK Kim Thành, do Phạm Tiến Việt đứng tên giám đốc nhập khẩu 619 kg ngà voi, bị cơ quan Hải quan phát hiện tháng 11/2016. Vụ thứ tư, liên quan đến Công ty TNHH MTV dịch vụ Tam Phúc, do Nguyễn Văn Nhận làm giám đốc. Công ty này nhập lậu gần nửa tấn ngà voi, bị phát hiện, bắt giữ vào tháng 12/2016.

Các vụ buôn lậu ngà voi nêu trên đều xảy ra tại cảng Cát Lái, quận 2, TP.HCM, với phương thức thủ đoạn cất giấu cực kỳ tinh vi nhằm qua mặt các cơ quan chức năng. Đó là, các đối tượng cắt khúc ngà voi, giấu vào giữa các khúc gỗ rỗng ruột, đổ sáp hoặc thạch cao bên trong, sau đó được lắp lại như cũ, nhìn bề ngoài giống như một khúc gỗ nguyên khối. Bên cạnh đó, các đối tượng vận chuyển lô hàng lòng vòng qua nhiều nước khác nhau và liên tục thay đổi cảng trung chuyển nhằm xoá dấu vết nguồn gốc của lô hàng.

Các vụ việc này đều đã bị Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 ra quyết định khởi tố vụ án hình về tội buôn lậu, chuyển hồ sơ cho cơ quan Cảnh sát điều tra- Công an TP.HCM. Sau khi tiến hành điều tra vụ án, Cơ quan Cảnh sát điều tra- Công an TP.HCM cho rằng, thời hạn điều tra vụ án đã hết, chưa xác định được đối tượng thực hiện hành vi phạm tội. Căn cứ Khoản 1, Điều 160 Bộ luật Tố tụng hình sự, Cơ quan Cảnh sát điều tra- Công an TP.HCM đã ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án theo quy định pháp luật. Khi có căn cứ sẽ phục hồi điều tra xử lý theo quy định.

Dùng pháp nhân DN “ma” để buôn lậu

Theo Cục Hải quan TP.HCM, một trong những lý do mà cơ quan điều tra chưa tìm ra được người phạm tội, đó là các đối tượng buôn lậu đã dùng pháp nhân của những DN “ma” để thực hiện nhập khẩu các lô hàng ngà voi trên. Qua kết quả điều tra, xác minh ban đầu đối với 8 vụ nhập khẩu ngà voi trái phép nêu trên cho thấy, các DN đứng tên NK, vận chuyển đều là DN “ma”, giám đốc DN đều không có thật.

Cụ thể, các DN chỉ đứng tên mở tờ khai hải quan, còn toàn bộ hoạt động khai báo, nhận hàng được thực hiện qua việc thuê các dịch vụ khai thuê thủ tục hải quan. Xác minh tại địa chỉ đăng kí kinh doanh của DN, cơ quan Hải quan phát hiện hầu hết là DN "ma". Chẳng hạn như trường hợp của Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Diệu Tiên (66/8 đường Tái Thiết, phường 11, quận Tân Bình, TP.HCM) nhập lậu trên 2 tấn ngà voi bị phát hiện vào đầu tháng 10/2016. Mặc dù được cấp phép thành lập vào cuối năm 2015, tuy nhiên, tại địa chỉ đăng kí kinh doanh của công ty này lại không có công ty nào tồn tại, mà chỉ là một tiệm bán tạp hóa nhỏ chừng 4-5 mét vuông. Hay trường hợp của Công ty TNHH MTV SX TM DV Tam Phúc (số 83, ấp 2, xã Thành Tâm, huyện Chơn Thành, Bình Phước) là người đứng tên nhận lô hàng gỗ nhập khẩu được phát hiện chứa gần nửa tấn ngà voi cuối tháng 10/2016 cũng được xác định không hoạt động tại địa chỉ đăng kí kinh doanh. Đáng chú ý, qua điều tra, xác minh của Đội Kiểm soát Hải quan còn phát hiện, các đối tượng sử dụng chứng minh nhân dân giả để thành lập DN này, dùng pháp nhân buôn lậu hàng hóa.

Tương tự, Công ty TNHH DV VT GN hàng hóa XNK Huỳnh Phát (27 Lê Văn Huân, phường 13 quận Bình Thạnh TP.HCM) đứng tên nhập khẩu lô hàng gỗ chứa 529 kg ngà voi châu Phi cũng là DN “ma” không hoạt động tại trụ trở đăng ký. Trường hợp Công ty TNHH Dịch vụ vận tải giao nhận hàng hóa XNK Kim Thành, có địa chỉ đăng kí kinh doanh tại quận 2, TP.HCM đứng tên trên tờ khai hải quan nhập khẩu lô hàng gỗ từ châu Phi về Cát Lái cất giấu 619 kg ngà voi trong ruột các khối gỗ cũng là DN “ma” và đã bị cơ quan Hải quan khởi tố tháng 3/2017.

Hồng Lĩnh (t/h)