Tăng cường điều trị nghiện tự nguyện

Phú Thọ không phải là địa phương trọng điểm về ma túy và nhiễm HIV, song tệ nạn ma túy và tình hình tội phạm liên quan đến ma túy trên địa bàn tỉnh vẫn tiềm ẩn diễn biến phức tạp, khó lường. Loại ma túy sử dụng nhiều nhất là heroin (85%), trong đó tiêm chích chiếm 70%. Độ tuổi người nghiện có xu hướng ngày càng trẻ hóa, trung bình từ 20 - 40 tuổi.

Trình độ học vấn dưới THPT chiếm 60%. Có tới 90% người nghiện đã sử dụng ma túy trên 02 năm và khoảng 40% có thời gian sử dụng từ 5 - 10 năm. 90% người nghiện ma túy đã tham gia cai nghiện ma túy với các hình thức khác nhau nhưng đều đã thất bại.

Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện tỉnh Phú Thọ có khoảng 1.200 người nghiện ma túy; tiêu tốn thiệt hại toàn tỉnh khoảng 130 tỷ đồng mỗi năm.

Thực hiện Quyết định số 2596/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 27/12/2013 về đổi mới công tác cai nghiện ma túy đến năm 2020, tỉnh Phú Thọ đã tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành, địa phương triển khai nghiêm túc và đạt kết quả tích cực, góp phần bảo đảm an toàn, an ninh trật tự xã hội, vì cuộc sống bình yên của nhân dân.

Là đơn vị có kết quả nổi bật trong tiếp nhận, quản lý, tư vấn, điều trị, giúp đỡ người nghiện ma túy vào cai nghiện bắt buộc, điều trị nghiện ma túy tự nguyện; quản lý tổ chức lao động sản xuất, dạy nghề; giới thiệu việc làm cho người cai nghiện, trong những năm qua, Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ - Cơ sở 2 đã đầu tư cơ sở vật chất; đội ngũ cán bộ, chất lượng cai nghiện được nâng lên, làm tốt công tác quản lý người nghiện. Đặc biệt, chú trọng đa dạng hoá các hình thức, biện pháp điều trị cai nghiện ma túy.

Ba năm qua, Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ - Cơ sở 2 đã cai nghiện cho  549 người cai nghiện tự nguyện và 71  đối tượng cai bắt buộc; dạy và truyền nghề cho 30 người nghiện. Tính riêng năm 2020, Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ - Cơ sở 2 tiếp nhận số học viên cai nghiện bắt buộc theo Nghị định 221/NĐ-CP là 24/30 học viên (đạt 80% kế hoạch năm); tiếp nhận và điều trị cho 200/200 lượt học viên vào cai nghiện tự nguyện (đạt 100% kế hoạch năm).

Đáng chú ý, việc quản lý học viên được thay đổi theo hướng mở, tạo sự thân thiện, gần gũi giữa cán bộ và học viên, giúp học viên ổn định tâm lý, nhanh chóng phục hồi hơn.

Đơn vị cũng xác định việc giáo dục và tổ chức học tập cho học viên là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong quy trình cai nghiện, học viên được chia theo từng tổ đội, tổ chức họp, bình xét đánh giá theo thang điểm hằng tuần, tháng, quý; thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt thể thao, văn hóa văn nghệ nhằm tạo không khí vui vẻ, thân thiện, gần gũi giữa các học viên với cán bộ trong đơn vị.

Qua đó, bước đầu đã tạo được lòng tin của người nhà và học viên vào cai nghiện tại cơ sở.

Với kết quả đạt được, Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ - Cơ sở 2 góp phần tích cực đẩy lùi tội phạm, tệ nạn liên quan đến ma túy, kiềm chế sự gia tăng số người nghiện mới tại cộng đồng, một số người nghiện ma túy được phát hiện và đưa vào cai nghiện kịp thời… giảm thiểu tác hại của tệ nạn ma túy đối với đời sống xã hội bảo đảm an ninh trật tự, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, quá trình hoạt động, Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ - Cơ sở 2 trong công tác cai nghiện, quản lý người nghiện ma tuý sau cai còn nhiều hạn chế, công tác tư vấn, dạy nghề, vay vốn tạo việc làm cho người sau cai vẫn còn gặp khó khăn, do những người sau cai nghiện trở về địa phương thường không có mặt ở nhà.

Bên cạnh đó, công tác tư vấn thu hút học viên vào cai nghiện ma túy bắt buộc còn khó khăn; đối tượng cai nghiện bắt buộc phụ thuộc hoàn toàn vào việc công an các huyện, thành phố đưa vào. Đa phần học viên đến cai nghiện ma túy tự nguyện chỉ thực hiện quá trình cắt cơn giải độc từ 20 - 30 ngày chứ không muốn tham gia đủ liệu trình bao gồm giáo dục, phục hồi hành vi, nhân cách; lao động trị liệu, hướng nghiệp, dạy nghề, chuẩn bị tái hòa nhập cộng đồng; phòng, chống tái nghiện…

Quyết liệt, đồng bộ giải pháp

Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ - Cơ sở 2 xác định, để giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong việc đưa đối tượng vào cai nghiện bắt buộc cũng như thu hút người cai nghiện tự nguyện không phải là vấn đề một sớm một chiều.

Do vậy, cần làm tốt hơn nữa công tác truyền thông hướng về cơ sở, huy động sự vào cuộc, phối hợp chặt chẽ của chính quyền địa phương, đội ngũ cộng tác viên xã hội, tình nguyện viên, lực lượng công an trong việc tư vấn cho gia đình, người thân của người nghiện. Hơn nữa, phải đổi mới hình thức truyền thông bằng hình ảnh trực quan, clip sinh động để mọi người hiểu và thay đổi suy nghĩ về vấn đề cai nghiện.

Đồng thời, cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ - Cơ sở 2 tập trung nguồn lực, triển khai đồng bộ các nội dung: Tháo gỡ vướng mắc trong thủ tục hành chính nhằm tiếp tục áp dụng biện pháp xử lý đưa người nghiện vào cai nghiện bắt buộc; đổi mới, thu hút người nghiện vào điều trị nghiện tự nguyện; tổ chức điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone.

Trước tình hình tệ nạn ma tuý vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt tình trạng sử dụng ma tuý tổng hợp đang có chiều hướng gia tăng, Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ - Cơ sở 2 kiến nghị, đề xuất tỉnh Phú Thọ chỉ đạo các ngành, địa phương tiếp tục thực hiện đồng bộ các biện pháp, giải pháp phòng, chống tệ nạn ma túy, quản lý sau cai nghiện nhằm đạt được mục tiêu của Chương trình phòng, chống tệ nạn ma túy, quản lý sau cai nghiện giai đoạn tiếp theo.

Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tạo điều kiện bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo phòng còn thiếu cho các phòng chuyên môn; đưa ra kế hoạch chỉ tiêu cai nghiện ma túy tự nguyện tại Cơ sở năm 2022 và giai đoạn 2022 -2025 để làm căn cứ thực hiện kế hoạch được giao; Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trình cấp có thẩm quyền cấp nguồn kinh phí để Cơ sở thực hiện cải tạo, mở rộng Cơ sở đáp ứng nhu cầu cai nghiện ma túy trong những năm tiếp theo.

Mặt khác, để đạt được mục tiêu đề ra về phòng, chống tệ nạn ma túy, quản lý sau cai nghiện, cấp ủy các cấp, các  ngành, địa phương cần tập trung đổi mới công tác tuyên truyền, qua đó thay đổi về tư duy, nhận thức của người dân để huy động tối đa người nghiện tại cộng đồng tham gia điều trị nghiện ma túy tự nguyện, điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone tại Cơ sở Điều trị nghiện ma túy và cộng đồng.

Cần xem nghiện ma túy như một căn bệnh, người nghiện ma túy có thể điều trị tự nguyện trên cơ sở khuyến khích quyền được khám, chữa bệnh của người dân. Các đơn vị phải có giải pháp thiết thực để nâng cao hiệu quả, chất lượng quản lý, đào tạo đội ngũ cán bộ, nhân viên theo hướng thân thiện với người nghiện, coi họ là khách hàng, thay vì kỳ thị, phân biệt đối xử.

Cùng với đó tổ chức tốt các dịch vụ: Y tế, chăm sóc sức khỏe, tư vấn tâm lý, vật lý trị liệu, thể dục thể thao, văn hóa văn nghệ theo phác đồ và phù hợp với nhu cầu người bệnh. Tăng cường sự kết nối, liên doanh, liên kết giữa các Cơ sở điều trị nghiện ma túy với các tổ chức xã hội ở địa phương, các Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên, các Trường dạy nghề thuộc tỉnh, Trung tâm Dịch vụ việc làm, các doanh nghiệp trên địa bàn để tổ chức dạy nghề, lao động sản xuất, tư vấn giới thiệu việc làm cho người cai nghiện tự nguyện và người điều trị Methadone; vận động các doanh nghiệp, đơn vị sản xuất, kinh doanh tiếp nhận, tạo việc làm cho người sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng, đồng thời có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh tiếp nhận, tạo việc làm cho người sau cai nghiện ma túy.

Hoan Nguyễn