Phát biểu giải trình ý kiến của các đại biểu về Dự án Luật Viễn thông sửa đổi, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Quỹ dịch vụ viễn thông công ích - thực chất là Quỹ dịch vụ phổ cập, quốc gia nào cũng phải đặt mục tiêu phổ cập viễn thông, phổ cập Internet, phủ sóng vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, nhất là để phát triển kinh tế số, xã hội số và đa số các quốc gia đều chọn cách yêu cầu nhà mạng phải có trách nhiệm phổ cập.

Có 2 cách để thực hiện việc này, thứ nhất là yêu cầu các nhà mạng phải phủ sóng rộng, thứ hai là các nhà mạng đóng góp vào Quỹ phổ cập theo doanh thu, sau đó, Nhà nước dùng quỹ này để phổ cập dịch vụ và đa số các quốc gia đều theo cách thứ hai.

Ở Việt Nam, quỹ này cơ bản giao cho chính các nhà mạng thực hiện, tức là nhà mạng nhận lại tiền đóng góp của mình để thực hiện phổ cập dịch vụ. Thời gian qua, Quỹ đã góp phần tích cực để Việt Nam có vùng phủ sóng rộng, người dân được phổ cập dịch vụ và có điện thoại vào loại nhóm đầu trên thế giới.

Tuy vậy, việc vận hành quỹ đã nảy sinh một số bất cập như giải ngân chậm, tồn quỹ. Điều này cần phải điều chỉnh trong dự thảo luật theo hướng xác định rõ mục tiêu, cách thức thu, quản lý, sử dụng để quỹ vận hành tốt hơn thay vì dừng hoạt động của quỹ.

Trước đó, tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Đình Việt (Đoàn Cao Bằng) đề nghị cơ quan soạn thảo luật cân nhắc, không tiếp tục duy trì Quỹ dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam, để tránh gây lãng phí nguồn lực.

Theo đại biểu, hiệu quả hoạt động của Quỹ hạn chế, trong khi việc duy trì hoạt động của Quỹ còn nhiều bất cập. Tồn dư quỹ giai đoạn 2016 - 2022 lên đến 5.427 tỷ đồng.

Trong khi đó, đại biểu Ma Thị Thúy (Đoàn Tuyên Quang) cho rằng, cần thiết phải duy trì Quỹ dịch vụ viễn thông công ích, vì đây là quỹ tài chính hoạt động không vì mục đích lợi nhuận để hỗ trợ thực hiện chính sách của Nhà nước về cung cấp dịch vụ viễn thông công ích.

Đại biểu Dương Tấn Quân (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) cũng nhất trí duy trì Quỹ để bảo đảm mọi người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống tại miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn được tiếp cận và sử dụng những dịch vụ viễn thông thiết yếu.

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần quy định cụ thể, rõ ràng các nội dung liên quan đến quỹ này để thuận lợi trong triển khai thực hiện và đồng bộ, thống nhất với các luật chuyên ngành (Luật Ngân sách nhà nước, Luật Phí và lệ phí...).

Thiên Trường