An toàn thực phẩm là vấn đề có tính sống còn của xã hội và sức khỏe cộng đồng. Chất lượng thực phẩm vẫn còn là vấn đề đáng quan ngại. Các vi phạm an toàn thực phẩm đang diễn ra trên cả nước ở tất cả các khâu như sản xuất, chế biến, bảo quản, phân phối; tình trạng sử dụng, lạm dụng hóa chất, chất phụ gia, hàng nhái, hàng kém chất lượng tràn lan trên thị trường là vấn đề nhức nhối, gây nhiều bức xúc cho người dân.

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến phát biểu tại phiên thảo luận (Ảnh: VGP)

Nói về vấn đề an toàn thực phẩm, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan,Trưởng ban An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) TP.HCM cho rằng muốn xử phạt nặng vi phạm trong lĩnh vực an toàn vệ sinh thì phải cởi trói cho lực lượng thanh tra chuyên ngành.

Theo bà Lan, tình trạng mất an toàn thực phẩm có trách nhiệm của cơ quan quản lý các cấp, nhưng trong thực tế nhiều doanh nghiệp, nhà sản xuất chưa coi trọng sức khoẻ người tiêu dùng, không thực hiện nghiêm các quy định liên quan.

Bà Lan cũng cho biết rất nhiều mô hình quản lý thực phẩm, dược phẩm khá thành công trên thế giới để học hỏi như FDA ở Mỹ hay một số nước khác. Trong khi đó, phải xem lại việc quản lý bằng mô hình ba bộ của Việt Nam phù hợp không.

Bà Lan cho hay cần một cơ quan quản lý thống nhất ở góc độ quốc gia và Quốc hội phải xem xét vấn đề này áp dụng trong điều kiện Việt Nam. “Hiện chúng ta có 59 thủ tục hành chính ở cấp trung ương và 47 thủ tục ở cấp địa phương. Nghe đã thấy mệt rồi. Nhiều doanh nghiệp than thở không biết chạy giấy tờ này ở đâu”.

Bên cạnh đó, quản lý ATVSTP cũng phải chú ý đến hệ thống bếp ăn tập thể vì đây nguồn gây ra nguy cơ ngộ độc lớn, nhất là đối với trường học và khu công nghiệp. Bà Lan cho rằng phải làm rõ được trách nhiệm của ông chủ doanh nghiệp về sức khoẻ của người công nhân. Cũng như hệ thống giáo dục phải chịu trách nhiệm về sức khoẻ của học sinh.

Từ thực trạng trên, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim nhấn mạnh “phải kêu gọi lương tri của người sản xuất”, để họ không vì lợi nhuận mà cố tình làm trái pháp luật, bất chấp tính mạng, sức khoẻ người tiêu dùng. Thực tế đã có chuyện 2 chuồng lợn, 2 luống rau, một để ăn, một để bán; rồi bơm hoá chất vào tôm, dùng thịt ôi làm ruốc…”, Bộ trưởng Y tế nói.

Dẫn số liệu từ báo cáo giám sát, đại biểu Thái Trường Giang nêu, mỗi năm có 70.000 người chết và hơn 200.000 ca mắc mới ung thư, và theo một số nghiên cứu thì 35% ca ung thư do thực phẩm không an toàn. “Chúng ta thông thái cỡ nào khi đi ra đường nhòm đâu cũng không thấy thực phẩm không an toàn, thực sự là như vậy. Rất là mong Quốc hội xem xét, đưa một số vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm vào Bộ luật hình sự sắp tới để tăng cường tính răn đe”, ông Giang đề nghị.

Đồng tình với ông Giang, đại biểu Nguyễn Thái Học cho rằng khi nghe nói đến tiêu dùng thông minh thì người dân nghe sẽ cảm thấy rất buồn, không đồng tình. Bởi vì, việc tiêu dùng thông thái tùy thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh nhất định, với đa số người nông dân thì "đói phải ăn, khát phải uống".

Ngọc Linh