Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên.

Cùng ngày, cơ quan điều tra khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thép Việt Nam) và Đậu Văn Hùng (cựu Tổng giám đốc Tổng Công ty Thép Việt Nam) về tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng.

Ngoài ra, Bộ Công an còn khởi tố, bắt tạm giam ông Trần Trọng Mừng (cựu Tổng giám đốc Công ty TISCO), Trần Văn Khâm (cựu Chủ tịch HĐQT Tổng Giám đốc Công ty TISCO) và Ngô Sỹ Hán (cựu Phó tổng giám đốc, Trưởng ban quản lý dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty TISCO) về các tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) cũng cho biết thêm,  việc khởi tố vụ, khởi tố và bắt tạm giam các bị can được thực hiện khi cơ quan điều tra xác minh 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật xảy ra tại Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên. Bộ Công an đang tập trung lực lượng điều tra mở rộng vụ án và thu hồi tài sản bị thiệt hại.

Căn cứ tài liệu thu thập được, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" và tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" xảy ra tại dự án này.

Nhà máy gang thép Thái Nguyên được đầu tư cả ngàn tỉ đồng đến nay vẫn chỉ là đống sắt gỉ.

Cơ quan điều tra đồng thời tống đạt quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam 5 bị can: Mai Văn Tinh - cựu chủ tịch HĐQT Tổng Công ty thép Việt Nam; Đậu Văn Hùng - cựu tổng giám đốc Tổng Công ty thép Việt Nam; Trần Trọng Mừng - cựu tổng giám đốc TISCO; Trần Văn Khâm - cựu chủ tịch HĐQT, tổng giám đốc TISCO; Ngô Sỹ Hán - cựu phó tổng giám đốc, trưởng ban Quản lý dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - TISCO.

Cơ quan điều tra đã khám xét nơi ở, nơi làm việc của các bị can, thu giữ một số hồ sơ tài liệu quan trọng có liên quan đến vụ án.

Hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tập trung lực lượng, tiến hành phân loại, nghiên cứu các hồ sơ tài liệu thu giữ được để điều tra mở rộng vụ án và xác minh thu hồi tài sản bị thiệt hại.

Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên có tổng mức đầu tư 8.100 tỉ đồng, được xây dựng từ năm 2007 nhưng đến nay vẫn "đắp chiếu". Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt sai phạm nghiêm trọng tại dự án này.

Nhiều thiết bị, vật liệu tại nhà máy gang thép xếp đống han gỉ lâu nay.

Theo số liệu của TISCO, tổng giá trị thanh toán tính đến 31-12-2016 là gần 4.500 tỉ đồng, trong đó chi phí thiết bị hơn 2.100 tỉ, chi phí xây dựng gần 1.000 tỉ... Tổng dư nợ gốc, lãi vay ngân hàng phải trả của dự án là 3.900 tỉ (hiện lãi vay phải trả trên 40 tỉ đồng/tháng).

Mặc dù hơn 4.500 tỉ đồng đã được đổ vào đây nhưng thực tế từ nhiều năm nay nhà máy này "án binh bất động", cỏ dại mọc xung quanh, khắp nơi là ống thép, khung nhà, thiết bị... dở dang, gỉ sét.

Theo TTCP, thực tế dự án này đã phải kéo dài, chậm tiến độ trên 10 năm, đã tạm dừng thi công từ năm 2013 đến nay. Tổng mức đầu tư của dự án đã phải tăng nhưng toàn bộ các hạng mục chính chưa hoàn thành.

Nhà thầu là Công ty Tập đoàn xây lắp luyện kim Trung Quốc chưa chuyển đủ thiết bị theo danh mục, tình trạng máy móc thiết bị hư hỏng, sai khác về xuất xứ, thông số kỹ thuật... ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ, chất lượng dự án.

Một trong những sai phạm đặc biệt nghiêm trọng được TTCP chỉ ra là tổng mức đầu tư của dự án được điều chỉnh tăng thêm hơn 4.200 tỉ đồng thiếu cơ sở căn cứ pháp lý.

Mức đầu tư của dự án được điều chỉnh tăng thêm hơn 4.200 tỉ đồng thiếu cơ sở căn cứ pháp lý. 

Theo đó, trên cơ sở báo cáo của TISCO, tháng 8/2012 Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) có văn bản gửi Bộ Công Thương. Sau đó, bộ này báo cáo Thủ tướng đề nghị điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án từ 3.800 tỉ lên 8.100 tỉ đồng.

TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an khẩn trương điều tra những sai phạm có dấu hiệu hình sự. TTCP đã chuyển nhiều hồ sơ, tài liệu liên quan cho Cơ quan cảnh sát điều tra. Trong đó có sai phạm liên quan đến việc tổng giám đốc TISCO và một số cán bộ ký hợp đồng, văn bản tiếp nhận nhiều loại máy móc, thiết bị không đúng chủng loại, thông số kỹ thuật ảnh hưởng đến chất lượng công trình.

Tổng giám đốc TISCO và một số cán bộ đã trình, phê duyệt và thanh toán nhiều khoản tiền cho nhà thầu vi phạm quy định.

Trước đó, Ngày 20/11/2012, Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo ý kiến của phó thủ tướng giao Bộ Công Thương tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành về đề nghị tăng tổng mức đầu tư dự án.

5 tháng sau, cơ quan này tiếp tục có văn bản gửi Bộ Công Thương và VNS thông báo ý kiến của phó thủ tướng về tổng mức đầu tư. Ngày 15-5-2013, chủ tịch HĐQT TISCO ký quyết định phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án tăng thêm hơn 4.200 tỉ, thời gian thực hiện đến hết năm 2014 là đi vào hoạt động.

Theo kết luận thanh tra, trước khi tổng mức đầu tư dự án được tăng lên 8.100 tỉ đồng, Văn phòng Chính phủ đã yêu cầu một số bộ, ngành và Ngân hàng Nhà nước cho ý kiến. Các bộ, ngành có ý kiến việc điều chỉnh tổng mức đầu tư là thiếu cơ sở căn cứ pháp lý, ảnh hưởng đến hiệu quả dự án.

TTCP cũng chuyển kết luận thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với cán bộ, đảng viên có khuyết điểm, sai phạm thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý.

Mộc Miên