Khi nhắc đến sa mạc, chúng ta thường liên tưởng đến những nơi khô cằn, bão cát. Nhưng Nam Cực (còn gọi là châu Nam Cực) là sa mạc lớn nhất thế giới và là sa mạc băng; diện tích "khủng" xấp xỉ 14 triệu km2 (LB Nga rộng 17.098.246 2).

Nơi đây, không bao giờ đón được ánh mặt trời trong 1 năm ròng rã; lượng mưa quá thấp, chỉ 50mm/năm và lượng mưa này lại chỉ tồn tại dưới dạng tuyết.

Sa mạc Nam cực được bao phủ bởi lớp băng vĩnh hằng, chiếm tới 90% lượng nước trên Trái Đất, phần lớn trong số đó dày trung bình 1,6 km.

Nam Cực là nơi trú ngụ của một số loài động vật như chim cánh cụt, hải cẩu hoặc một số loài chim khác.

Tại lục địa lạnh nhất, gió nhất, cô lập nhất thế giới này, chẳng có cư dân nào sinh sống.

Tuy nhiên, trải dài trên khắp Nam Cực, vẫn có từ 1.000 - 5.000 nhà khoa học tạm thời "đóng quân" ở các trạm nghiên cứu...

Từ "Sahara" - trong ngôn ngữ Ả Rập có nghĩa là đại sa mạc, có rất nhiều đặc điểm nổi bật đem lại cái tên đặc biệt này.

Sa mạc Sahara như là những đụn cát khổng lồ, có sông suối, cao nguyên đá, các thung lũng khô cằn, nhiều ốc đảo xanh tươi và hệ động thực vật và bò sát đa dạng. 

Sa mạc Sahara có diện tích hơn 9 triệu km2, xấp xỉ diện tích của Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Sa mạc bao trùm hầu hết Bắc Phi, phủ lên những vùng rộng lớn của 12 quốc gia là Algerie, Chad, Ai Cập, Libya, Marocco, Mali, Eritrea, Niger, Sudan, Tunisa, Tây Sahara.

Các nhà khoa học phát hiện sa mạc Sahara ngày càng mở rộng. Từ năm 1962 tới nay, sa mạc này đã mở rộng thêm gần 650.000 km2.

Ở Sahara, lượng mưa rất thấp so những nơi khác trên thế giới, trung bình chỉ 25 mm/năm và phía đông lượng mưa chỉ ở mức 5mm.

Đặc biệt, mưa ở đây không phải dạng hạt rơi trực tiếp xuống mặt đất, mà nó tồn tại dưới dạng sương mù, do sự thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa nhiệt độ của ban ngày và nhiệt độ ban đêm.

Lượng mưa trung bình dưới 100 mm/năm (tùy thuộc vào địa điểm, có thể dao động từ 0 - 500 mm).

Nhờ hoạt động tưới tiêu của con người, nhiều phần sa mạc đã được phủ xanh. Đây quả là một tín hiệu đáng mừng trong thực trạng trái đất bị sa mạc hóa ngày càng khủng khiếp.

Tuy nhiên, có những vấn đề cần phải được cân nhắc. Việc trồng cây theo vòng tròn trở nên phổ biến tại Ả Rập Saudi trong 3 thập kỷ qua.

Các kỹ sư đào sâu xuống dưới mạch nước ngầm 20.000 năm tuổi để lấy nước tưới tiêu. Dự tính, nếu tiếp tục với tốc độ sử dụng nước như hiện nay, mạch nước sẽ cạn kiệt trong vòng 50 năm tới.

4. Sa mạc Gobi

Sa mạc Gobi thuộc lãnh thổ của 2 quốc gia là Trung Quốc và Mông Cổ; diện tích 1,3 triệu km2.

Gobi nổi tiếng là một trong 5 sa mạc lớn nhất thê giới và là sa mạc rộng lớn nhất châu Á với rất nhiều cảnh quan hấp dẫn cùng nhiều trải nghiệm thú vị.

Vào mùa hè, nhiệt độ ở Gobi rất khắc nghiệt, trên 40 độ C; mùa lạnh, rét buốt thấu xương.

Sa mạc Gobi có lượng mưa dao động từ 50  - 200 mm/năm (đã hình thành mùa mưa và mùa khô). 

Sa mạc Gobi là sa mạc lạnh, vì vào mùa đông, nhiệt độ ở đây giảm xuống còn -40 độ C, tuyết phủ trắng một vùng sa mạc.

Nhưng nơi đây, vẫn thu hút đông đảo du khách ưa thích khám phá và trải nghiệm. Bởi Gobi sở hữu nhiều cồn cát, đồng bằng sỏi và các núi đá hùng vĩ, tạo nên khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp.

Và đây cũng là sa mạc đã khai quật được những bộ hóa thạch của loài khủng long tuyệt chủng cách đây mấy ngàn năm.

Sa mạc Kalahari có diện tích 930.000 km2, phần lớn diện tích được bao phủ bởi cát nâu đỏ.

Sa mạc Kalahari có lượng mưa thấp hơn 500 mm và cũng có nơi chỉ 200 mm/năm. 

Tuy nhiên, Kalahari không phải là một sa mạc thực thụ. Một số khu vực của Kalahari nhận được trên 250 mm nước mưa thất thường hàng năm, phù hợp cho thực vật phát triển; miền tây nam khô cằn (dưới 175 mm nước mưa hàng năm) , khiến cho Kalahari là một sa mạc hóa thạch.

Ở sa mạc Kalahari, nhiệt độ về mùa hè dao động từ 20 - 40°C; mùa đông, khí hậu khô và lạnh với sương muối về đêm, nhiệt độ trung bình cuối mùa đông có thể đạt tới dưới 0°C.

Sa mạc Kalahari, từ lâu đã có hoạt động của con người...