Liên quan đến vụ việc 42 người dân tại Tân Sơn, Phú Thọ bị lây nhiễm HIV và nghi là do dùng chung bơm kim tiêm. TS. Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Cục phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết: Chưa thể khẳng định được nguyên nhân nào dẫn đến việc phát hiện tỷ lệ cao nhiễm HIV ở xã Kim Thượng, tuy nhiên không thể do dùng chung kim tiêm tại nhà y sĩ.

TS. Long khẳng định, với những thông tin hiện có, chưa thể có cơ sở để kết luận về nguồn lây nhiễm HIV tại xã Kim Thượng. Nhiễm HIV là nhiễm một bệnh mãn tính. Một người từ khi nhiễm HIV đến khi chuyển sang giai đoạn AIDS thường trung bình sau 5-7 năm.

Do vậy, với những người đã bị AIDS và tử vong tại xã Kim Thượng chứng tỏ dịch HIV ở đây cũng đã có từ rất lâu chứ không phải là mới xảy ra nhiễm HIV gần đây và tích lũy qua nhiều năm.

“Có người nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS, nhưng mới đi khám bệnh lần đầu tại y sĩ tư nhân trên địa bàn 6 tháng trước đây. Như vậy, không thể kết luận việc lây nhiễm HIV là do y sĩ trong vùng dùng chung bơm kim tiêm”,  TS. Long nói.

Bộ Y tế đã chỉ đạo, giao cho Viện Vệ sinh Dịch tễ T.Ư làm đầu mối, phối hợp với Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các cơ quan có liên quan của tỉnh Phú Thọ khẩn trương triển khai nghiên cứu khoa học, khách quan để tìm hiểu nguyên nhân.

Để xác định được chính xác, cần phải xem xét toàn diện các đường lây và các yếu tố liên quan, như tình trạng người dân trong xã đi làm ăn xa khi nông nhàn, tình hình tệ nạn mại dâm, nghiện chích ma túy, cũng như nhiều yếu tố nguy cơ khác.

Bộ Y tế cũng chỉ đạo ngành y tế tỉnh Phú Thọ tổ chức mở rộng xét nghiệm HIV miễn phí cho người dân trong vùng và các khu vực khác của tỉnh Phú Thọ nếu có nhu cầu vì chỉ có xét nghiệm mới biết một người có nhiễm HIV hay không. Việc xét nghiệm sàng lọc tìm HIV hiện nay rất đơn giản, có thể làm tại trạm y tế xã hoặc tại nhà.

Cần tăng cường tuyên truyền giáo dục phòng ngừa đại dịch HIV (Ảnh: Minh họa)

Hiện ngành y tế đã trả lời kết quả tư vấn cho 42 người nhiễm HIV mới được phát hiện,  nhằm giảm nhẹ áp lực tâm lý và bảo đảm tất cả những người không may bị nhiễm HIV ở Kim Thượng, những người này đã được điều trị thuốc AVR (thuốc kháng HIV); đồng thời, tăng cường cán bộ giàu kinh nghiệm để trực tiếp tư vấn, điều trị HIV/AIDS; tổ chức tư vấn xét nghiệm tự nguyện, khám điều trị ngoại trú cho người bệnh và tổ chức chiến dịch truyền thông trọng điểm tại xã Kim Thượng.

PGS. TS. Đỗ Duy Cường, Trưởng khoa Truyền nhiễm (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, không thể vội vã khẳng định khi chưa có kết luận của cơ quan chuyên môn. Việc lây truyền HIV qua kim tiêm cho hàng loạt người như vậy là rất khó có thể xảy ra.

Theo PGS. TS. Đỗ Duy Cường, xác suất lây truyền HIV qua bơm kim tiêm chỉ 0,3% và không phải tất cả mũi tiêm đều có thể làm lây nhiễm bệnh. Virus HIV trong bơm kim tiêm có thể sống 5 ngày trong môi trường còn nếu lâu hơn thì khó có thể làm lây nhiễm bệnh được.

Hiện nay, Bộ Y tế đã vào cuộc tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra hướng xử lý.

Qua sự việc trên, có thể thấy, việc đề phòng sự lây lan bệnh tật cho bản thân mình và người thân nơi đây chưa được trú trọng, một phần là do hạn chế hiểu biết của những người dân.

Tuy nhiên, cũng phải kể đến, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức có liên quan đã chưa thực sự làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, phòng ngừa, để bà con hiểu, nhận thức một cách đầy đủ những mối nguy hiểm luôn rình rập, tấn công bất cứ ai, nhất là HIV, loại bệnh lây lan qua khá nhiều đường: ma túy, mại dâm… khi có điều kiện.

Đại dịch HIV/AIDS đã và đang làm hủy hoại giá trị truyền thống, nó dễ dàng xâm nhập với những ai thiếu bản lĩnh cũng như thiếu những kiến thức căn bản để tự bảo vệ bản thân cũng như phòng tránh cho cộng đồng.

Linh Tuệ (T/h)