Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, hiện nay, tổng lượng rác thải sinh hoạt phát sinh ở khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh khoảng 650 tấn/ngày, tỷ lệ thu gom đạt khoảng 69%. Lượng nước thải phát sinh ở khu vực nông thôn khoảng 40.000m3/ngày/đêm. Trong thời gian qua, việc triển khai các chương trình, dự án bảo vệ môi trường nông thôn theo chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới được các cấp, các ngành của tỉnh quan tâm thực hiện và đã có 92/112 xã đạt chuẩn tiêu chí môi trường trong nông thôn mới.

Đồng chí Nguyễn Văn Trì - Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các xã ủng hộ chủ trương xây dựng nhà máy xử lý rác của tỉnh

Tuy nhiên, hiện nay, vấn đề thu gom, xử lý rác thải còn gặp nhiều khó khăn. Hầu hết các địa phương đều thực hiện xử lý rác bằng chôn lấp, đổ thải lộ thiên, đốt tự do tại các bãi rác không đảm bảo vệ sinh môi trường. Toàn bộ 26 làng nghề chưa làng nghề nào được đầu tư hoàn chỉnh về hạ tầng môi trường. Tình trạng các hộ cá thể sản xuất, chăn nuôi tự phát diễn ra phổ biến, thiếu sự đầu tư cơ sở hạ tầng về môi trường. Hiện tượng vứt rác thải và xác động vật ra môi trường, đặc biệt là ra các kênh thủy lợi vẫn còn xuất hiện, gây ảnh hưởng đến môi trường…

Tại cuộc họp, Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất UBND tỉnh sớm xem xét lựa chọn nhà đầu tư và quyết định địa điểm triển khai nhà máy xử lý rác thải tập trung của tỉnh. Đồng thời, giao Sở Xây dựng điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch quản lý chất thải rắn của tỉnh, làm cơ sở cho việc triển khai dự án nhà máy xử lý rác thải tập trung và làm căn cứ cho các địa phương chọn địa điểm bãi chôn lấp rác thải trong thời gian chưa có nhà máy xử lý tập trung.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vũ Chí Giang, toàn tỉnh cần có cách làm khác, quyết liệt hơn trong công tác thu gom, xử lý rác thải và bảo vệ môi trường nông thôn. Riêng việc xây dựng nhà máy rác thải và xử lý rác nên theo hình thức cuốn chiếu:Trong một thời gian nhất định, phải có nhà máy xử lý rác thải ở một địa phương được chọn thực hiện trước, giải quyết dứt điểm việc xử lý rác ở địa phương này và vùng lân cận rồi triển khai ở các vùng khác.

"Trước đây, chúng ta chở rác thải đến địa điểm tập kết, xử lý bằng đường dân sinh. Bây giờ, khi tiến hành xây dựng nhà máy, sẽ chọn một vị trí đủ điều kiện và xây dựng một con đường chở rác thải riêng, tránh gây ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt".- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vũ Chí Giang nhấn mạnh.

Đồng tình với đề xuất của huyện Vĩnh Tường về việc tận dụng chất thải rắn để sử dụng kè đê, kè đập, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Trì cho biết, UBND tỉnh đã giao sở Xây dựng xác định 13 địa điểm xử lý rác thải rắn, trong đó mỗi huyện, thị có 1 điểm, Vĩnh Yên có 4 điểm. Tỉnh sẽ hỗ trợ một phần kinh phí giải phóng mặt bằng, mời gọi các doanh nghiệp đầu tư rồi thu phí và tái chế nguồn chất thải rắn để sản xuất gạch không nung.

Đồng chí Nguyễn Văn Trì cũng hoan nghênh huyện Yên Lạc đã chủ động đề xuất đặt một nhà máy xử lý rác thải trên địa bàn huyện và đề nghị các địa phương khác, nhất là các xã ủng hộ chủ trương xây dựng nhà máy xử lý rác của tỉnh.

Hiện với công nghệ hiện đại, các nhà máy xử lý rác sẽ không có khói, không mùi, không gây ô nhiễm. Để thực hiện chủ trương này, tỉnh sẽ mời các huyện, các xã và cả người dân họp bàn, lựa chọn địa điểm. Nếu có ảnh hưởng đến một vài hộ xung quanh nhà máy, sẽ thực hiện di dời, tái định cư.

Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, vấn đề môi trường nông thôn là vấn đề bức xúc và rất nghiêm trọng, việc xử lý vấn đề môi trường là trách nhiệm của các cấp chính quyền từ tỉnh đến huyện, xã và toàn thể nhân dân.

Trong nhiều năm qua, Vĩnh Phúc rất quan tâm đến vấn đề xử lý môi trường ở nông thôn thông qua việc ban hành nhiều cơ chế, chính sách hỗ. Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước ở một số nơi, một số thời điểm vẫn còn bỏ ngỏ, không phân rõ trách nhiệm của các sở, ban, ngành, địa phương dẫn đến hạ tầng bảo vệ môi trường chưa được quan tâm đầu tư đồng bộ.

Việc thu gom xử lý chất thải rắn sinh hoạt nông thôn chưa có đơn vị chuyên trách để quản lý, tỷ lệ thu gom thấp, vẫn chủ yếu xử lý bằng chôn lấp. Chưa kiểm soát tốt chất thải bao bì và vỏ thuốc bảo vệ thực vật. Tỷ lệ dân cư nông thôn dùng nước sạch rất hạn chế. Tình trạng xả thải trực tiếp ra môi trường mà chưa qua xử lý vẫn còn xảy ra… khiến ô nhiễm môi trường nông thôn ngày càng bức xúc.

Trước thực trạng trên, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Trì yêu cầu, các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc xử lý vấn đề môi trường; tập trung tăng cường vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền, và cả hệ thống chính trị, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu cấp xã.

Các địa phương cần xây dựng quy chế, hương ước, quy ước cụ thể có liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trường. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là đài truyền thanh cấp xã. Xây dựng, nhân rộng các mô hình điển hình về bảo vệ môi trường. Tăng cường vai trò của MTTQ và các đoàn thể chính trị xã hội để tuyên truyền vận động, hướng dẫn người dân trong hoạt động bảo vệ môi trường. Phát huy vai trò giám sát của cộng đồng dân cư trong hoạt động môi trường. Lựa chọn cách phân loại, xử lý rác thải cho phù hợp, đảm bảo quy trình xử lý theo đúng quy định. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác vệ sinh môi trường.

Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục quan tâm, hỗ trợ ngân sách cho hoạt động môi trường và nghiên cứu, triển khai các nhà máy xử lý rác thải quy mô lớn cho toàn tỉnh bằng công nghệ đốt hiện đại; đây là việc cần thực hiện ngay và các địa phương phải tuyên truyền để người dân đồng thuận cao về địa điểm đặt nhà máy.

Đối với kiến nghị của các địa phương, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh giao các sở, ban, ngành tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh để có phương án xử lý trong thời gian sớm nhất.

Nguyễn Quyên