Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An đang tiến hành khai thác 3 mỏ quặng tại khu vực thôn Đồng Bèn. Trong đó, có 2 mỏ phía trong (Khu 1 hang Hờm+ khu 2 hang Hờm)

Cụ thể, theo phản ánh của người dân tại xã Thượng Ấm (huyện Sơn Dương, Tuyên Quang) thời gian gần đây, trên địa bàn xã xuất hiện rất nhiều ô tô chở vật liệu khai thác (nghi là quặng Barit) từ điểm mỏ khai thác của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An đi tiêu thụ.

Theo những người dân sống gần khu vực mỏ cho biết, hoạt động khai thác này đã xảy ra suốt một thời gian dài, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ruộng nương, hoa màu gần khu vực mỏ thì bị đất đá vùi lấp, đường xá thì đất đá vương vãi khắp nơi…., ảnh hưởng tới đời sống của người dân trên địa bàn.

Đáng nói, theo người dân cho biết, dù khu vực mỏ này chưa hoàn thiện các thủ tục khai thác theo đúng quy định. Nhưng, việc khai thác, vận chuyển vật liệu đi tiêu thụ của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An không được các cơ quan chức năng liên quan vào cuộc xử lý, khiến người dân nơi đây bức xúc.

Trước đó, hoạt động khai thác của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An đã nhiều lần bị cơ quan chức năng “tuýt còi” vì vi phạm những quy định của pháp luật.

Theo tìm hiểu của PV, được biết ngày 11/4/2012, UBND tỉnh Tuyên Quang đã cấp giấy phép số 07 cho Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An, tại điểm khai thác quặng thuộc khu vực xã Thượng Ấm, huyện Sơn Dương với diện tích là 1,7ha.

Tuy nhiên, đến tháng 6/2014, Sở TN&MT tỉnh Tuyên Quang đã có văn bản yêu cầu tạm dừng mọi hoạt động khai thác tại các điểm quặng của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An tại khu vực này. Nguyên nhân là do công ty này chưa thực hiện đúng nội dung đã cam kết trong bản cam kết bảo vệ môi trường đã được xác nhận; chưa có giấy phép sử dụng tài nguyên nước và giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; chưa hoàn thành hồ sơ, thủ tục về thu hồi, thuê đất, ký hợp đồng thuê đất theo quy định của Luật Đất đai tại các điểm quặng barit được cấp trong giấy phép khai thác.

Con đường vào khu vực mỏ mà Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An đang tiến hành khai thác tại thôn Đồng Bèn

Tiếp đó, ngày 29/3/2018, Sở TN&MT tỉnh Tuyên Quang tiếp tục có văn bản số 353/STNMT-KS về việc dừng toàn bộ hoạt động khai thác tận thu khoáng sản (quặng Barite) của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An, tại xã Thượng Ấm, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang.

Qua xác minh thông tin và kiểm tra thực tế, Sở TN&MT tỉnh Tuyên Quang phát hiện Công ty CP Xuất nhập khẩu và Đầu tư Hòa An đang khai thác tận thu khoáng sản (quặng Barite) khi chưa hoàn thiện hồ sơ cấp phép theo quy định của pháp luật: Hồ sơ thu hồi, thuê đất, ký hợp đồng thuê đất theo quy định của Luật Đất đai, hồ sơ cấp phép khai thác nước, xả nước thải vào nguồn nước…

Đồng thời, Sở TN&MT tỉnh Tuyên Quang yêu cầu Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An chỉ được phép khai thác tận thu quặng Barite tại mỏ theo đúng giấy phép được UBND tỉnh cấp, sau khi đã hoàn thiện đầy đủ hồ sơ theo quy định của pháp luật. Trường hợp cố tình tổ chức khai thác khoáng sản khi chưa đủ điều kiện làm ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của nhân dân thì công ty phải chịu hoàn toàn trách nhiệm và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Quyết định số 07/GP-UBND của UBND tỉnh Tuyên Quang, cấp phép cho Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An tiếp tục được khai thác

Đến ngày 12/12/2018, UBND tỉnh Tuyên Quang tiếp tục ban hành quyết định số 07/GP-UBND, cấp phép cho Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An tiếp tục được khai thác tận thu quặng Barit bằng phương pháp lộ thiên, tại bãi thải mỏ khu vực hang Hờm, xã Thượng Ấm, huyện Sơn Dương với diện tích khai thác 10.700m2 (1,07ha), chia làm 2 khu: Khu 1 diện tích 0,6ha, khu 2 diện tích 0,43ha trong thời hạn khai thác 5 năm kể từ ngày được cấp phép.

Tuy nhiên, đến nay Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An tiếp tục bị người dân phản ánh về tình trạng khai thác khoáng sản gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, sinh hoạt của người dân cũng như việc không đảm bảo các hồ sơ pháp lý theo quy định của pháp luật.

Ông Trần Văn Thắng chủ tịch UBND xã Thượng Ấm

Trao đổi với PV, ông Trần Văn Thắng chủ tịch UBND xã Thượng Ấm cho biết: “Tình trạng khai thác, gây ô nhiễm và gây ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt đã được người dân phản ánh trong một số cuộc họp cử tri. Sau khi nắm được thông tin, chúng tôi đã yêu cầu phía công ty thực hiện đúng cam kết ký trước đó với người dân trước sự chứng kiến của UBND xã.

Hiện tại, Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An đang tiến hành khai thác 3 mỏ quặng tại khu vực thôn Đồng Bèn, gồm hai mỏ phía trong (Khu 1 hang Hờm+ khu 2 hang Hờm) và một mỏ phía ngoài (khu đồi chủ lực và núi Vắt). Tuy nhiên, mỏ phía ngoài lâu nay thuộc quyền khai thác của Công ty CP Barit Thái Bình. Thời gian vừa rồi, hình như họ đã chuyển giao cho Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An, phía công ty cũng đã trình báo bằng miệng với tôi. Nhưng, vẫn chưa cung cấp các giấy tờ liên quan đến việc chuyển nhượng cũng như các hồ sơ cần thiết đối với mỏ này”.

Đối với những hồ sơ pháp lý liên quan tới hoạt động khai thác của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An, ông Thắng cho biết, xã chỉ nắm được một số ít các giấy tờ, PV muốn biết thêm gì thì có thể liên hệ trực tiếp với phía Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An.

Trái với nội dung mà ông Trần Văn Thắng, Chủ tịch UBND xã Thượng Ấm cung cấp, ông Hoàng Minh Hùng (người giới thiệu là đại diện của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An) cho hay: “Về các nội dung người dân phản ánh là không đúng, công ty hoàn toàn thực hiện đúng và đầy đủ theo quy định của pháp luật. Hiện tại, các mỏ quặng bên công ty đã cho tạm dừng để hoàn tất các thủ tục còn thiếu. Ngoài ra, việc người dân phản ánh ở các cuộc họp cử tri tại xã là không có, thông tin thiếu chính xác”.

Khi PV đề nghị được tiếp cận những hồ sơ chứng minh hoạt động khai thác của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An là đúng quy định của pháp luật, thì ông Hùng từ chối cung cấp, và đề nghị PV liên hệ với các cơ quan chức năng liên quan.

Để tìm hiểu thêm về công tác quản lý, giám sát hoạt động khai thác của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An, PV đã liên hệ, đặt lịch với UBND huyện Sơn Dương. Nhưng, đã nhiều ngay trôi qua, vẫn chưa nhận được bất cứ hồi âm nào từ phía cơ quan này.

Trước thực trạng nêu trên, đề nghị UBND tỉnh Tuyên Quang, Sở TN&MT, huyện Sơn Dương và các cơ quan chức năng liên quan cần sớm vào cuộc kiểm tra, làm rõ, xử lý những sai phạm của Công ty CP XNK và đầu tư Hòa An (nếu có).

Quốc Trường