THCL - Phát biểu tại hội thảo do Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) tổ chức ngày 3.10 (giờ địa phương), Đô đốc John Richardson đã kêu gọi thỏa hiệp với Trung Quốc để ngăn chặn “những hành động có vấn đề” trên Biển Đông, mục đích nhằm giảm rủi ro và nguy cơ tính toán sai lầm.

Trong chuyến thăm Bắc Kinh ngày 18.7.2016, Đô đốc John Richardson gặp Tư lệnh hài quân Trung Quốc Ngô Thắng Lợi - Ảnh: AP

Khi được đề nghị làm rõ hải quân Mỹ đã tạo ra áp lực gì để ngăn chặn “những hành động có vấn đề nhưng không hoàn toàn phi pháp” trên Biển Đông, Đô đốc John Richardson, tư lệnh hải quân Mỹ, đã không nhắc đến các chiến dịch tự do hàng hải quanh các thực thể tranh chấp. Thay vào đó, ông nhấn mạnh những lợi ích chung của Mỹ, Trung Quốc cùng các cường quốc khu vực và sự cần thiết đạt được thỏa hiệp bằng biện pháp hòa bình.

Đô đốc Richardson cho biết: “Với những lựa chọn mà Mỹ đem lại cho các đối tác trong khu vực, trong đó có Trung Quốc, giữa chúng tôi đã có những lợi ích chung trên nhiều lĩnh vực, thậm chí là trong hiện tại. Trong một số lĩnh vực, chúng tôi còn nhiều bất đồng, tuy nhiên chúng tôi làm việc để vượt qua các bất đồng, hướng tới thỏa hiệp. Chúng tôi muốn làm như vậy để giảm rủi ro và nguy cơ tính toán sai lầm”.

Ông khẳng định: “Chúng tôi hy vọng có thể đạt được một thỏa thuận chấp nhận được cho tất cả các bên trong khu vực, trong đó có Mỹ và Trung Quốc, bằng cách không liên quan đến xung đột. Chắc chắn chúng tôi không muốn gây ra bất cứ cuộc xung đột có chủ ý nào, và cũng muốn chắc chắn rằng không có cuộc xung đột là kết quả của tính toán sai lầm nổ ra".

Đô đốc Richardson đã không nói gì đến các yêu sách lãnh thổ và hành vi xây đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc. Ông cũng không nhắc đến phán quyết trọng tài mà Mỹ luôn kêu gọi Trung Quốc tuân thủ.

Ông cho biết hải quân Mỹ sẽ vẫn hiện diện tại Biển Đông và sẽ tiếp tục thúc đẩy các quy tắc ứng xử, ủng hộ các luật lệ và quy tắc cho phép giải quyết những khác biệt một cách hòa bình. Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh nhu cầu duy trì đối thoại với người đồng cấp Ngô Thắng Lợi bên phía Trung Quốc trong trường hợp cần làm giảm căng thẳng nhanh chóng một khi có xung đột phát sinh.

Đô đốc John Richardson đến thăm tàu sân bay USS John C. Stennis hoạt động trên Biển Đông hồi tháng 6.2016 - Ảnh: Hải quân Mỹ

Vài ngày trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter đã cho biết Mỹ sẽ tiến hành nhiều cuộc tuần tra chung với các nước tại châu Á - Thái Bình Dương để thực thi quyền tự do hàng hải và hàng không.

Tuần trước, tuần báo Navy Times cho biết Nhà Trắng yêu cầu các quan chức Lầu Năm Góc không dùng từ “cạnh tranh” khi thảo luận về các thách thức quân sự từ Trung Quốc.

Tình hình Biển Đông đang ngày càng căng thẳng khi Trung Quốc không ngừng tiến hành các hoạt động quân sự hóa trong khu vực. Nước này cũng đã bác bỏ phán quyết trọng tài đưa ra ngày 12.7.

Trước tình hình này, nhiều chuyên gia đã kêu gọi Mỹ phải hành động nhiều hơn trên cả mặt trận ngoại giao lẫn quân sự để ngăn chặn Trung Quốc bành trướng.

Giáo sư luật quốc tế James Kraska thuộc Trường Chiến tranh hải quân (Mỹ) cho rằng chính phủ Mỹ có lỗi khi không lên án Trung Quốc khi nước này tuyên bố chủ quyền phi pháp trên Biển Đông. Theo giáo sư Kraska, tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc là “tuyên bố phi pháp” chứ không phải chỉ là “tuyên bố quá đáng” như chính phủ Mỹ đã gọi.

Giáo sư Kraska cũng chỉ trích hải quân Mỹ dùng danh nghĩa của quyền đi qua vô hại tiến hành các cuộc tuần tra gần khu vực tranh chấp trên Biển Đông. Ông khẳng định các đảo nhân tạo do Trung Quốc tạo ra và tuyên bố chủ quyền không tạo ra bất cứ vùng lãnh hải hợp pháp nào cả.

Cẩm Bình – Motthegioi.