Ông MutsuyaMori nhấn mạnh: "Chúng tôi hy vọng, Quốc hội sẽ khẩn trương thẩm định và thông qua Luật Cạnh tranh sửa đổi để cải thiện môi trường kinh doanh cho các DN tư nhân và tăng cường đầu tư nước ngoài vào Việt Nam”.

"Xây dựng môi trường cạnh tranh bình đẳng” để phát triển

Chủ động từ doanh nghiệp

Theo Trưởng Đại diện JICA Việt Nam - MutsuyaMori: DN Việt Nam cần mở rộng cơ hội kinh doanh nhờ phát triển quan hệ đối tác với các DNNVV của Nhật Bản.Tỷ lệ nội địa hóa của các DN Nhật Bản đang sản xuất tại Việt Nam rất thấp (33,4%) so với các nước khác như Thái Lan (54,8%) và Indonesia (43,1%). JICA đang hỗ trợ cho các DNNVV Nhật Bản có sản phẩm và công nghệ tiên tiến đầu tư vào Việt Nam nhằm đóng góp cho sự phát triển xã hội của Việt Nam. Chúng tôi hy vọng việc mở rộng kinh doanh của các DN Nhật Bản cũng như của các DN Nhật Bản với DN Việt Nam - sẽ giúp phát triển ngành công nghiệp trong đó có công nghiệp hỗ trợ và nâng cao năng lực cạnh tranh cho Việt Nam.

Công ty CP Công nghiệp Tamada đã thực hiện dự án chuyển giao kỹ thuật về giải pháp chống rò rỉ chất nguy hiểm, cũng trên cơ sở thực hiện dự án này, công ty đã thành lập công ty con 100% vốn nước ngoài tại Hải Phòng và đã bắt đầu triển khai dự án kinh doanh đa dạng, đáp ứng nhu cầu của thị trường Việt Nam.

Điều tối quan trọng, việc cải cách DNNN và xử lý nợ xấu cần được giải quyết kịp thời và triệt để. Hiện nay, Việt Nam đang tiến hành CPH các DNNN, xúc tiến việc mua, bán và xử lý nợ xấu của Công ty Quản lý Tài sản của các Tổ chức Tín dụng (VAMC), tái cơ cấu tổ chức hệ thống NH. Phát huy những kinh nghiệm phong phú của Nhật Bản trong lĩnh vực này, từ tháng 3/2014, JICA đã triển khai thực hiện 2 dự án kỹ thuật: Dự án nâng cao năng lực quản lý tài chính DN nhằm thực hiện tái cơ cấu DNNN (với Bộ Tài chính) và Dự án hỗ trợ tái cơ cấu NH Việt Nam (với NHNN).

Để xúc tiến tái cơ cấu DNNN và xử lý nợ xấu, ngoài việc cần phải tăng cường giám sát và kiểm tra NH còn phải hoạch định luật đặc biệt, xây dựng các luật xử lý ngoài tòa án cũng như sửa đổi Luật Kinh doanh BĐS. Để làm được điều đó, chỉ riêng Bộ Tài chính hay NHNN không thể thực hiện được mà rất cần sự hợp tác hỗ trợ của các bộ, ngành liên quan. Cùng với Bộ Tài chính và NHNN, JICA đã và đang tích cực hỗ trợ Việt Nam có thể thay đổi kịp thời với phương hướng của các chính sách kinh tế và tài chính.

Hoàn thiện về luật

Việt Nam xác định "xây dựng môi trường cạnh tranh bình đẳng” là một trong những nội dung ưu tiên trong chiến lược phát triển coi trọng Luật Cạnh tranh và chính sách cạnh tranh.

Để nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong thời gian tới, điều quan trọng là cần phải hoàn thiện môi trường để các DN tư nhân có thể cạnh tranh với DNNN trên một sân chơi bình đẳng.

Ở Việt Nam, Luật Cạnh tranh đã được thi hành từ năm 2005 và JICA đang thực hiện dự án hỗ trợ sửa đổi Luật Cạnh tranh, nâng cao năng lực điều tra của Cơ quan quản lý cạnh tranh, thúc đẩy và phổ biến kiến thức về pháp luật cạnh tranh, chính sách cạnh tranh. Tuy nhiên, liên quan đến việc sửa đổi Luật Cạnh tranh, mặc dù Cục quản lý cạnh tranh đã hoàn thành tờ trình đề xuất sửa đổi vào năm 2012, nhưng vẫn chưa được đưa vào danh sách các dự án luật trình Quốc hội thẩm định.

Bên cạnh đó, sự hỗ trợ thực thi Luật Sở hữu trí tuệ là việc rất quan trọng. Sáng kiến chung Việt-Nhật, Hiệp định đối tác kinh tế (EPA) Việt-Nhật đều xác định bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là một nội dung quan trọng, và đặt ra yêu cầu phải bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ hơn nữa trong thời gian tới. Để tăng cường bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ, JICA hiện đang thực hiện Dự án tăng cường bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ với các hoạt động giáo dục tuyên truyền về tầm quan trọng của việc bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ, đào tạo nguồn nhân lực, và tăng cường năng lực của Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ).

Đặc biệt, Việt Nam cần tăng cường chức năng và vai trò của Văn phòng Quốc hội. Cùng với việc phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, vấn đề cải thiện khung pháp lý để xây dựng nhà nước pháp quyền sao cho phù hợp với nguyên tắc, chuẩn mực quốc tế, việc nâng cao tính minh bạch, tính trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nước, và thúc đẩy sự tham gia của người dân là nhiệm vụ cấp bách hiện nay…

Hà Thu