Cụ thể, UBND TP. Hồ Chí Minh thu hồi 6.274,5 m2 đất thuộc thửa số 6, tờ bản đồ số 17, Bộ địa chính phường Bến Nghé, quận 1 (tài liệu năm 2022) tại địa chỉ số 33 Nguyễn Du và số 34-36 và 42 Chu Mạnh Trinh.

Thửa đất này do Công ty TNHH thương mại, dịch vụ và xây dựng Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) nhận chuyển nhượng từ Tổng công ty Lương thực miền Nam - công ty TNHH một thành viên (Vinafood 2, nay là Tổng công ty Lương thực miền Nam - công ty cổ phần).

Lý do thu hồi đất này là theo quy định tại điểm d, khoản 1, Điều 64, Luật Đất đai.

Theo quyết định này, Chủ tịch UBND phường Bến Nghé, quận 1 có trách nhiệm giao quyết định cho công ty TNHH thương mại, dịch vụ và xây dựng Việt Hân Sài Gòn. Trường hợp công ty này không nhận quyết định hoặc vắng mặt thì phải lập biên bản; đồng thời niêm yết quyết định tại trụ sở UBND phường, tại nơi sinh hoạt chung của cộng đồng dân cư theo quy định.

Công ty TNHH thương mại, dịch vụ và xây dựng Việt Hân Sài Gòn phải thực hiện bàn giao diện tích đất thu hồi cho Trung tâm Phát triển quỹ đất để quản lý theo quy định pháp luật. Công ty cũng phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với nhà nước và các nghĩa vụ tài chính khác.

UBND TP. Hồ Chí Minh giao Trung tâm Phát triển quỹ đất chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan thực hiện thủ tục tiếp nhận, quản lý khu đất thu hồi theo quy định pháp luật. Đồng thời, báo cáo, đề xuất phương án sử dụng đất, trình Sở Tài nguyên và Môi trường để tham mưu cho UBND TP. Hồ Chí Minh.

Thường trực Ban Chỉ đạo 167 (Sở Tài chính) được giao chủ trì, phối hợp với các đơn vị xử lý những nội dung có liên quan đến pháp luật về quản lý sử dụng tài sản công, việc hỗ trợ đối với các hộ gia đình, cá nhân phải di dời.

Riêng UBND quận 1 thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đất đai, xây dựng, quy hoạch đối với khu đất nêu trên, kịp thời xử lý vi phạm theo quy định pháp luật.

Trước đó, vào năm 2020, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận về những sai phạm tại khu đất số 33 Nguyễn Du và số 34 – 36 và 42 Chu Mạnh Trinh, phường Bến Nghé, quận 1 và thông báo kết quả kiểm tra việc khiếu nại của các hộ dân liên quan đến dự án. 

Về nguồn gốc đất, năm 2001, Vinafood 2 báo cáo kê khai, lập phương án xử lý sắp xếp lại 4 cơ sở nhà đất tại số 33 Nguyễn Du và số 34 – 36 và 42 Chu Mạnh Trinh theo hướng xây dựng cao ốc văn phòng và nhà cao tầng để bán và cho thuê. 

Ban đầu, Vinafood 2 muốn trực tiếp làm chủ đầu tư nhưng sau đó thay đổi phương án sang hợp tác liên kết, góp vốn với Công ty TNHH Thương mại Quảng cáo Xây dựng Địa ốc Việt Hân để lập Công ty Việt Hân Sài Gòn. 

Quá trình triển khai dự án, trong giai đoạn từ tháng 9/2015 đến tháng 1/2016, Vinafood 2 đã 4 lần làm trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. 

Bằng hình thức hợp tác lòng vòng với Công ty Việt Hân Sài Gòn, Vinafood 2 đã chuyển nhượng trái phép khu đất công hơn 6.200m2 nói trên.

Nguyễn Tùng