Nhằm đáp ứng nhu cầu về chức năng, kết nối, giá trị khai thác sử dụng không gian ngầm tại 2 khu vực ở TP. HCM, công tác lập quy hoạch không gian ngầm được đề xuất bằng hình thức thi tuyển ý tưởng quốc tế. Hai khu vực được quy hoạch không gian xây dựng ngầm tại TP. HCM gồm: Khu trung tâm hiện hữu mở rộng 930ha và Khu đô thị mới (KĐTM) Thủ Thiêm 657ha. 

Hiện nay TP. HCM đang xây dựng và chuẩn bị đưa vào sử dụng tuyến Metro số 1 cũng như chuẩn bị đầu tư các tuyến metro còn lại, việc nghiên cứu quy hoạch không gian xây dựng ngầm và bổ sung một số điểm không gian ngầm khác là cần thiết để khai thác hiệu quả các tuyến metro, vận tải hành khách công cộng. 

Theo Bộ Xây dựng, quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị là một nội dung của đồ án quy hoạch đô thị, gồm quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết. Việc lập quy hoạch chung hoặc quy hoạch chi tiết do UBND TP. HCM xem xét, quyết định dựa trên nhu cầu đầu tư xây dựng công trình ngầm trong đô thị. 

Khu đô thị mới Thủ Thiêm là một trong hai khu vực quy hoạch không gian ngầm ở TP. HCM

Được biết, đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. HCM đến năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2006 và được nghiên cứu trình thẩm định trước khi Luật Quy hoạch đô thị và nghị định hướng dẫn có hiệu lực, do đó chưa nghiên cứu quy hoạch không gian ngầm. Sở cho biết thêm, quy hoạch không gian ngầm là nội dung mới, trong 2 đồ án quy hoạch phân khu chỉ dừng lại ở khâu nghiên cứu sơ bộ, chưa đáp ứng được các yêu cầu về chức năng, mối liên kết, giá trị khai thác sử dụng… để kêu gọi đầu tư. 

Nội dung quy hoạch không gian ngầm được nghiên cứu trong 2 đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 của khu trung tâm hiện hữu mở rộng Thành phố 930ha và KĐTM Thủ Thiêm, trong đó chỉ xác định sơ bộ vị trí, phạm vi và điểm kết nối. Tuy nhiên, nếu lập riêng 1 đồ án quy hoạch phân khu không gian xây dựng ngầm đô thị tại 2 khu vực thì hiện chưa có cơ sở pháp lý theo ý kiến của Bộ Xây dựng. 

Trên cơ sở đó, Sở đã đề xuất tổ chức thi tuyển quốc tế về định hướng và ý tưởng không gian xây dựng ngầm cho Khu trung tâm hiện hữu mở rộng Thành phố và KĐTM Thủ Thiêm. Kết quả thi tuyển sẽ sử dụng làm cơ sở điều chỉnh quy hoạch không gian xây dựng ngầm trong 2 đồ án quy hoạch và định hướng kêu gọi đầu tư các dự án phát triển không gian ngầm trước mắt, phù hợp với kế hoạch vận hành các tuyến metro cũng như các tuyến vận tải hành khách công cộng trọng điểm. 

 Thùy Linh