Theo đó, Ông Nguyễn Kỳ Minh, Phó Chánh Văn phòng Tổng cục Quản lý thị trường cho biết, đây là báo cáo được USTR thực hiện hằng năm (kể từ năm 2006). Báo cáo có tên gọi Review of Notorious Markets for Counterfeiting and Piracy (tạm dịch Báo cáo về các chợ có tai tiếng về hàng giả và đánh cắp bản quyền). Trong danh sách của báo cáo năm 2020, Việt Nam có 3 chợ truyền thống và trực tuyến bán các hàng hóa vi phạm sở hữu trí tuệ, đó là: Shopee (chợ trực tuyến); Bến Thành và Đồng Xuân (chợ truyền thống).

Tổng cục QLTT nhận thấy bản Báo cáo này được xây dựng một cách công phu, nghiêm túc và mang tính xây dựng. Các bên liên quan có thể tham khảo bản Báo cáo này nhằm thúc đẩy cả khu vực tư nhân và các chính phủ đưa ra các hành động thích hợp để giảm nạn vi phạm bản quyền và hàng giả.

Tuy nhiên, báo cáo không đưa ra các bằng chứng cụ thể về vi phạm cũng như không phản ánh quan điểm chính thức của Chính phủ Hoa Kỳ về môi trường thực thi và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ chung ở các quốc gia có liên quan. Danh sách trên được xây dựng chủ yếu dựa trên các thông tin đại chúng công khai.

Riêng với trường hợp cụ thể của Shopee, Báo cáo thực chất đề cập tới toàn bộ hệ thống của Shopee hoạt động trên phạm vi nhiều nước, bao gồm: Singapore, Malaysia, Philippines, Thái Lan, Indonesia, Brazil và Việt Nam. Mặc dù cùng thương hiệu Shopee, nhưng tại mỗi quốc gia lại có một pháp nhân khác nhau với tên miền có đuôi tương ứng. Theo kiểm tra của Tổng cục QLTT, Shopee tại Việt Nam (Shopee.vn) có cơ chế xử lý các yêu cầu khiếu nại về quyền SHTT, có quy trình và biện pháp kiểm soát sản phẩm đăng bán và người bán.

Đáng chú ý, Nike cũng khẳng định nhận được sự hợp tác tích cực của Shopee Việt Nam trong việc gỡ bỏ hàng giả, hàng nhái mang nhãn hiệu NIKE và CONVERSE trên sàn Shopee.vn.

Đối với hai chợ truyền thống tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là chợ Đồng Xuân và Bến Thành, từ nhiều năm luôn có tiếng là tụ điểm nổi cộm về bán hàng giả, hàng nhái, nhiều lúc vắng bóng lực lượng chức năng là họ bày bán công khai. Để giải quyết dứt điểm tình trạng này, ngay từ năm 2019, Tổng cục QLTT đã ban hành Kế hoạch 3972 phê duyệt Kế hoạch đấu tranh phòng ngừa, kiểm tra, xử lý vi phạm tại các địa bàn, tụ điểm nổi cộm về hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến hết năm 2020.

Thực tế cho thấy sau gần 2 năm triển khai quyết liệt, hiện nay tại 2 tụ điểm này, lượng ki-ốt bày bán hàng có dấu hiệu giả mạo, hàng nhái giảm đi rõ rệt. Thậm chí, sau nhiều lần đột kích của lực lượng QLTT cộng với chế tài xử phạt nghiêm khắc, các chủ sạp này đã đóng cửa, trả lại mặt bằng kinh doanh.

Trong nhiều năm qua, các cơ quan chức năng trong đó có QLTT đã tiến hành tấn công mạnh mẽ vào các đường dây, ổ nhóm, tụ điểm nổi cộm, tuy nhiên hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vẫn né tránh, tái diễn và tìm cách tuồn vào trong các kênh phân phối.

Nguyễn Tùng