Quyết định thu hồi 4 mỏ đồng đã cấp cho Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang

Theo Quyết định này, tỉnh Bắc Giang thu hồi 4 Giấy phép khai thác khoáng sản (quặng đồng) trên địa bàn huyện Lục Ngạn và huyện Sơn Động đã cấp trước đây cho Công ty Cổ phần Khoáng sản Đại Cát (nay là Công ty CP Khai thác và Chế biến Khoáng sản Bắc Giang).

Cụ thể, 1 mỏ đồng tại huyện Sơn Động (khu vực Ao Ú, xã Giáo Liêm), 3 mỏ đồng tại huyện Lục Ngạn (khu vực Cổ Vài, xã Sơn Hải; khu vực Thùng Thình, xã Biển Động; khu vực Làng Chả, xã Phong Vân).

Quyết định nêu rõ lý do thu hồi vì Công ty CP Khai thác và Chế biến Khoáng sản Bắc Giang (Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang) đã vi phạm quy định tại Khoản 2, Điều 55 và Khoản 1, Điều 58 Luật Khoáng sản năm 2010.

Từ khi được cấp phép, Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang chưa triển khai thực hiện dự án và chưa khai thác quặng đồng tại các khu vực mỏ còn thời hạn theo quy định; chưa làm thủ tục thuê đất và chưa nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đối với 4 giấy phép khai thác nêu trên; chưa đăng ký ngày xây dựng cơ bản mỏ, ngày bắt đầu khai thác với cơ quan cấp giấy phép.

Sở TN&MT có nhiều văn bản đôn đốc nhưng Công ty không thực hiện. Những vi phạm của Công ty cũng đã được chỉ ra trong Kết luận thanh tra số 2650/KL-BTNMT ngày 24/5/2018 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc chấp hành pháp luật về tài nguyên và môi trường trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.

Trụ sở Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang

Bên cạnh đó, tỉnh Bắc Giang cũng yêu cầu Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang chấm dứt mọi hoạt động khai thác khoáng sản (quặng đồng) tại các khu vực mỏ đã thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản. Đồng thời phải di chuyển tài sản của Công ty và của các bên liên quan ra khỏi khu vực mỏ đã thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản nêu trên. Sau thời hạn 6 tháng, kể từ ngày ban hành Quyết định, tài sản còn lại thuộc sở hữu Nhà nước.

Ngoài ra, Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang phải thực hiện đóng cửa mỏ, phục hồi môi trường đối với các khu vực khai thác khoáng sản và các công việc khác liên quan theo quy định của pháp luật.UBND huyện Lục Ngạn, UBND huyện Sơn Động có trách nhiệm chỉ đạo cơ quan chuyên môn của huyện, UBND các xã liên quan tổ chức quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản (quặng đồng) chưa khai thác trên địa bàn quản lý; đảm bảo an ninh, trật tự xã hội tại các khu vực mỏ đã thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản tại Quyết định này; kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về khoáng sản theo thẩm quyền hoặc đề xuất UBND tỉnh xem xét, xử lý theo quy định.Giao Sở TN&MT kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các nội dung nêu trong Quyết định.

Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở TN&MT kiểm tra việc thực hiện dự án khai thác và chế biến quặng đồng tại huyện Lục Ngạn và huyện Sơn Động, tham mưu UBND tỉnh xem xét, thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang theo quy định.

Biên bản kiểm tra của Đoàn kiểm tra của Tổng Cục địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ TN&MT)

Trước đó, Thương hiệu và Công luận đã có loạt bài phản ánh về việc  vào năm 2016, Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang được Bộ TN&MT cấp giấy phép khai thác than bằng phương pháp lộ thiên và hầm lò tại mỏ Bố Hạ. Mỏ thuộc địa phận các xã Đông Sơn, Đồng Hưu và Hương Vỹ, huyện Yên Thế với hơn 70 ha khai thác, 34 ha đổ thải.

Tuy nhiên, quá trình hoạt động, doanh nghiệp chưa có biện pháp bảo vệ môi trường, đổ thải ra ngoài khu vực cho phép, chưa bảo đảm các nguồn gây ô nhiễm, theo quy chuẩn Việt Nam, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất, đời sống của bà con, đặc biệt là có nguy cơ xâm hại di tích đền Cô Chín Thượng đã được xếp hạng.

Hoạt động khai thác than của công ty khi chưa đầy đủ các biện pháp bảo vệ môi trường đã gây ra những mối nguy hại về ô nhiễm môi trường cho các hộ dân khu vực này. Để người dân địa phương yên tâm sản xuất, ổn định cuộc sống thiết nghĩ các cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát chặt chẽ quá trình hoạt động khai thác than và đổ thải đối với doanh nghiệp này. Đồng thời cần làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan.

Sau khi báo phản ánh vụ việc, Tổng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam – Bộ TN&MT đã thành lập đoàn kiểm tra về công tác chấp hành pháp luật khoáng sản và bảo vệ môi trường đối với Công ty này. Kết quả cho thấy hàng loạt vi phạm pháp luật nghiêm trọng tại đây.

Núi phế thải khổng lồ đe doạ trực tiếp tính mạng và tài sản nhân dân do Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang tạo nên

Cụ thể, từ ngày 01/11 đến 02/11 Đoàn kiểm tra của Tổng Cục địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ TN&MT) đã tiến hành kiểm tra đối với hoạt động khai thác than và đổ thải của Công ty CP Khoáng sản Bắc Giang tại mỏ than Bố Hạ.

Theo kết quả kiểm tra, cho thấy: Tại thời điểm kiểm tra công ty chưa được UBND tỉnh Bắc Giang cho phép thuê đất để lập hồ sơ ký hợp đồng thuê đất tại 02 khu vực bãi thải theo quy định của pháp luật.

Tại khu vực bãi thải Tây Nam nằm gần con đường bê tông dẫn lên di tích Đền Cô Chín Thượng thì vị trí chân bãi thải khu vực gần nhất các lề đường khoảng 20m, chiều cao đổ thải nơi cao nhất khoảng 45m, tại thời điểm kiểm tra chưa có hiện tượng sạt lở.

Ngoài ra, tại bãi thải phía Tây Nam công ty đã đổ thải ra ngoài diện tích được phê duyệt là 4,5ha. Vị trí chân bãi thải cách ao Đèo khoảng 100m, nước trong ao bị đục do hòa tan bùn đen và chưa trở lại trong như trạng thái ban đầu.

Tại một số vị trí khu vực khai thác mỏ có hiện tượng chập tầng, góc dốc và chiều cao tầng cao gây mất an toàn trong khai thác mỏ.

Về các công trình bảo vệ môi trường phía công ty cũng chưa hoàn thành các giấy tờ xác nhận, chưa thực hiện ký quỹ cải tạo môi trường từ năm 2015 đến 2018, chưa nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản năm 2017 và 2018.

Trao đổi với PV, ông Ngô Mạnh Toàn, Phó phòng Khoáng sản, Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang cho biết: “Sau khi nhận được những thông tin phản ánh trên báo chí, lãnh đạo Sở TN&MT cũng đã chỉ đạo phòng chuyên môn xuống kiểm tra. Dựa trên những kết quả kiểm tra, quan điểm của phòng cũng như báo cáo lãnh đạo sở thống nhất, yêu cầu Công ty cổ phần khai thác khoáng sản Bắc Giang tạm dừng hoạt động đổ thải tại thực địa và hoàn thiện thủ tục thuê đất theo quy định, chỉ được thực hiện đổ thải tại khu vực đó sau khi các cấp có thẩm quyền cho thuê đất”.

Thương hiệu và Công luận sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Nguyễn Loan