Theo thống kê của UBND xã Hải Châu, toàn xã có hơn 50% số dân trong tổng số 11.000 người dân đang hàng ngày sử dụng nguồn nước ngầm bị nhiễm mặn, nhiễm phèn, 32/905ha đất canh tác bị bỏ hoang do nhiễm mặn. Trong đó có 5/10 thôn là các thôn: Yên Châu, Nam Châu, Liên Thành, Liên Hải, Thanh Đông có vị trí địa lý giáp với biển, hoặc sát bên cánh đồng muối, khu vực nuôi tôm có nước bị nhiễm mặn, nhiễm phèn nghiêm trọng nhất.

Ông Vũ Khắc Cả (53 tuổi) ở thôn Yên Châu than thở: “Nhiều năm qua, để có nước sinh hoạt hàng ngày đều phải đi xin từ gia đình người quen ở cách đó vài kilomet. Nước sử dụng phải hết sức hạn chế, bởi nguồn nước từ giếng khoan của gia đình hiện tại không thể sử dụng cho ăn uống được nữa mà chỉ dùng để thau dọn chuồng trại, bỏ vôi bột vào lắng cho gia súc, gia cầm uống”.

Tình trạng nước nhiễm mặn và có màu vàng xuất hiện cách đây nhiều năm. Ban đầu nước chỉ hơi có vị mặn nhưng dần dần, nước trở nên mặn chát, ngả màu vàng đậm, mùi hôi khó chịu. Nước mặn khiến cho nhiều dụng cụ kim loại bị rỉ sét, ngả màu. Cây cối khi tưới loại nước giếng khoan này thì bị rụng lá và chết khô.

Hàng nghìn người dân xã nông thôn mới Hải Châu vẫn khổ sở dùng nước nhiễm mặn, phèn

Để có nước dữ trữ nhiều gia đình đã đầu tư xây dựng bể lắng nước mưa hoặc mua máy lọc nước công suất nhỏ. Thế nhưng, đây là những biện pháp tạm thời và chỉ áp dụng đối với những gia đình ít người, đối với những hộ có nhân khẩu đông thì giải quyết được nhu cầu nước sử dụng vẫn hết sức khó khăn.

Không chỉ các thôn gần biển của xã Hải Châu nước ngầm bị nhiễm mặn, mà hiện tượng này có dấu hiệu ảnh hưởng theo mạch nước tới những khu dân cư khác nhanh chóng. Cách thôn Liên Thành vài trăm mét là thôn Liên Hải cũng có số lượng giếng khoan bị nhiễm mặn đến 80-90%.

Sử dụng nước nhiễm mặn không chỉ gây nguy hại cho sức khỏe, mà hệ lụy cũng biểu hiện rõ ràng như trong trình sử dụng nhiều vật dụng sinh hoạt trong gia đình như: Thau, chậu....đều bị hoen rỉ nghiêm trọng.

Theo phản ánh của nhiều người dân, trước đây nước sinh hoạt chủ yếu của hàng trăm hộ dân ở đây và các xã lân cận là giếng khơi, giếng khoan nhưng chất lượng nước rất đảm bảo. Thế nhưng, từ khi phong trào nuôi tôm, cá nước mặn ồ ạt nhưng không có hệ thống xử lý nước thải mà xả trực tiếp ra môi trường, kết hợp với nghề sản xuất muối lâu năm của địa phương đã khiến cho nguồn nước ngầm bị nhiễm mặn và hiện đang ở tình trạng đáng báo động.

Được biết, hàng nghìn hộ dân đã nhiều lần kiến nghị lên UBND xã Hải Châu để xây dựng hệ thống đường ống nước sạch cung cấp tới các hộ. Vậy nhưng, đến nay nhu cầu về nước sạch của họ vẫn chưa được đáp ứng. Là xã nông thôn mới đáng lẽ cuộc sống của người dân phải nhiều khởi sắc hơn nhưng thứ thiết yếu nhất phục vụ nhu cầu sinh hoạt, sản xuất là nước sạch lại không nhận được sự quan tâm thiết yếu? Vậy nông thôn mới đạt được chỉ như hữu danh, đây là thăc mắc mà người dân Hải Châu cần trả lời từ phía chính quyền địa phương?

Trao đổi về vấn đề này, ông Đặng Duy Tân, Chủ tịch UBND xã Hải Châu cho biết, để đạt chí về nông thôn mới năm 2015 chính quyền động viên, khuyến khích các hộ dân mua máy lọc nước để đưa vào sử dụng, thời điểm đó có 80% các hộ dung máy lọc nước. Thế nhưng, ông này cũng nhận định đây chỉ là biện pháp giải quyết tạm thời. Chính quyền xã cũng đề xuất ý kiến nhiều lần lên chính quyền cấp trên mong được giải quyết và đã có 2 đoàn cán bộ của Sở TN&MT và Sở NN&PTNT tỉnh Thanh Hóa về địa phương khảo sát, nhưng đến nay vẫn chưa thấy thông tin phản hồi.

Xã Hải Châu mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 là xã nông thôn mới điển hình. Thế nhưng, liệu rằng để đạt được danh hiệu đó, bài toán giúp cho hàng nghìn hộ dân có nước sạch dùng có giải quyết được không? nếu làm được điều đó sẽ quan trọng và ý nghĩa hơn nhiều so với việc đạt danh hiệu mà người dân vẫn phải chịu khổ cảnh.

Thuấn Nguyễn