153 hộ dân (gần 400 nhân khẩu) hiện cư trú tại 2 khu nhà 5 tầng thuộc Tổ 39 và 40 phường Quang Trung (TP. Thái Bình), đang trong tình trạng "tiến thoái lưỡng nan". Họ tỏ ra rất hoang mang khi nhận được quyết định di dời mà không đề cậpp tới phương án tái định cư của chính quyền địa phương?

Nhà xuống cấp, quyết định di dời

Hai nhà 5 tầng cũ, thuộc Tổ 39 và Tổ 40, phường Quang Trung, nằm ở ngay cửa ngõ đi vào trung tâm TP. Thái Bình.

Hai khu chung cư 5 tầng được xây dựng năm 1976, do UBND tỉnh Thái Bình làm chủ đầu tư, đến tháng 10/1978, hoàn thành đưa vào sử dụng. Đây là khu tập thể dành cho các đối tượng là cán bộ, công nhân viên có thành tích trong sản xuất, công tác có hoàn cảnh khó khăn của các DN May Thái Bình, XN Bánh kẹo Thái Bình, XN Dược phẩm Thái Bình, XN Thuộc da Thái Bình, XN Máy tơ và Trường CĐ Sư phạm Thái Bình.

Hiện 2 chung cư này đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, đe dọa sự an toàn tính mạng của người dân nơi đây.

Đến năm 1990, các khu chung cư nói trên được bàn giao cho Công ty Môi trường và Đô thị (nay là Công ty TNHH MTV Môi trường và Đô thị) quản lý. Mọi hộ dân bắt đầu phải trả tiền thuê nhà theo quy định của Nhà nước.

Ngày 20/8/2013, Công ty MT&ĐT đã ra thông báo dừng thu tiền thuê nhà và thanh lý hợp đồng thuê nhà ở cao tầng do nhà xuống cấp không đảm bảo cho người sử dụng.

Ngày 28/10/2013, UBND tỉnh đã ra Quyết định 2336 ngừng sử dụng để thực hiện phá dỡ công trình nhà ở thuộc sở hữu nhà nước đối với 2 chung cư này; đồng thời giao cho UBND TP. Thái Bình lập, thẩm định và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và di dời đối với các hộ gia đình đang sống tại 2 chung cư. Ngày 7/11/2013, Công ty MT&ĐT ra thông báo ngừng sử dụng để thực hiện thu hồi, phá dỡ 2 chung cư này. Tiếp đó, ngày 9/11/2013, BCĐ thực hiện Quyết định 2336 của UBND tỉnh Thái Bình, đã ra Kế hoạch Số 91 về tổ chức di dời các hộ dân sống tại 2 chung cư.

Ngày 11/11/2013, tại Thông báo số 119, UBND TP. Thái Bình đã đưa ra mức bồi thường, hỗ trợ di dời. Theo đó, mức bồi thường đối với 153 hộ dân đang sống tại đây là: hỗ trợ di chuyển chỗ ở 5 triệu đồng/hộ, hỗ trợ thuê nhà mức 700.000 đồng/hộ/tháng trong thời gian 24 tháng. Như vậy, tổng số tiền mỗi hộ dân nhận được là 21,8 triệu đồng để di chuyển chỗ ở và thuê nhà trong thời gian 2 năm.

Dân sẽ về đâu sau 2 năm di dời?

Bà Đỗ Thị Ngoan, Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác mặt trận Tổ 34 bức xúc: “Nhân dân 2 tổ (39 và 40) luôn ủng hộ chủ trương của tỉnh về việc nhà xuống cấp cho di chuyển, nhưng hiện bà con không biết sẽ ở đâu và sẽ được hưởng quyền lợi như thế nào?”.

Đây cũng là nguyên nhân khiến 153 hộ dân vẫn chưa di dời, sau hơn 20 ngày kể từ khi nhận quyết định của UBND tỉnh Thái Bình ngừng sử dụng công trình.

Tại điều 21, chương 3, Nghị định 34 của Chính phủ về quản lý, sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước (có hiệu lực từ ngày 6/6/2013) quy định: “Trong thời gian cải tạo, phá dỡ (nhà ở đang thuê được cơ quan có thẩm quyền về kiểm định chất lượng công trình xây dựng xác định bị hư hỏng nghiêm trọng, xuống cấp có nguy cơ sập đổ) để xây dựng lại mà bên thuê nhà không tự lo được chỗ ở thì cơ quan quản lý nhà có trách nhiệm bố trí nơi ở khác cho người thuê, bảo đảm các điều kiện về sử dụng nhà ở. Bên thuê được bố trí tái định cư tại nhà ở đã được cải tạo, xây dựng lại theo hợp đồng thuê nhà ký kết với đơn vị quản lý vận hành nhà ở”.

Thực tế, 153 hộ dân không được bố trí nơi ở khác trong thời gian phá dỡ, mà chỉ được hỗ trợ tiền thuê nhà trong 2 năm?

Ông Bùi Ngọc Khuyến, Tổ 39, cho biết: "Với mức đền bù hỗ trợ 21,8 triệu đồng/hộ là chủ trương đúng. Nhưng 80% số dân ở đây là các cụ từ 70 - 80 tuổi hay đau yếu và nhiều gia đình sống độc thân, hỏi rằng có ai cho thuê nhà? Hơn nữa, chẳng có nơi nào cho thuê với giá 700.000 đồng/tháng cho một hộ gia đình. Điều này khiến người dân nơi đây lo lắng, nếu hết 24 tháng được hỗ trợ thuê nhà thì họ sẽ đi đâu, về đâu?

Ông Nguyễn Hải Trường, Chánh văn phòng UBND TP. Thái Bình cho biết: "Di dời dân của 2 tổ dân phố 39, 40, phường Quang Trung (TP. Thái Bình) là rất cần thiết, bởi 2 khu chung cư này đã cũ có thể sập đổ bất cứ lúc nào. Còn việc xây dựng khu tái định cư cho người dân, phía thành phố chưa đủ điều kiện để xem xét và không thuộc thẩm quyền của chúng tôi, thẩm quyền thuộc UBND tỉnh. Trong quá trình triển khai việc di dời khẩn cấp này, chúng tôi sẽ trình các cấp có thẩm quyền để xem xét".

Thiết nghĩ, việc di dời dân như đã nêu ở trên, cần có sự nhất trí - đồng thuận giữa các cấp chính quyền và người dân. Tỉnh Thái Bình cần lắng nghe ý kiến của dân và có chính sách tái định cư phù hợp.

Nguyễn Năm