CARE, Mastercard, VPBank, WISE, và Canal Circle chính thức công bố Sáng kiến Thắp lửa (IGNITE) tại Việt Nam hướng tới mục tiêu nâng quyền của các nữ chủ doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Hợp tác đa phương này sẽ hỗ trợ sự phát triển của các doanh nghiệp trọng yếu trong nền kinh tế, đồng thời thúc đẩy an ninh tài chính và tăng trưởng bao trùm thông qua các can thiệp ưu tiên giúp các nữ doanh nhân phát triển.

Hiện có khoảng 8 đến 10 triệu doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) do phụ nữ làm chủ, chiếm 31-38% tổng số DNVVN tại các thị trường đang phát triển. Theo Báo cáo Chỉ số Nữ doanh nhân 2019 của Mastercard, phụ nữ Việt Nam làm chủ khoảng 27% tổng số doanh nghiệp chính thức trên thị trường. Trong Báo cáo Chỉ số Giám sát Doanh nhân toàn cầu 2018, Việt Nam là 1 trong 3 quốc gia trên tổng số 54 quốc gia khảo sát có tỷ lệ nữ khởi sự kinh doanh cao hơn nam giới (25% so với 22%). Việt Nam hiện có gần 96.000 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ (theo IFC). Tuy nhiên, phần lớn các doanh nghiệp này là doanh nghiệp siêu nhỏ, 42% là DNVVN, và chỉ có 1% là doanh nghiệp lớn.

Dù ghi nhận tinh thần khởi sự kinh doanh của phụ nữ Việt Nam, báo cáo của IFC cũng chỉ ra khoảng cách trong nhu cầu về vốn của DNVVN có nữ làm chủ và mức độ đáp ứng của ngân hàng là khá lớn, khoảng 27.000 tỉ đồng (hơn 1 tỉ đô-la Mỹ). Có không ít các ngân hàng tại Việt Nam ngầm đánh giá doanh nghiệp có phụ nữ làm chủ “dễ bị tổn thương trước rủi ro” và có năng lực quản lý tài chính kém hơn các doanh nghiệp do nam giới lãnh đạo.

Mặc dù tỷ lệ làm chủ doanh nghiệp cao, các nữ doanh nhân gặp không ít rào cản về định kiến xã hội, định kiến giới và nghi ngại về khả năng lãnh đạo doanh nghiệp thành công. Có quan điểm cho rằng phụ nữ không thể chu toàn giữa công việc gia đình và kinh doanh, phụ nữ thường né tránh rủi ro 1 cách tiêu cực, khả năng trả nợ vay của phụ nữ kém, hay phụ nữ không có đủ kiến thức và kỹ năng kinh doanh.

Đại dịch COVID-19 xảy ra càng khiến các nữ chủ doanh nghiệp lung lay về phương diện tài chính. CARE và Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh vượng (VPBank) đã phối hợp tổ chức một chuỗi các buổi phỏng vấn chuyên sâu, kết quả cho thấy doanh nghiệp có nữ làm chủ chịu ảnh hưởng không đồng đều bởi đại dịch. 90% (trên tổng số 21) nữ chủ doanh nghiệp được phỏng vấn cho biết doanh thu sụt giảm, đặc biệt là các doanh nghiệp trong lĩnh vực dịch vụ, thương mại và vận tải. Tuy nhiên, cũng chính trong bối cảnh khủng hoảng, nhiều doanh nghiệp nhỏ đã phải tự chuyển mình thích nghi và tận dụng tốt sự thay đổi thói quen của khách hàng.

“VPBank rất vui khi tham gia dự án Ignite bởi ngân hàng chúng tôi nhận thức được tiềm năng từ phân khúc DN do nữ làm chủ trong công cuộc phát triển kinh tế của đất nước. Chúng tôi đã bắt đầu những bước đi đầu tiên với các DN nữ làm chủ từ năm 2017 và chứng kiến sự trưởng thành của họ qua năm tháng. Chất lượng danh mục khách hàng là DN do nữ làm chủ của chúng tôi cho thấy đây là một phân khúc có nhiều cơ hội với những sản phẩm và dịch vụ có tính đặc thù nhất định. Chúng tôi rất hạnh phúc khi là ngân hàng tiên phong trong việc tiếp sức tài chính cho các DN nữ làm chủ đi tới thịnh vượng và thành công” bà Đặng Châu Giang – Trưởng phòng Marketing & Chăm sóc khách hàng, Khối Doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), VPBank.

“Với vai trò đối tác công nghệ kết nối tài chính, Canal Circle thấy rõ sự cần thiết của việc ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong tất cả các yêu cầu kinh doanh của doanh nhân nữ. Điều này càng quan trọng hơn cho doanh nhân nữ ở vùng nông thôn do hạ tầng kém phát triển và thiếu cơ hội tiếp cận kiến thức công nghệ. Chúng tôi sẽ làm việc với các Tổ chức tài chính vi mô và các Quỹ tín dụng nhân dân nhằm giúp đỡ doanh nhân nữ vùng nông thôn tiếp cận các nguồn tài chính trong khả năng chi trả thông qua công nghệ, qua đó đảm bảo các cơ hội tốt hơn cho phát triển hay phục hồi việc kinh doanh bị gián đoạn bởi dịch bệnh.” – theo Evelyn Hà Nguyễn, CEO và Người Sáng lập, Canal Circle.  

Bà Từ Thu Hiền, Giám đốc Điều hành, WISE cho biết: “WISE hoạt động với mục tiêu hỗ trợ cho các nữ chủ doanh nghiệp trong các lĩnh vực như nâng cao năng lực, ươm mầm và thúc đẩy kinh doanh. Trên thực tế số lượng doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ ngày càng tăng trong những năm gần đây, điều này cho thấy sự gia tăng vai trò của phụ nữ trong lãnh đạo và quản trị kinh doanh, hay năng lực ảnh hưởng của phụ nữ Việt Nam cũng không kém lãnh đạo nam giới”.

“Với kinh nghiệm triển khai hỗ trợ phụ nữ trên toàn cầu, CARE hiểu rõ việc hỗ trợ phụ nữ làm kinh doanh là con đường trọng yếu giúp nâng quyền kinh tế cho đối tượng này. Chúng tôi trân trọng mối quan hệ hợp tác hiện có, mong muốn nuôi dưỡng tham vọng phát triển của các doanh nghiệp có phụ nữ làm chủ thông qua các các công cụ và nguồn cung tài chính đáp ứng tốt hơn nhu cầu của họ. Điều này sẽ giúp xây dựng khả năng tự vững của doanh nghiệp, từ đó thúc đẩy phục hồi kinh tế một cách toàn diện và công bằng hơn”, bà Lê Kim Dung, Giám đốc Quốc gia, CARE Quốc tế tại Việt Nam nhận định.

IGNITE Việt Nam nằm trong dự án hợp tác kéo dài 3 năm giữa CARE và Mastercard, với mục tiêu hỗ trợ 3,9 triệu doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ tại Peru, Pakistan và Việt Nam. Hợp tác nằm trong khuôn khổ cam kết chung giữa các bên về tài chính toàn diện và nâng quyền kinh tế phụ nữ.

PV