Theo dữ liệu của Dealogic, đợt phát hành trái phiếu trị giá 12 tỷ USD của Ả Rập Xê Út trong tuần này đã giúp nâng tổng doanh số phát hành trái phiếu của các nền kinh tế đang phát triển lên 51 tỷ USD trong năm nay, so với 42 tỷ USD cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, doanh số phát hành trái phiếu của các chính phủ là 29 tỷ USD.

Ả Rập Xê Út đã tài trợ khoảng một nửa thâm hụt tài chính dự kiến ​​trong năm 2024, nhấn mạnh sự không chắc chắn về lộ trình lãi suất của Mỹ đang thúc đẩy các nước phải vay trước càng nhiều càng tốt.

Giá trái phiếu của các thị trường mới nổi tăng mạnh vào cuối năm 2023 khi các nhà đầu tư đặt cược, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ nhanh hơn dự kiến ​​trước đây và thực hiện thành công cuộc hạ cánh mềm cho nền kinh tế trong năm nay. Lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ thấp hơn làm cho lợi nhuận từ tài sản ở thị trường mới nổi trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư.

David Hauner, người đứng đầu chiến lược thu nhập cố định tại các thị trường mới nổi toàn cầu tại Bank of America cho biết: “Bạn vừa chứng kiến sự sụt giảm đáng kể về lợi suất và không ai thực sự chắc chắn liệu năm nay sẽ là một cuộc hạ cánh cứng hay mềm. Mọi thứ bây giờ đều tốt như mong đợi đối với một nhà phát hành”.

Sau nhiều năm lãi suất tăng ở các nền kinh tế tiên tiến đã lôi kéo họ rời khỏi các thị trường mới nổi, các nhà đầu tư một lần nữa xem xét trái phiếu do các nước đang phát triển phát hành, cả bằng đô la và nội tệ, như một giải pháp thay thế hấp dẫn cho lợi suất thấp hơn hiện được cung cấp từ các thị trường phát triển.

Trái phiếu bằng đồng nội tệ có thể hoạt động tốt hơn nếu các ngân hàng trung ương tại các thị trường mới nổi có thể cắt giảm lãi suất trong năm nay, trong khi các khoản trái phiếu nước ngoài sẽ được thúc đẩy do đồng đô la suy yếu.

“Các thị trường mới nổi đang thoát ra khỏi giai đoạn dòng vốn chảy ra nhiều năm. Chúng ta đang bắt đầu từ năm 2024 với việc các nhà đầu tư đang ít đầu tư vào các thị trường mới nổi theo chu kỳ”, chiến lược gia David Hauner cho biết.

Tuy nhiên, lý do để đầu tư vào các thị trường mới nổi phần lớn phản ánh việc giảm lãi suất toàn cầu hơn là triển vọng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn ở nhiều nước đang phát triển.

Aaron Gifford, nhà phân tích tín dụng có chủ quyền tại T Rowe Price cho biết: “Về cơ bản, các cánh cửa đã mở và chúng ta sẽ chứng kiến ​​một loạt đợt phát hành mới cho đến khi cánh cửa đó đóng lại”.

Mexico theo truyền thống là thị trường mới nổi đầu tiên phát hành trái phiếu trong hầu hết các năm, nhưng đợt phát hành trái phiếu trong tháng này của Mexico là lớn nhất từ trước đến nay với 7,5 tỷ USD. Tuy nhiên, đợt phát hành trái phiếu năm nay dường như cho thấy thị trường chỉ mở cửa cho các chính phủ có xếp hạng tín dụng ở mức đầu tư, ít nhất như Ả Rập Xê Út và Mexico.

Các nhà phân tích thông tin, các quốc gia có xếp hạng cấp đầu cơ, chẳng hạn như B, có thể gần như tiếp tục không thể tiếp cận khoản vay trong năm nay, khiến họ không thể tái cấp vốn cho các kỳ hạn sắp đến, ngoại trừ mức lãi suất hai chữ số đầy rủi ro sẽ nhanh chóng làm gánh nặng thanh toán trở nên trầm trọng hơn.

“Giới hạn cơ bản để tiếp cận thị trường là lãi suất 10% đến 11%. Bất cứ điều gì cao hơn thế sẽ không thể thực hiện được”, một nhà quản lý quỹ trái phiếu cho biết. Lô trái phiếu trị giá 2 tỷ USD của Kenya đáo hạn vào tháng 6/2024 sẽ được xem là phép thử trong năm nay. Nairobi đã ra tín hiệu rằng họ sẽ sử dụng các khoản vay của ngân hàng phát triển để mua lại một phần nợ thay vì tìm cách tái cấp vốn trên thị trường.

Kenya đã phát hành trái phiếu với lãi suất 6% đến 7% vào năm 2014, trong thời kỳ lãi suất gần như bằng 0 của Mỹ đã đẩy các nhà đầu tư vào cuộc săn lùng tài sản có tỷ suất sinh lời cao trên toàn cầu. Với việc các nhà đầu tư chủ yếu kỳ vọng lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm sẽ duy trì trên 4% trong năm nay, ít ai kỳ vọng môi trường lãi suất thấp sẽ sớm quay trở lại.

Do đó, các nhà đầu tư cũng sẽ theo dõi xem liệu các quốc gia có nguy cơ vỡ nợ cao nhất, chẳng hạn như Ai Cập vì đang phải trả khoản nợ nước ngoài khoảng 30 tỷ USD trong năm nay, có thể tiếp cận thêm các khoản vay của IMF để vượt qua hay không.

“Rất khó để thấy bối cảnh mà những quốc gia xếp hạng tín nhiệm là B có thể lấy lại khả năng tiếp cận thị trường mà họ từng có trong thập kỷ qua. Hầu hết các khoản tín dụng này cần lợi suất dưới hai con số đáng kể để có thể xem là bền vững”, chiến lược gia David Hauner cho biết.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng sẽ có tương đối ít các quốc gia chấp nhận tình trạng vỡ nợ trong năm nay. Ethiopia là chính phủ duy nhất vỡ nợ vào năm ngoái sau khi làn sóng vỡ nợ diễn ra vào năm 2022, bao gồm Ghana, Nga, Ukraine và Sri Lanka.

Nhiều năm trôi qua, nhiều quốc gia trong số này và thậm chí cả những quốc gia vỡ nợ trước đó như Zambia vẫn bị ràng buộc trong các cuộc đàm phán tái cơ cấu nợ kéo dài. Kinh nghiệm của họ đã khiến những người đi vay chính phủ khác xem việc vỡ nợ chỉ là giải pháp cuối cùng.

Hà Trần (t/h)