THCL - Nga tung đòn bất ngờ có thể khiến khu vực Donbass của Ukraine ở vào tình trạng tương tự như Nam Osetia hay Abkhazia của Gruzia.

Tung đòn bất ngờ

Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa ký sắc lệnh tạm thời công nhận hộ chiếu và các giấy tờ khác được cấp tại hai nước cộng hòa tự xưng là Donetsk và Lugansk.

Quyết định này được thông qua trong bối cảnh bao vây cấm vận kinh tế đối với Donetsk và Lugansk từ phía Ukraine vẫn đang tiếp diễn. Giới phân tích cho rằng bước đi tiếp theo của Điện Kremlin có thể là công nhận nền độc lập của Donetsk và Lugansk.

Sắc lệnh công nhận các giấy tờ được cấp cho công dân Ukraine và những người không có quốc tịch sinh sống tại những vùng lãnh thổ thuộc hai tỉnh Donetsk và Lugansk của Ukraine đã được Tổng thống Putin ký ngày 18/2.

Tổng thống Vladimir Putin trong cuộc họp với các quan chức Nga ngày 17/2 tại Điện Kremlin.

 Sắc lệnh này có hiệu lực "trong giai đoạn giải quyết tình hình chính trị tại những khu vực riêng rẽ của tỉnh Donetsk và Lugansk thuộc Ukraine", giống như tên gọi của những vùng lãnh thổ này trong các Thỏa thuận Minsk.

Trong bối cảnh tình hình chính trị đó vẫn chưa được giải quyết, Nga công nhận hộ chiếu, giấy chứng sinh, giấy kết hôn và giấy chứng tử được cấp tại vùng lãnh thổ của hai nước cộng hòa tự xưng này, cũng như giấy tờ đăng ký các loại phương tiện giao thông.

Trả lời phỏng vấn hãng tin "Interfax", Đặc phái viên Donetsk thuộc Nhóm tiếp xúc Minsk tuyên bố: "Chúng tôi rất biết ơn Nga về hành động này", đồng thời nhấn mạnh Ukraine đang nỗ lực hết sức hạn chế tối đa quyền công dân đang sinh sống tại hai nước cộng hòa tự xưng này.

Tổng thống Putin ký sắc lệnh của mình trong bối cảnh có sự bao vây kinh tế đối với Donetsk và Lugansk do các tiểu đoàn tự nguyện từ phía Ukraine tiến hành. Cuộc phong tỏa đã khiến một loạt nhà máy công nghiệp tại vùng lãnh thổ Donetsk và Lugansk bị ngừng hoạt động.

Phát biểu tại Cơ quan An ninh liên bang ngày 17/2, Tổng thống Putin tuyên bố: "Chúng ta đang chứng kiến tình hình tại miền Đông-Nam Ukraine trở nên căng thẳng nghiêm trọng. Mục tiêu làm tình hình trở nên căng thẳng rõ ràng nhằm phá hoại Thỏa thuận Minsk".

Các tay súng thuộc lực lượng tình nguyện "Tiểu đoàn Donbass" được Mỹ huấn luyện và được sử dụng ở khu vực miền Đông Ukraine

 Nhà lãnh đạo Nga cho rằng Kiev không sẵn sàng giải quyết hòa bình vấn đề phức tạp nhất này và đang đặt cược vào giải pháp sức mạnh.

Sau đó, người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng Aleksandr Zakharchenko lại một lần nữa tuyên bố hai nước cộng hòa đã sẵn sàng sử dụng giải pháp quân sự lấy lại những khu vực thuộc hai tỉnh Donetsk và Lugansk do Ukraine kiểm soát.

Ukraine bất lực

Tiếp sau động thái công nhận giấy tờ tùy thân cho những người sống tại vùng lãnh thổ thuộc hai tỉnh Donetsk và Lugansk của Ukraine, Nga đã có những động thái mới nhằm thúc đẩy giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng tại khu vực này.

Tại Hội nghị An ninh Munich (Đức), Ngoại trưởng Nga thông báo Đức, Pháp, Ukraina và Nga đã đạt được một thỏa thuận ngừng bắn mới giữa lực lượng bị coi là nổi dậy thân Nga và quân đội Ukraine. Lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 20/2.

Thỏa thuận ngừng bắn mà Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) thông báo ngày 15/2, đã không được tôn trọng. Từ đó đến nay, các trận giao tranh giữa quân đội Ukraine và phe ly khai vẫn diễn ra trên thực địa.

Trong khi đó, phản ứng trước sắc lệnh vừa được Tổng thống Nga ký, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko gọi quyết định của nhà lãnh đạo Nga là vi phạm các chuẩn mực luật pháp quốc tế. Phát biểu sau cuộc hội đàm với Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence bên lề Hội nghị an ninh thường niên Munich lần thứ 53 ở Đức, ông Poroshenko cho biết: "Đây là một bằng chứng nữa cho thấy Nga vi phạm luật pháp quốc tế".

Tổng thống Ukraine Poroshenko (trái) gặp Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence tại Munich

Bộ Ngoại giao Ukraine cũng ngay lập tức ra tuyên bố chỉ trích Nga. Bộ này “kiêm quyết lên án việc Điện Kremlin thông qua sắc lệnh công nhận các giấy tờ được cấp trên lãnh thổ các tỉnh Donetsk và Lugansk của Ukraine. Đó là sự công nhận những cơ quan quyền lực bất hợp pháp do Nga kiểm soát trên các vùng lãnh thổ ở khu vực Donbass của Ukraine đang bị chiếm đóng”.

Bộ Ngoại giao Ukraine khẳng định Nga đang xâm phạm chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, các cam kết quốc tế và vi phạm nghiêm trọng Thỏa thuận Minsk, đồng thời kêu gọi các “đối tác quốc tế” tăng cường sức ép với Nga.

Chuyên gia Aleksei Chesnakov được tờ Thương gia của Nga dẫn lời gọi sắc lệnh vừa được ký "là bước đi hợp lý trong điều kiện Donbass bị phong tỏa từ phía Ukraine".

Các tay súng của Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng

Chuyên gia này nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ tiếp tục coi thường việc thực hiện các điểm chính trị trong Thỏa thuận Minsk. Điện Kremlin có thể sẽ đưa ra những biện pháp mới đối với lãnh đạo hai nước cộng hòa tự xưng này.

Nhà chính trị học người Ukraine Konstantin Batozsky cũng cho rằng sắc lệnh trên xuất hiện ngay vào lúc này là do Chính quyền Nga thất vọng về Chính quyền mới ở Mỹ và thất bại trong việc làm giảm căng thẳng.

Nhà chính trị học này nhận định: "Đó là dấu hiệu cho thấy rằng Điện Kremlin sẽ chuyển động theo kịch bản Osetia và Abkhazia. Điều đó có nghĩa là sẽ tiếp tục công nhận nền độc lập và hợp pháp hóa sự hiện diện quân đội lớn tại đây".

Khánh Minh - Baodatviet