“Nén bạc đâm toạc tờ giấy”…

Đó là câu tục ngữ mà người xưa thường ví sức mạnh của đồng tiền có thể đổi trắng thay đen và vì tiền bạc người ta có thể sẵn sàng làm những điều trái với công lý, lương tâm và sự thật.

Từ ngụ ý câu tục ngữ của người xưa để đặt vào trong bối cảnh hiện tại của Hà Nội về công tác quy hoạch xây dựng, có thể thấy, tình trạng xây dựng đang rất tùy tiện, kiến trúc lộn xộn…, song dường như các cơ quản quản lý vẫn “án binh bất động” không quan tâm vấn đề này.

Sở Xây dựng vừa có Công văn số 3003/SXD-QLN về thống kê số lượng chung cư mini trên địa bàn thành phố. Theo đó, trong những năm gần đây, tại Hà Nội, xuất hiện loại hình nhà ở nhiều căn hộ (thường được gọi là “chung cư mini”), tập trung nhiều tại các quận, huyện đang đô thị hóa như Thanh Xuân, Hoàng Mai, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm...

Những nhà này, được xây dựng với diện tích nhỏ, quy mô từ 5 - 10 tầng, nằm xen kẽ trong các khu dân cư, do tư nhân, doanh nghiệp tự đầu tư với lý do ban đầu là nhà ở, sau đó chuyển đổi mục đích sử dụng cho thuê hoặc bán căn hộ dẫn đến mật độ cư dân đông, các điều kiện về PCCC không đảm bảo, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy, nổ.

Tình trạng sai phạm đã rõ, nhưng không hiểu vì lý do gì các chung cư mini được “biến tướng” này lại không hề bị cưỡng chế? Có chăng, cũng chỉ bị lập biên bản vi phạm hành chính rồi xử phạt nhằm làm tròn hồ sơ để đối phó với cơ quan chức năng, cơ quan báo chí?

Theo tìm hiểu, chung cư mini có giá từ 700 - 900 triệu đồng/căn, thậm chí lên tới hơn 1 tỷ đồng/căn. Chính vì mức lãi siêu lợi nhuận này nên nhiều chủ đầu tư đã bất chấp các quy định của pháp luật, tiến hành xây dựng một cách ồ ạt như “nấm mọc sau mưa”.

Được cấp phép xây dựng 6 tầng và tum nhưng xây 10 tầng

Điều đáng nói, hầu hết các chung cư mini đều không đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu và trong quá trình xây dựng đều vi phạm về thiết kế, mật độ xây dựng, cơi nới thêm tầng, đặc biệt là công tác PCCC không được nghiệm thu, nhưng vẫn được hoàn thiện xây dựng vào rao bán.

Phải chăng, cơ quan quản lý nhà nước “bật đèn xanh” nên sẵn sàng "lờ" việc làm này của các chủ đầu tư? Chính vì thế mà nhiều người dân đã dính bẫy bởi những lời quảng cáo, hứa cấp sổ đỏ, sổ hồng…

Sai phép - trách nhiệm địa phương

Theo tìm hiểu được biết, tại một số quận của Hà Nội như Đống Đa, Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Hà Đông, Hai Bà Trưng…, nhan nhản các chung cư mini được xây dựng, rao bán. Tuy nhiên, điều đáng lo là những công trình này vốn có nhiều vi phạm quy định về phòng chống cháy nổ, vi phạm trật tự xây dựng, quy định về giao dịch bất động sản, nhưng vẫn tiếp tục tồn tại và ngang nhiên rao bán.

Trước tình trạng chung cư mini đang xây dựng một cách ồ ạt, khó kiểm soát, TS. Phạm Sỹ Liêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng lên tiếng: “Chung cư mini chỉ là tên gọi mỹ miều cho một công trình nhà ở có nhiều phòng riêng biệt, xuất hiện chủ yếu ở những khu dân cư đông đúc và bị hạn chế lối ra vào. Vì vậy, sẽ không ai cấp giấy phép xây dựng cho chung cư mini. Việc chủ đầu tư “biến tướng” từ nhà ở riêng lẻ thành chung cư mini là xây dưng sai phép hoặc trái phép. Để xảy ra tình trạng trên, trách nhiệm đầu tiên thuộc về chính quyền cơ sở trong công tác kiểm tra, giám sát việc xây dựng trên địa bàn”.

Ngọc Linh