Nhập khẩu phế liệu không đầy đủ giấy tờ sẽ bị xử lý như hành vi buôn lậu

Đối với lô hàng phế liệu mà tổ chức, cá nhân đã được cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất (có 116 tổ chức, chiếm 42%): CQHQ yêu cầu tổ chức khẩn trương đến làm thủ tục thông quan theo quy định. Trường hợp, các lô hàng phế liệu NK không đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường sẽ xử lý nghiêm theo quy định tại Nghị định 155/2016/NĐ-CP, theo hướng buộc tái xuất hoặc tiêu hủy theo quy định của pháp luật. Chi phí sẽ do tổ chức, cá nhân NK phế liệu chịu trách nhiệm thanh toán theo quy định của pháp luật hiện hành. 

Đối với các lô hàng phế liệu mà tổ chức, cá nhân nhập khẩu không có Giấy xác nhận (có 158 tổ chức, chiếm 58%): Cơ quan hải quan sẽ xác minh các tổ chức nhập khẩu và xử lý như đối với tổ chức buôn lậu phế liệu nhập khẩu. Yêu cầu tổ chức, cá nhân khẩn trương đến nhận lô hàng phế liệu nhập khẩu theo quy định.  

Trường hợp, tổ chức, cá nhân đứng tên trong khai báo trên E-Manifest không phải là chủ hàng (do chủ hàng ủy quyền), phải yêu cầu tổ chức, cá nhân được ủy quyền và chủ hàng ủy quyền khai báo, xuất trình các văn bản ủy quyền theo quy định, để làm căn cứ xác định hành vi vi phạm và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. 

Đối với các lô hàng phế liệu NK vô chủ và lô hàng phế liệu NK vi phạm nêu trên không thể tái xuất được, sẽ lựa chọn các nhà máy xử lý chất thải nguy hại hoặc sử dụng phế liệu NK tương ứng có Giấy phép xử lý chất thải và tái chế phế liệu còn lại. Sản phẩm có giá trị thu được từ quá trình xử lý, tiêu hủy và tái chế phế liệu vô chủ hoặc vi phạm sẽ được sử dụng để thanh toán cho việc xử lý, tiêu hủy. 

Việc xử lý các container “vô chủ” được thực hiện theo các quy định của Chính phủ quy định trình tự, thủ tục xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản và xử lý đối với tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân; thời gian giải quyết theo quy định này chỉ được thực hiện sau thời hạn 5 tháng (nếu không có người nhận) kể từ thời điểm các container đến cảng. 

Theo báo cáo của Tổng cục Môi trường (TCMT), tính đến ngày 6/9/2018, có 25.400 tấn xỉ hạt lò cao đang lưu tại kho của DN (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) và 15.442 container phế liệu NK đang lưu tại các cảng, bao gồm 3 loại thời gian lưu: Lưu dưới 30 ngày (là thời gian tổ chức NK phải đến làm thủ tục thông quan); lưu từ 31 đến 90 ngày (là thời gian tổ chức NK vẫn được đến làm thủ tục thông quan nhưng bị xử lý chậm nhận hàng); tồn đọng từ 91 đến 150 ngày (được xem như vô chủ, là thời gian cơ quan nhà nước đăng báo 3 lần để tìm chủ hàng đến nhận).

Trong đó, số lưu dưới 90 ngày là 10.535 container, chiếm 68% và số tồn đọng quá 90 ngày là 4.907 container, chiếm 32%. Hiện nay, có 158 tổ chức, cá nhân (chiếm 58%) đứng tên người nhận phế liệu NK không có Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu (gọi tắt là giấy xác nhận) của Bộ TN&MT có thể là những tổ chức, cá nhân buôn lậu phế liệu NK. 

Lê Đại