Đây là công trình trọng điểm quốc gia được Chính phủ giao cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) xây dựng tại Khu kinh tế Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi với số vốn đầu tư trên 3 tỷ USD, công suất 6,5 triệu tấn/năm, đáp ứng trên 30% nhu cầu xăng dầu cả nước. Sản phẩm của Nhà máy gồm khí hóa lỏng LPG, propylene, xăng 92/95, dầu hỏa, nhiên liệu phản lực JET-A1, diezel ôtô, dầu nhiên liệu FO và hạt nhựa polypropylene (PP).

Nhà máy lọc dầu Dung Quất được khởi công xây dựng ngày 28/11/2005 và ngày 22/2/2009 Nhà máy đã cho ra dòng sản phẩm thương mại đầu tiên theo đúng kế hoạch đề ra.

Nhà máy gồm 15 phân xưởng công nghệ (bao gồm cả phân xưởng sản xuất PP), 10 phân xưởng năng lượng phụ trợ, khu bể chứa dầu thô, bể chứa sản phẩm, hệ thống ống dẫn dầu thô và sản phẩm. Các hạng mục cảng biển gồm hệ thống tiếp nhận dầu thô ngoài biển cho tàu trọng tải đến 150.000 DWT, cảng xuất sản phẩm cho tàu trọng tải đến 30.000 DWT, đê chắn sóng…

 Từ cuối năm 2008, trên 1.000 kỹ sư và công nhân kỹ thuật Việt Nam được tuyển dụng và đào tạo, cùng với các chuyên gia nước ngoài đã thực hiện việc vận hành chạy thử các phân xưởng công nghệ và toàn bộ nhà máy. Ngày 22/2/2009, Nhà máy đã cho ra dòng sản phẩm thương mại đầu tiên.

Từ khi nhận bàn giao từ Tổ hợp nhà thầu TPC, Nhà máy lọc dầu Dung Quất luôn vận hành ổn định ở 100 - 107% công suất. Tính từ thời điểm vận hành thương mại đến hết năm 2021 Nhà máy đã nhập thành công trên 1047 chuyến tàu dầu (83,8 triệu tấn dầu thô); sản xuất và tiêu thụ trên 76,7 triệu tấn sản phẩm; doanh thu đạt trên 1.255 ngàn tỷ đồng; nộp ngân sách Nhà nước trên 183 ngàn tỷ đồng .

Riêng năm 2021, vượt qua rất nhiều khó khăn thách thức do dịch bệnh Covid-19, BSR vận hành Nhà máy lọc dầu Dung Quất an toàn, ổn định, hoàn thành vượt mức kế hoạch sản xuất kinh doanh được giao: Khối lượng sản xuất cả năm là 6,545 triệu tấn, đạt 107,% kế hoạch năm; doanh thu 100.635 tỷ đồng, đạt 142,4% kế hoạch năm và nộp ngân sách Nhà nước 10.933 tỷ đồng, đạt 141,9% kế hoạch năm. Toàn Nhà máy đạt hơn 32,9 triệu giờ công an toàn, không có bất kỳ tai nạn lao động mất ngày công.

Sau gần 12 năm vận hành, Nhà máy lọc dầu Dung Quất đã trải qua 4 lần bảo dưỡng tổng thể vào các năm 2011, 2014,  2017 và 2020. Các lần bảo dưỡng tổng thể đều được thực hiện thành công và vượt tiến độ đề ra.

Ngày 08/12/2017, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ký Quyết định 1978/QĐ-TTg về việc phê duyệt phương án cổ phần hóa Công ty TNHH một thành viên Lọc hóa dầu Bình Sơn - BSR (đơn vị quản lý và vận hành Nhà máy lọc dầu Dung Quất).

 BSR là doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất từ trước đến nay tiến hành cổ phần hóa (3,2 tỷ USD). Ngày 17/01/2018 tại Sở giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE), BSR tổ chức thành công bán đấu giá công khai lần đầu ra công chúng.

Ngày 01/07/2018, Công ty TNHH Một thành viên Lọc hóa dầu Bình Sơn chính thức chuyển đổi loại hình doanh nghiệp sang Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn. Nhiệm vụ chủ yếu của BSR trong giai đoạn tới là tiếp tục vận hành Nhà máy lọc dầu Dung Quất luôn an toàn, ổn định, hiệu quả và triển khai công tác nâng cấp Nhà máy theo tiến độ đề ra.

 Ngọc Lâm