Nghề cốm Mễ Trì gắn liền với quá trình phát triển của đời sống, kinh tế, xã hội qua các thời kỳ lịch sử. Từ những năm 1945-1980 của thế kỷ XX, đất nước đang trong thời chiến tranh, điều kiện kinh tế gặp nhiều khó khăn, nghề cốm vẫn được duy trì, tồn tại. Khi đất nước hòa bình, cùng với quá trình phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của Thủ đô, nghề cốm Mễ Trì ngày càng được mở rộng và trở thành sản phẩm hàng hóa mang tính kinh tế.

Đặc biệt, trong thời gian diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều, Cốm và các sản phẩm từ cốm Mễ Trì đã vinh dự được Trung ương và thành phố chọn là 1 trong 9 đặc sản tinh túy đặc sắc của Hà Nội để giới thiệu và phục vụ các đại biểu, giới truyền thông trong nước và quốc tế tại Trung tâm báo chí quốc tế.

Hiện nay, làng còn hơn 50 hộ gia đình gắn bó với nghề. Cốm được làm từ nhiều loại lúa khác nhau nhưng ngon nhất vẫn là lúa nếp cái hoa vàng. Trong năm có 2 mùa làm cốm, cốm vụ chiêm và cốm vụ mùa. Cốm vụ mùa vào thời điểm tiết trời thu se lạnh. Đây cũng chính là vụ mà vị cốm ngọt thanh, thơm và ngon hơn hẳn.

Cốm Mễ Trì - đặc sản của Thủ đô (Ảnh: ĐCSVN)

Người làm cốm đem thóc non về và tuốt ra lựa bỏ hạt lép, những hạt còn lại được mang vào bếp rang từ 1,5 – 2h. Quá trình rang phải đảo đều thóc. Lò rang cốm phải đắp bằng xỉ than và đun bằng củi. Chảo rang bằng gang đúc mới đảm bảo khi rang thóc sẽ chín đều. Điểm khác biệt so với cốm làng Vòng là cốm Mễ Trì làm bằng lúa chiêm nên hạt cốm mỏng, dẻo và rất thơm – đây chính là yếu tố tạo nên đặc trưng của cốm Mễ Trì.

Nghề cốm Mễ Trì được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là sự ghi nhận to lớn của Nhà nước đối với nghề làm cốm Mễ Trì. Từ dấu mốc quan trọng này, chính quyền và các tầng lớp nhân dân trong quận Nam Từ Liêm càng thể hiện quyết tâm bằng các hành động cụ thể, thiết thực, tiếp tục bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa trên địa bàn, đặc biệt là giá trị phi vật thể của nghề cốm Mễ Trì để xứng tầm là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Cốm Mễ Trì, giờ đây đã được khẳng định và góp mặt vào danh sách ẩm thực không thể thiếu của văn hóa ẩm thực Việt Nam, trở thành một thứ quà tao nhã nổi tiếng trên khắp mọi miền đất nước và quốc tế.

Phương Nguyên