Hai máy bay chiến đấu Trung Quốc hôm 17-5 chặn 1 máy bay quân sự Mỹ trên biển Đông, hành vi bị Lầu Năm GócTHCL Hai máy bay chiến đấu Trung Quốc hôm 17-5 chặn 1 máy bay quân sự Mỹ trên biển Đông, hành vi bị Lầu Năm Góc đánh giá là “không an toàn”.
Theo tuyên bố ngày 18-5 của Lầu Năm Góc, sự cố xảy ra ở không phận quốc tế. Máy bay do thám của Mỹ lúc đó đang thực hiện hoạt động “tuần tra thường xuyên”. Tuyên bố cho biết Bộ Quốc phòng Mỹ đã phản đối vụ việc thông qua các kênh ngoại giao và quân sự.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington chưa có phản hồi.
Sự việc xảy ra 1 tuần sau khi Trung Quốc huy động máy bay chiến đấu theo dõi một tàu Hải quân Mỹ khi nó đi vào vùng 12 hải lý quanh Đá Chữ thập (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam) mà Bắc Kinh xây trái phép ở biển Đông.
Ngoài ra, sự việc xảy ra chỉ vài ngày trước khi Tổng thống Mỹ Barack Obama công du châu Á (từ 21 đến 28-5), trong đó có dừng chân tại Việt Nam.
Đài CNN (Mỹ) dẫn lời một quan chức quốc phòng Washington cho biết hôm 18-5 rằng 2 máy bay chiến đấu Trung Quốc là J-11, chặn máy bay do thám EP-3 của Mỹ. Có thời điểm máy bay Trung Quốc áp sát ở khoảng cách 15 m.
Năm 2014, máy bay quân sự Trung Quốc cũng “biểu diễn” quanh một máy bay do thám của Mỹ nhưng không xảy ra sự cố.
Tai nạn nghiêm trọng diễn ra vào tháng 4-2001. Một máy bay chiến đấu Trung Quốc đã chặn 1 máy bay do thám Mỹ dẫn đến va chạm. Kết quả, phi công Trung Quốc thiệt mạng, trong khi máy bay Mỹ buộc phải hạ cánh khẩn cấp tại một căn cứ trên đảo Hải Nam của Trung Quốc.
24 thành viên phi hành đoàn của Mỹ bị bắt 11 ngày trước khi Washington xin lỗi. Vụ việc làm quan hệ Mỹ - Trung căng thẳng trong những ngày đầu ông George W. Bush lên nắm quyền tổng thống.
Tất cả sự cố trên xảy ra trước thời điểm Mỹ và Trung Quốc ký thỏa thuận thiết lập đường dây nóng quân sự cũng như các quy tắc khi máy bay 2 nước vô tình chạm trán trên không hồi năm 2015.
Về vụ việc ngày 17-5, tướng không quân Mỹ Herbert “Hawk” Carlisle trong một cuộc phỏng vấn với Navy Times đã định Trung Quốc đang muốn đẩy máy bay Mỹ ra xa "bờ biển của họ", đặc biệt là ngoài khơi các đảo nhân tạo xây dựng phi pháp ở biển Đông. Tướng Carlisle cảnh báo một vụ va chạm có thể lặp lại nếu Trung Quốc tiếp tục có hành động như vậy.
“Chúng tôi đã làm việc để ngăn chặn một tình huống như P-3 (máy bay hạ cánh khẩn trên đảo Hải Nam). Trung Quốc đang cho thấy các hành động hiếu chiến nhằm chống lại máy bay của chúng tôi trong không phận quốc tế. Điều đó rất nguy hiểm”.
Lầu Năm Góc đang thắc mắc vụ chặn đường của máy bay Trung Quốc hôm 17-5 bởi phi công Trung Quốc có xu hướng “bay an toàn và chuyên nghiệp” những năm gần đây.
“Những gì người Trung Quốc (và Nga) đang làm không ngoài mục đích khiêu khích chúng tôi vào một tình huống để nước họ có thể loan tin “theo hướng bất lợi cho Mỹ)”.- Thượng nghị sĩ Dân chủ Chris Murphy lên tiếng. Theo ông Murphy, vụ việc có thể nằm trong chiến lượcbành trướng quân sự trên biển Đông của Trung Quốc.
Theo P.Nghĩa (Người lao động
(Theo Reuters)
