Trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, đặc biệt là 10 năm trở lại đây, tỉnh Lào Cai đã có những bước phát triển mạnh mẽ về kinh tế - xã hội, từng bước trở thành một đô thị văn minh, hiện đại. Quá trình xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng nhanh, nhiều tuyến đường, tuyến phố mới được hình thành, mở rộng và kéo dài. Do đó cần thiết triển khai thực hiện việc xây dựng Ngân hàng tên đường phố và công trình công cộng trên địa bàn tỉnh.

Qua đó sưu tầm, tập hợp có hệ thống, tương đối đầy đủ và khoa học về: Tên, tuổi, tiểu sử của các nhà hoạt động cách mạng của tỉnh, các danh nhân và anh hùng dân tộc (nhân vật lịch sử) đã cống hiến cho tỉnh nói riêng và dân tộc nói chung; tên và ý nghĩa của các sự kiện, di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh (sự kiện, địa danh)… của tỉnh, của đất nước.

Quy trình xây dựng Ngân hàng tên đường, phố được triển khai thực hiện theo 8 bước gồm khảo sát, thống kê nguồn dữ liệu thực hiện,tổ chức các hội thảo, hội nghị quy mô cấp huyện ở tất cả các huyện, thị xã, thành phố;tổng hợp, xây dựng dự thảo Ngân hàng tên đường, phố,tổ chức hội thảo mời các trí thức góp ý, lấy ý kiến các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố và xin ý kiến nhân dân và tổ chức hội thảo về việc xây dựng Ngân hàng tên đường, phố cấp tỉnh.

Trong đó, bước “tổng hợp, xây dựng dự thảo Ngân hàng tên đường, phố” thực hiện nghiên cứu, sưu tầm tài liệu, biên tập, xây dựng danh mục tên, tuổi, tiểu sử nhân vật lịch sử; danh sách tên và ý nghĩa của sự kiện, địa danh… để đưa vào Ngân hàng tên.

Tổng hợp các danh sách đề xuất của huyện, thị xã, thành phố và các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh; xây dựng Ngân hàng tên theo 4 nhóm: Tên danh nhân (nhóm A); Tên địa danh và sự kiện (Nhóm B); Tên danh từ có ý nghĩa tiêu biểu về văn hóa xã hội (Nhóm C); Tên di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh (Nhóm D). Trong mỗi nhóm được sắp xếp theo thứ tự A, B, C và theo từng nhóm đối tượng, từng thời kỳ, từng địa phương.

Đối với bước “tổ chức Hội thảo cấp tỉnh” tập trung thảo luận làm rõ các nội dung cơ bản như: Tổng quan một số vấn đề cơ sở lý luận và thực tiễn trong việc đặt, đổi tên đường, phố và công trình công cộng trong nước và tỉnh Lào Cai. Đánh giá thực trạng tên đường, phố và công trình công cộng của các huyện, thị xã, thành phố trên toàn tỉnh đã được đặt tên. Đề xuất, xây dựng ngân hàng (cơ sở dữ liệu) tên đường, phố, công trình công cộng trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Đặc biệt là các nhóm vấn đề: Dự báo nhu cầu tên đường phố và công trình công cộng căn cứ quy hoạch chung, chương trình phát triển kinh tế - xã hội, phát triển đô thị của địa phương; nguyên tắc, tiêu chí đặt tên đường, phố, công trình công cộng; cơ sở khoa học, lịch sử, văn hóa,… đối với những tên được đề xuất đưa vào Ngân hàng tên;… Giải pháp quản lý việc đặt tên đường, phố, công trình công cộng trên địa bàn tỉnh; giải pháp bảo đảm nguồn dữ liệu trong Ngân hàng tên;…

Nguyễn Mạnh