Theo thống kê, từ nay đến giữa tháng 6/2023, trên địa bàn tỉnh Lào Cai có khoảng trên 1.400 ha lúa và các cây trồng cạn bị ảnh hưởng khô hạn; nhiều xã vùng cao thiếu nguồn nước sinh hoạt, phục vụ chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và khả năng phát sinh dịch bệnh liên quan đến khô hạn là rất cao.

Để chủ động phòng, chống và ứng phó với hạn hán, nắng nóng, UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo các Sở, Ban, ngành; UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung triển khai các biện pháp cụ thể như sau:

Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cấp huyện, cấp xã, các cơ quan chuyên môn tập trung cao độ cho nhiệm vụ phòng chống hạn, nắng nóng trong thời gian từ nay đến hết tháng 6/2023, khẩn trương có kế hoạch hành động cụ thể phòng, chống, khắc phục hậu quả do hạn hán, phù hợp với từng địa phương, hằng tuần có báo cáo tình hình diễn biến hạn hán và đề xuất kiến nghị với UBND tỉnh.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phân công nhiệm vụ cho đơn vị trực thuộc theo dõi chặt chẽ tình hình hạn hán, nắng nóng cung cấp đầy đủ thông tin cảnh báo ngắn hạn cho các địa phương; phối hợp UBND các huyện, thị xã, thành phố thường xuyên kiểm tra các điểm có nguy cơ hạn và vùng bị thiệt hại, tư vấn kỹ thuật xử lý khắc phục hạn hán, tổng hợp tình hình hạn hán và đề xuất biện pháp hỗ trợ khắc phục báo cáo UBND tỉnh.

Sở Công thương phối hợp UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các Nhà máy thủy điện có kế hoạch điều tiết nước hồ chứa thủy điện trên từng lưu vực sông, suối để bổ sung nước cho vùng hạ du phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh.

Sở Tài nguyên và Môi trường theo dõi diễn biến thời tiết, dự báo, cảnh báo và nhận định về nguồn nước mặt, nước ngầm để kịp thời cung cấp thông tin phục vụ cho chỉ đạo sản xuất và sinh hoạt của Nhân dân.

Đài Khí tượng Thủy văn Lào Cai tăng cường công tác quan trắc, dự báo tình hình hạn hán, nắng nóng và phối hợp chặt chẽ các cơ quan tuyên truyền, cơ quan quản lý thiên tai để cảnh báo sớm và thông tin kịp thời phục vụ công tác phòng chống hạn, nắng nóng trên phạm vi toàn tỉnh.

Đài Phát thanh - Truyền hình Lào Cai phối hợp các đơn vị, địa phương, tăng cường công tác thông tin cảnh báo, đưa tin về tình hình ảnh hưởng của hạn hán đến sản xuất, đời sống của Nhân dân và phản ánh về công tác phòng chống, khắc phục hạn hán, EL Nino trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Các sở, ban, ngành tỉnh là thành viên Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn theo chức năng, nhiệm vụ thường xuyên theo dõi nắm bắt thông tin về tình hình khó khăn, thiệt hại do hạn hán để có hành động thiết thực giúp đỡ nhân dân khắc phục hậu quả, ổn định đời sống.

Các biện pháp cần thực hiện cụ thể:

Đối với việc sản xuất lúa vụ Xuân và lúa mùa ở vùng cao

Chỉ đạo các tổ chức quản lý thủy nông cơ sở tăng cường công tác quản lý khai thác công trình thủy lợi, tận dụng mọi nguồn nước tích trữ trong các ao, hồ, vùng trũng thấp; huy động nhân dân nạo vét sửa chữa hệ thống kênh mương, sử dụng hiệu quả các máy bơm hiện có phục vụ chống hạn, những nơi có nguồn nước dư thừa ở nơi thấp nhưng thiếu phương tiện máy bơm khai thác để cấp nước cho ruộng cao thì địa phương chủ động huy động hệ thống máy bơm từ các đơn vị, địa phương khác; bố trí kinh phí mua xăng, dầu để bơm nước chống hạn; tăng cường huy động nhân lực cơ quan chuyên ngành và hệ thống khuyến nông, cán bộ Trung tâm dịch vụ nông nghiệp chỉ đạo, hướng dẫn Nhân dân chuyển đổi diện tích cây trồng cho phù hợp; thực hiện các biện pháp trữ nước, sử dụng nước hợp lý, tiết kiệm…

Đối với sản xuất cây trồng cạn

Lào Cai chỉ đạo thực hiện tốt khâu phát dọn thực bì, kiểm soát việc đốt nương đề phòng cháy rừng, lựa chọn thời điểm có độ ẩm thuận lợi để gieo trồng. Trường hợp gặp thời tiết nắng nóng ảnh hưởng sinh trưởng cây trồng cạn thì thực hiện phương án chỉ đạo trồng dặm, trồng lại để bù lại diện tích trong vụ kế tiếp.

Về sản xuất Lâm nghiệp: Huy động tối đa lực lượng kiểm lâm triển khai phương án phòng, chống cháy rừng theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại các Công điện, văn bản thời gian vừa qua; tăng cường công tác chăm sóc các vườn ươm để chuẩn bị đủ giống cho kế hoạch trồng rừng, chỉ đạo nhân dân thực hiện tốt khâu chuẩn bị đất, đào hố để sẵn sàng cho trồng rừng khi thời tiết thuận lợi.

Về chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản: Lào Cai chỉ đạo việc đảm bảo thức ăn, nước uống, phòng chống dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm, đặc biệt đối với khu vực vùng cao núi đá; hướng dẫn nhân dân tận thu các nguồn thức ăn để chế biến dự trữ thức ăn trong mùa khô hạn. Những ngày trời nắng nóng, buổi sáng đi chăn thả sớm và về sớm; buổi chiều chăn thả muộn và về muộn hơn, đặc biệt chú ý chăm sóc gia súc non. Không chăn thả gia súc ngoài trời nắng gắt trong thời gian dài; nếu nhiệt độ ngoài trời quá cao, nắng gắt nên nhốt gia súc và cho ăn tại chuồng hoặc cố định gia súc ở những nơi có cây xanh bóng mát. Với chăn nuôi gia cầm chuồng kín cần đảm bảo có quạt gió và hệ thống làm mát, đảm bảo mật độ chăn nuôi phù hợp với mùa hè. Khi triển khai thực hiện các dự án tăng đàn phải có phương án đảm bảo nguồn thức ăn, nước uống mới được thực hiện; chuẩn bị sẵn sàng quỹ đất cho việc trồng cỏ đảm bảo thức ăn lâu dài cho đàn gia súc; vận hành hợp lý các công trình thủy lợi để cấp nước cho diện tích nuôi trồng thủy sản.

Đối với việc đảm bảo nguồn nước sinh hoạt

Lào Cai tập trung kiểm tra ngay tình hình nước sinh hoạt các khu vùng núi cao, nơi thường xuyên thiếu nước sinh hoạt trong mùa khô gồm: Kiểm tra nguồn nước phục vụ sinh hoạt, tình trạng hư hỏng ở các công trình cấp nước tập trung, các bể chứa và dụng cụ trữ nước sinh hoạt hộ gia đình, nghiên cứu xây dựng bổ sung các bể chứa nước lót bạt ni lông phục vụ cấp nước cho chăn nuôi.

Cùng với đó, thực hiện ngay việc sửa chữa, khắc phục hư hỏng công trình và tổ chức huy động phương tiện vận chuyển nước từ nơi khác trữ đầy vào các bể chứa, dụng cụ chứa nước, các điểm trữ nước phục vụ chăn nuôi.

Đồng thời, Lào Cai phân bổ sử dụng nguồn kinh phí hỗ trợ ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác của địa phương để giải quyết nhu cầu cấp nước cho vùng thiếu nước sinh hoạt; tăng cường phổ biến hướng dẫn cho người dân sử dụng các thiết bị lọc đơn giản để nâng cao chất lượng nước phòng ngừa dịch bệnh.

Hải Minh