THCL  Vùng đất Tràng Kênh – Bạch Đằng, thuộc địa bàn thị trấn Minh Đức (Thủy Nguyên) với dãy núi U Bò, Hoàng Tôn, Phượng Hoàng… được ví như "Hạ Long cạn soi mình xuống dòng sông Bạch Đằng" trước khi đổ ra biển lớn. Trên vùng đất ấy, khu di tích đền Tràng Kênh chứa đựng nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, đang trở thành điểm sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của nhân dân, nhất là trong những ngày đầu Xuân.

 Đã từ lâu đời, Tràng Kênh đi vào tiềm thức của người dân Hải Phòng như một ký ức không thể nào quên về chiến công vĩ đại chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta cách đây trên 7 thế kỷ. Ngày nay, nơi đây là quần thể thắng tích bao gồm đền Tràng Kênh và sông Bạch Đằng lịch sử.

  Khu di tích Bạch Đằng - Tràng Kênh, Điểm đến với nhiều giá trị lịch sử- văn hóa

Được đánh giá là một trong những thắng cảnh đẹp bậc nhất của thành phố Hải Phòng, quần thể di tích lịch sử danh thắng Tràng Kênh -Bạch Đằng nằm cách trung tâm thành phố Hải Phòng khoảng 20 km về hướng Bắc, thuộc địa phận xã Minh Đức (Thủy Nguyên, Hải Phòng). Theo lệ cổ, đêm 14 rạng ngày 15 tháng Giêng,

Linh từ Tràng Kênh tại đền Trần chính thức khôi phục và tổ chức lệ khai ấn “Trần triều”, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng, tâm linh của đông đảo nhân dân và du khách thập phương… Với người dân huyện Thủy Nguyên, đây là điểm đến không thể thiếu trong mỗi dịp đầu Xuân mới: “Mồng một đi chợ Xưa cầu may/ Mồng 5 nghe hát đúm/ Mồng 6 dự hội Tràng"…

Anh Nguyễn Trung Kiên, du khách tham quan cho biết: “Tôi rất ấn tượng với vẻ uy nghiêm, tráng lệ của đền Tràng Kênh, nhưng không mất đi nét hữu tình, nên thơ, có sông, núi bao quanh. Công tác tổ chức, quản lý khu di tích có nền nếp, quy củ. Dù rất đông du khách đến tham quan, nhưng không có sự chen lấn, lộn xộn”.

Khu di tích văn hóa tâm linh đền Tràng Kênh bắt đầu bằng đền thờ Vua Lê Đại Hành tựa vào dãy núi đá Tràng Kênh. Cách đền vua Lê Đại Hành 500 m là đền thờ Đức Thánh Trần, trước mặt đền thờ Đức Thánh Trần là khu quảng trường trung tâm. Con đường chính tiếp tục dẫn du khách đến đền Đức Vương Ngô Quyền nằm giữa rừng cây trong thung lũng Tràng Kênh, sát cửa sông Bạch Đằng, nơi Đức vương từng đại phá quân Nam Hán năm xưa.

Ngôi chùa Tràng Kênh Trúc Lâm được phục dựng trên đỉnh dãy núi Tràng Kênh, soi bóng xuống dòng sông Bạch Đằng. Theo Trưởng Ban quản lý đền Tràng Kênh Lê Văn Đức, hằng năm khu di tích được trùng tu, tôn tạo, tu bổ thêm. Năm 2015, khu di tích hoàn thiện với việc khánh thành đền thờ Mẫu và đền thờ Bác Hồ, khiến không gian khu di tích được mở rộng, khang trang, bề thế hơn. Về tổng thể, 5 ngôi đền cùng ngôi chùa nằm trên thế đất tựa sơn, phía trước có thuỷ long với thiên nhiên hùng vĩ đủ sông, biển, đồi núi, đồng bằng.

Trưởng ban quản lý Lê Văn Đức được biết, không chỉ có địa thế sơn thủy hữu tình, mà thông qua các cuộc khai quật và nghiên cứu, các nhà khảo cổ học còn chỉ ra rằng, vùng đất Tràng Kênh gắn liền với văn hóa Tràng Kênh, từng là công xưởng chế tác đồ trang sức bằng đá lớn nhất vùng Đông Bắc Tổ quốc từ cách đây 4.000 năm, thuộc sơ kỳ đại kim khí.

Cùng với thời gian, mạch ngầm văn hóa di chỉ Tràng Kênh dần được nhân dân phục dựng khu di tích với các công trình kiến trúc, nghệ thuật tín ngưỡng, tâm linh. Không ít phật tử và cá nhân hảo tâm phát tâm công đức vật liệu xây dựng, đồ thờ tự, cây cảnh giúp việc xây dựng, trùng tu, tôn tạo khu di tích thêm thuận lợi. Cuối năm 2015, Hội Cổ vật Hải Phòng tiến dâng hơn 60 cổ vật quý.

Điều đặc biệt, khu di tích đền Tràng Kênh nằm trong quần thể Di tích lịch sử danh thắng Tràng Kênh – Bạch Đằng được Nhà nước xếp hạng cấp quốc gia vào năm 1962, là một trong những di tích, cụm di tích được xếp hạng sớm nhất của Hải Phòng. Mới đây, năm 2014, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch; TP. Hải Phòng tiếp tục đầu tư xây dựng khu di tích lịch sử, văn hóa Tràng Kênh – Bạch Đằng trên vùng đất cổ lòng chảo Tràng Kênh làm nơi lưu giữ vẻ đẹp và các giá trị lịch sử văn hoá của Tràng Kênh xưa.

Với quần thể kiến trúc quy mô kết hợp với không gian rộng rãi, gần gũi thiên nhiên đặc biệt là dãy núi đá vôi vốn được ví như "Hạ Long trên cạn" - nơi đây đã trở thành một điểm tham quan không thể thiếu cho du khách thập phương đến với Thủy Nguyên trong những ngày đầu Xuân.

Vũ Duyên