Trong thời gian vừa qua, các cử tri và dư luận liên tiếp phản ánh về việc lãng phí đất đai tại nhiều dự án "đất vàng" trên địa bàn tỉnh Quảng Bình, nhất là ở TP. Đồng Hới.

Trước vấn đề này, Sở TNMT tỉnh Quảng Bình đã thành lập Đoàn thanh tra về việc chấp hành pháp luật trong sử dụng đất đai đối với các đơn vị được thuê đất trên địa bàn tỉnh. Trong đó, nổi bật là những sai phạm về chậm hoàn thành dự án, nợ thuế và gây lãng phí khi không sử dụng đất trong nhiều năm.

Đoàn đã thanh tra 22 đơn vị, trong đó có 21 đơn vị với 25 dự án được Nhà nước cho thuê đất (gồm 9 dự án trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, 16 dự án đơn vị thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm) và 1 dự án của 1 đơn vị chưa có quyết định cho thuê đất chỉ mới có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư.

Trong số 25 dự án được thanh tra đợt này có 15 dự án trên địa bàn TP. Đồng Hới; 6 dự án trên địa bàn huyện Bố Trạch; huyện Quảng Trạch 2 dự án; Lệ Thủy và Quảng Ninh 1 dự án/địa phương.

Qua thanh tra về tiến độ sử dụng đất cho thấy, có 23/25 dự án của 19 đơn vị không sử dụng đất trong thời gian 12 tháng liên tục, hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư, kể từ khi được bàn giao đất trên thực địa.

Trong đó, có các dự án:

Dự án xây dựng Nhà máy sản xuất gạch không nung (xã Thuận Đức, TP. Đồng Hới) của Công ty CP Thương mại gạch ngói cầu 4; Dự án xây dựng Văn phòng điều hành và trưng bày sản phẩm nội thất (phường Nam Lý, TP. Đồng Hới) của Công ty TNHH Đầu tư Khải Tín nhận chuyển nhượng từ Công ty TNHH Kiến trúc H&T và Dự án Khu chế tác phần hoàn thiện và trưng bày sản phẩm mỹ nghệ tại Cụm công nghiệp Quang Phú (TP. Đồng Hới) của Công ty CP Tổng hợp Đức Lộc chậm tiến độ không có lý do và nợ tiền thuê đất.

Khi Đoàn thanh tra đến kiểm tra, chủ đầu tư các dự án này không đến làm việc với và không có hoạt động đầu tư xây dựng trên thực địa.

Về thanh tra thực hiện nghĩa vụ tài chính trong sử dụng đất, Đoàn thanh tra phát hiện có 7 dự án đang nợ tiền thuê đất; 5 dự án nợ thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; 5 dự án chưa thực hiện kê khai để thực hiện nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; có 23/25 dự án chưa kê khai và chưa nộp tiền thuê đất do chậm tiến độ, trong đó có 2 đơn vị Cục Thuế tỉnh đã tính tiền thuê đất phải nộp do chậm tiến độ sử dụng đất và đã có thông báo nhưng đơn vị chưa nộp.

Ngoài ra, trên địa bàn xã Bảo Ninh (TP. Đồng Hới) có dự án khách sạn 5 sao Pullman Quảng Bình với diện tích 50.398,7m2, của Công ty CP Du lịch Hà Nội -Quảng Bình, chậm tiến độ 54 tháng, nợ tiền thuê đất hơn 5,7 tỷ đồng và nợ tiền thuế đất sử dụng đất phi nông nghiệp hàng trăm triệu đồng.

Dự án Khu nhà hàng ẩm thực với diện tích 8.617,3m2, của Công ty CP Phú Ninh, dự án chậm tiến độ 82 tháng, chưa thực hiện thủ tục gia hạn sử dụng đất, chưa nộp tiền ký quỹ đầu tư.

Qua kết quả thanh tra nói trên, Giám đốc Sở TNMT đã yêu cầu 16 đơn vị:

Thực hiện 20 dự án hiện đang sử dụng đất nhưng chưa đưa đất vào sử dụng, sử dụng đất chậm tiến độ so với dự án đầu tư đã cam kết mà có lý do bất khả kháng phải tiến hành đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng để đưa dự án vào hoạt động;

Đồng thời, thực hiện thủ tục xin gia hạn sử dụng đất để cơ quan có thẩm quyền xem xét cho gia hạn theo quy định;

Cam kết tiến độ hoàn thành dự án nếu được gia hạn sử dụng đất.

Trong trường hợp, nếu hết thời hạn gia hạn sử dụng đất mà vẫn chưa hoàn thành, Sở TNMT sẽ lập hồ sơ báo cáo UBND tỉnh Quảng Bình chỉ đạo xử lý chấm dứt hoạt động dự án đầu tư hoặc thu hồi giấy phép đầu tư và thu hồi đất theo đúng quy định.

Sở TNMT yêu cầu các đơn vị được thuê đất phải thực hiện kê khai và nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, nộp tiền thuê đất hàng năm đang còn nợ theo thông báo của cơ quan thuế, nộp tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê theo quyết định cho chuyển hình thức trả tiền thuê đất theo thông báo của cơ quan thuế.

Cùng với đó, các đơn vị đang sử dụng đất bị chậm tiến độ so với dự án đầu tư thực hiện kê khai và nộp tiền thuê đất phải nộp cho thời gian chậm tiến độ đúng theo quy định.

Ngoài ra, Giám đốc Sở TNMT cũng đã kiến nghị UBND tỉnh thu hồi đất đối với dự án Khu chế tác phần hoàn thiện và trưng bày sản phẩm mỹ nghệ tại Cụm công nghiệp Quang Phú (TP. Đồng Hới) của Công ty CP Tổng hợp Đức Lộc tại thửa đất số 99, tờ bản đồ số 14 Cụm công nghiệp Quang Phú, với diện tích 1.300m2.

Giám đốc Sở TNMT kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Kế hoạch Đầu tư tham mưu chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư và thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đối với 2 dự án: Dự án xây dựng Nhà máy sản xuất gạch không nung của Công ty CP Thương mại gạch ngói cầu 4 và Dự án xây dụng Văn phòng điều hành và trưng bày sản phẩm nội thất của Công ty TNHH Đầu tư Khải Tín nhận chuyển nhượng từ Công ty TNHH Kiến trúc H&T.

Giám đốc Sở TNMT cũng kiến nghị UBND tỉnh:

Chỉ đạo Cục Thuế tỉnh đôn đốc và yêu cầu các đơn vị còn nợ tiền thuê đất phải nộp cho thời gian chậm tiến độ, phải cam kết lộ trình cụ thể về thời gian nộp các khoản nghĩa vụ tài chính nói trên vào ngân sách Nhà nước;

Đồng thời, cung cấp thông tin về thực hiện nghĩa vụ tài chính của các đơn vị còn nợ để Sở TNMT có cơ sở trình UBND tỉnh xử lý đối với các trường hợp cố tình nợ các khoản nghĩa vụ tài chính sau khi được cho thuê đất;

Đôn đốc các đơn vị chưa kê khai nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp thực hiện kê khai và nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp theo đúng quy định.

Phú Hậu