Theo phản ánh, từ năm 2018 đến nay, hàng loạt gói thầu do Công ty Cổ phần Than Cọc Sáu làm chủ đầu tư xuất hiện tình trạng nhiều gói trúng thầu sát giá, đạt tỷ lệ tiết kiệm vốn rất thấp.

Tại gói thầu số 03: Cung cấp ống nhựa HDPE (Dự án đầu tư bổ sung năng lực thiết bị phục vụ sản xuất năm 2019) có giá 7,387 tỷ đồng, được đấu thầu rộng rãi theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ. Gói thầu do Công ty CP Than Cọc Sáu làm chủ đầu tư trực tiếp mời thầu. Nhà thầu duy nhất vượt qua các bước đánh giá về năng lực và được lựa chọn là công ty Cổ phần Công nghệ và phân phối Toàn Cầu với giá trúng thầu là 7,350 tỷ đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,5%.

Theo Quyết định số 100/QĐ-TCS ngày 19/5/2020 về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 05: Cung cấp hệ thống bơm nước moong, thuộc Dự án đầu tư phục vụ sản xuất năm 2020. Theo đó, giá của gói thầu là 2.856.000.000 VND và thời gian thực hiện hợp đồng là 45 ngày. Đơn vị trúng thầu là Công ty CP chế tạo bơm Hải Dương với giá trúng thầu là 2.850.000.000 VND. Như vậy, gói thầu trị gần 3 tỉ đồng sau hoạt động đấu thầu được cho là “công khai, minh bạch, khách quan”, lãnh đạo Công ty CP than Cọc Sáu chỉ tiết kiệm cho nguồn vốn đầu tư vỏn vẹn 6 triệu đồng.

Một góc khai trường của công ty Cổ phần Than Cọc Sáu

Ngày 6/4/2020, Công ty CP Than Cọc Sáu có Quyết định phê duyệt lựa chọn nhà thầu cho gói thầu “Chế biến cám 8 từ nguồn sản phẩm ngoài than”. Theo đó, gói thầu này được đấu thầu rộng rãi trong nước, không sơ tuyển, không qua mạng với phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ. Giá của gói thầu 29,577 tỷ đồng và đơn vị trúng thầu liên danh các nhà thầu là Công ty CP đầu tư dịch vụ ATP và Công ty CP Hoàng Trường với giá trúng thầu 28,872 tỷ đồng, đạt tỉ lệ tiết kiệm chưa đến 3%.

Trong danh sách mà chúng tôi thu thu thập được thì gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm “siêu nhỏ” nhất phải kể đến gói thầu Cung cấp lốp đặc chủng phục vụ sản xuất với tỷ lệ tiết kiệm 0 đồng.

Theo thông tin trên mạng đấu thầu quốc gia thì gói thầu Cung cấp lốp đặc chủng phục vụ sản xuất thuộc dự án “Dự toán mua lốp đặc chủng phục vụ sản xuất quý II năm 2020” có giá dự toán là 60,816 tỷ đồng. Ngày 25/3/2020 chủ đầu tư công ty CP Than Cọc Sáu đã có quyết định lựa chọn nhà thầu là công ty cổ phần Du lịch và Thương mại Vinacomin trúng với giá 60,816 tỷ đồng. Như vậy, tại gói thầu này, giá trúng thầu và giá gói thầu bằng nhau, đạt tỷ lệ tiết kiệm 0%.

Hiện tượng trúng thầu sát giá không chỉ dừng lại ở những gói có giá trị nhỏ mà ngay cả những gói thầu lên tới gần một nghìn tỷ tại công ty CP Than Cọc Sáu cũng chỉ tiết kiệm ngân sách cho nhà nước ở mức “siêu thấp”.

Tại Gói thầu số 03: Vận chuyển đất đá trong khai trường mỏ (Dự án: Công trình thuê ngoài khoan lỗ mìn, bóc xúc, vận chuyển đất đá năm 2020) do công ty Than Cọc Sáu là đơn vị mời thầu với giá dự toán 778,258 tỷ đồng. Gói thầu này được đấu thầu rộng rãi trong nước với thời gian thực hiện là 365 ngày.

Ngày 11/01/2020, công ty CP Than Cọc Sáu đã lựa chọn Liên danh Công ty CP Công nghiệp Tân Tiến - Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại Quang Minh - Công ty TNHH HHC Việt Nam - Công ty TNHH MTV Dịch vụ Tiến Đạt Quảng Ninh - Công ty CP Hoàng Trường là nhà thầu trúng Gói thầu số 03 Vận chuyển đất đá trong khai trường mỏ thuộc Dự án Công trình Thuê ngoài khoan lỗ mìn, bóc xúc, vận chuyển đất đá năm 2020.

Tại gói thầu này, liên danh nhà thầu đã trúng với giá  747,721 tỷ đồng (giá gói thầu 778,258 tỷ đồng, chênh lệch giảm 30,537 tỷ đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm 3,9%). Theo tìm hiểu được biết, liên danh trúng thầu là nhà thầu duy nhất nộp hồ sơ dự thầu Gói thầu số 03 này.

Theo một chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu cho biết, nhiều cuộc thầu hiện nay thường theo mô típ “Ba+ - Một - Một”. Nghĩa là có hơn 3 nhà thầu tham gia nộp hồ sơ dự thầu, và chỉ có một nhà thầu lọt vào vòng chấm kỹ thuật và nghiễm nhiên nhà thầu đó “đủng đỉnh” tiến vào vòng chấm tài chính. Với chiến thuật này, kịch bản trúng thầu sát giá thường lại được tái hiện và những cuộc thầu như vậy sẽ không giúp tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước.

Từ những nội dung trên nhận thấy rằng, để nhắm tới đích hiệu quả kinh tế, giúp tiết kiệm ngân sách Nhà nước trong hoạt động đấu thầu, thì chủ đầu tư, tư vấn đấu thầu (những người chủ khảo cuộc chơi) cần phải đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng và minh bạch. Và tất nhiên, để làm được điều này, không cách nào khác là phải thượng tôn pháp luật. Tuy nhiên, tại những gói thầu do công ty CP Than Cọc Sáu làm chủ đầu tư thì tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước lại siêu thấp. Câu hỏi đặt ra rằng, tại những gói thầu này liệu có sự tham gia của những nhà thầu “quen mặt, sân sau” thậm chí là “quân xanh, quân đỏ” hay không? THCL phản ánh trong số báo tới.

 Ngọc Linh