Giỗ tổ Hùng Vương Đặc sắc lễ hội văn hóa dân gian đường phố năm 2016

16/04/2016, 03:38

THCL Trong khuôn khổ các hoạt động hướng đến ngày giỗ tổ Hùng Vương 10/3, Lễ hội văn hóa dân gian đường phố năm 2016 được tổ chức nhằm khơi dậy đạo lý uống nước nhớ nguồn đối với công lao dựng nước và giữ nước của các vua Hùng và các thế hệ cha ông, cũng như tôn vinh các giá trị văn hóa của vùng Đất Tổ, giới thiệu tới du khách thập phương về quê hương, đất nước, con người Việt Trì – miền đất địa linh nhân kiệt, giàu bản sắc văn hóa.

Những màn đặc sắc của lễ hội dân gian đường phố

Từ ngàn đời nay, Giỗ Tổ Hùng Vương đã in đậm trong cõi tâm linh của người dân đất Việt. Dù ở phương trời nào, người Việt Nam đều nhớ về ngày Giỗ Tổ, đều hướng về vùng đất cội nguồn của dân tộc. Nơi đây chính là điểm hội tụ văn hóa tâm linh của dân tộc Việt Nam, là nơi mọi con dân đất Việt tưởng nhớ, tôn vinh công lao các Vua Hùng và các bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước. Đây cũng là biểu tượng của khối đại đoàn kết dân tộc Việt Nam. Ngày 6/12/2012, “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” đã được UNESCO công nhận  là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tính đến thời điểm này, "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương" là di sản duy nhất ở loại hình tín ngưỡng của Việt Nam được UNESCO vinh danh.

Nhân dịp kỷ niệm ngày Giỗ tổ Hùng Vương, UBND tỉnh Phú Thọ, Sở VH-TT&DL, BQL khu di tích đền Hùng, cùng với nhân dân trong tỉnh long trong tổ chức các hoạt động tri ân tưởng nhớ tới Vua Hùng - những người đã có công dựng nước từ thủa sơ khai. Các hoạt động được diễn ra sôi nổi trong không khí vui tươi, triệu triệu đồng bào hướng về vùng đất Tổ. Trong đó, nổi bật nhất là Lễ hội văn hóa dân gian đường phố 2016 với rất nhiều những tiết mục, chương trình đặc sắc ý nghĩa, tôn vinh những giá trị văn hóa lâu đời vùng đất Tổ.

Với hơn 30.000 du khách tham dự, gần 2000 diễn viên chuyên nghiệp và không chuyên, lễ hội văn hóa dân gian đường phố 2016 đã khiến không ít du khách “choáng ngợp” về quy mô, cùng sự chuẩn bị kỳ công của ban tổ chức.

Mở màn chương trình là những màn múa lân và múa sư tử đặc sắc của những người con đất Tổ, họ đến từ nhiều địa phương trong tỉnh như phường Gia Cẩm, xã Sông Lô và múa rồng của nhóm Rồng Đông Đô… Sau không khí vui tươi của chương trình khai hội là những màn biểu diễn tập thể, xe mô hình với nhiều biểu tượng gắn liền với truyền thuyết Vua Hùng, là những “sản vật” của địa phương mà chẳng nơi nào có được… Nó được chính những “nghệ sĩ đường phố” thể hiện lại một cách chân thực nhất, sống động nhất. Xe mô hình mang biểu tượng “Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương” tiếp nối hành trình của buổi khai mạc đã gợi lại cho du khách nhiều hoài niệm về thủa đầu dựng nước, giữa nước. Qua đó thể hiện lòng kính mến, sự biết ơn tới các Vua Hùng đã có công dựng nước.

Sau những giây phút hoài niệm về những ngày sơ khai, hình ảnh cha Lạc Long Quân – mẹ Âu Cơ được tái hiện với sự tích trăm trứng nở trăm người con. Truyền thuyết lịch sử là thành tố quan trọng đối với tiến trình xây dựng của mỗi quốc gia, dân tộc. Đối với dân tộc Việt Nam, truyền thuyết Lạc Long Quân – Âu Cơ (hay Cha Rồng – mẹ Tiên) có ý nghĩa vô cùng lớn lao trong suốt chiều dài dựng nước và giữ nước. Hình tượng Cha Rồng - Mẹ Tiên thấm đượm ý nghĩa từ bao đời nay đã in đậm trong tâm thức dân tộc Việt. Đó là một trong những phản ánh về thời đại Hùng Vương, thời đại mở đầu lịch sử dân tộc, thời kỳ đỉnh cao của nền văn minh cổ xưa của cha ông mà các thế hệ con cháu chúng ta phải đời đời biết ơn, ghi khắc.

Đi qua thời kỳ dựng nước thủa sơ khai, câu chuyện Bánh Chưng – Bánh Giày được kể lại bằng những hình ảnh từ những chiếc xe mô hình. Không chỉ nhắc lại đến câu chuyện về sự tích “quốc thực”- loại bánh tượng trưng cho “Trời tròn - đất vuông” được gắn với tục thờ cúng tổ tiên, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của dân tộc Việt. Hai loại bánh này còn đặc biệt vì gắn với câu truyện huyền sử về lòng hiếu thảo của chàng hoàng tử Lang Liêu thời Hùng Vương dựng nước, sâu xa hơn là ý chí vượt khó, cần cù khẩn hoang, mở cõi, khẳng định chủ quyền đất nước Việt Nam. Đó là những sản vật giản dị, đậm đà hương vị Việt, ẩn chứa các giá trị văn hóa, tâm linh và còn mang ý nghĩa triết lý nhân sinh sâu sắc.

Những sản vật, lễ hội của mảnh đất Phú Thọ cũng được tái hiện với loài cá tiến vua Anh Vũ nức tiếng, hay lễ hội cướp bông - ném chài, lễ Tịch Điền của bà con nông dân cũng dần hiện ra. Đó không chỉ là niềm tự hào của những người con đất tổ, mà còn là truyền thống từ ngàn đời của cha ông vẫn còn lưu truyền cho đến ngày hôm nay.

Quê hương vùng đất tổ còn khởi sinh ra một “đặc sản” khác - Hát Xoan hay còn gọi là “Khúc Môn Đình” (hát cửa đình), là lối hát thờ thần, tương truyền có từ thời các vua Hùng cũng đã được tái hiện lại trong lễ hội.

Thuở xa xưa, người Văn Lang tổ chức các cuộc hát Xoan vào mùa xuân để đón chào năm mới. Có 3 hình thức hát xoan: hát thờ cúng các vua Hùng và Thành hoàng làng; hát nghi lễ cầu mùa tốt tươi, cầu sức khỏe; và hát lễ hội là hình thức để nam nữ giao duyên. Đến nay, Hát Xoan đã trở thành một trong những nét sinh hoạt văn hóa độc đáo ở tỉnh Phú Thọ được tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận Hát Xoan Phú Thọ là di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của nhân loại.

Khép lại chương trình, đó là niềm tin yêu và hi vọng về sự đột phá của đầu tàu kinh tế tỉnh Phú Thọ - TP. Việt Trì. Với lịch sử hàng ngàn năm dựng nước thuở các Vua Hùng đến 54 năm xây dựng thành phố Việt Trì anh hùng đã để lại nhiều di sản quý báu cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố. Trải qua bao đổi thay với những thăng trầm của lịch sử, Việt Trì ngày nay đã và đang vững bước đi lên trên con đường đổi mới. Một thành phố Việt Trì hiện đại và phát triển mang sắc thái và nét riêng biệt đặc trưng  khác với các vùng miền khác. Bức tranh toàn cảnh của Việt Trì hôm nay đang vẽ nên hình ảnh của một thành phố năng động, trẻ trung, tràn đầy sức sống mới. Đất tụ nhân, tụ thủy, tụ linh đã không phụ công người. Để chương trình Lễ hội văn hóa dân gian đường phố thành công vang dội, chúng ta không thể không nhắc đến đơn vị đã thực hiện tổ chức thành công chương trình đó chính là công ty cổ phần thương mại và truyền thông Lạc Việt.

Trải qua nhiều cảm xúc, từ những ngày đầu dựng nước đến nay, khép lại chương trình, ai nấy cũng rưng rưng nghĩ đến, 2 từ “nguồn cội” là nơi mỗi người Việt Nam nghĩ tới và hướng tới. Có lẽ những người Việt Nam từ nhỏ đến già, sống tại lãnh thổ hay ngoại quốc, ai cũng thuộc lòng câu ca dao cha ông để lại…

“Dù ai đi ngược về xuôi

Nhớ ngày giỗ Tổ mồng mười tháng ba”

Cao Huyền – Quang Nam