Tham gia chất vấn Giám đốc Sở Y tế đầu tiên, đại biểu Phạm Văn Rậm, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh TP. Hồ Chí Minh nêu tình trạng trong năm 2020 và 11 tháng đầu năm 2021, nhân viên y tế tuyến cơ sở nghỉ việc rất nhiều. 

“Tình hình dịch bệnh hiện nay còn phức tạp, Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh có tham mưu chính sách gì đối với UBND TP. Hồ Chí Minh để thu hút nhân lực cho y tế cơ sở”, đại biểu Phạm Văn Rậm hỏi.

Tiếp đó, đại biểu Tăng Hữu Phong, Tổng Biên tập Báo Sài Gòn Giải Phóng phân tích, hiện nay tỷ lệ nhân viên y tế/10.000 dân ở TP. Hồ Chí Minh chỉ là 2,31 nhân viên, so với cả nước là 7,42 nhân viên và Hà Nội là 6,06 nhân viên. Không những số lượng ít ỏi, còn phải đối diện với tình trạng nghỉ việc nhiều.

Trong khi đó, theo quy định, phường, xã, thị trấn có trên 8.000 dân thì mỗi trạm y tế có 05 nhân viên; sau đó cứ tăng 2.000-3.000 dân thì thêm 01 biên chế và tổng không quá 10 người/trạm y tế. Theo cách tính như vậy, một trạm y tế phục vụ 18.000 dân sẽ có 10 nhân viên. Tuy nhiên, TP. Hồ Chí Minh rất đông dân cư, có 40 trạm y tế có quy mô dân trên 50.000 dân trở lên. Đặc biệt, có 03 trạm y tế phục vụ hơn 100.000 dân; trong đó, xã Vĩnh Lộc A huyện Bình Chánh có hơn 120.000 dân, gấp hơn 15-16 lần mức tối thiểu 18.000 dân (để được bố trí 10 nhân viên).

“Thành phố cần nhiều nhân lực y tế nữa ở phường, xã để vừa phòng, chống dịch, vừa đảm bảo hàng chục chương trình mục tiêu quốc gia. Lượng nhân viên y tế trên địa bàn còn đủ để tuyển dụng không hay tuyển dụng ở tỉnh, thành bạn, khi nào thực hiện và kinh phí ra sao?”, đại biểu Phong đặt hàng loạt câu hỏi.

Tiếp tục tham gia chất vấn Giám đốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh, đại biểu Thượng tọa Thích Minh Thành, Trưởng khoa Khoa Hoằng pháp, Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh, đề nghị Giám đốc Sở Y tế nêu rõ quyết sách cụ thể nào giúp tăng cơ sở vật chất, vật tư, thuốc, nhân sự cho y tế cơ sở? TP. Hồ Chí Minh đã chuẩn bị thế nào để ứng phó có hiệu quả nếu đại dịch Covid-19 bùng phát lần nữa?

Trả lời các câu hỏi chất vấn, Giám đốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh Tăng Chí Thượng khẳng định, ngành y tế đã rút ra kinh nghiệm sâu sắc. Trong các bài học kinh nghiệm, có bài học kinh nghiệm về củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động y tế cơ sở, y tế dự phòng; điều chỉnh cơ chế, chính sách nhằm thu hút và đảm bảo nhân lực cho y tế cơ sở, các trạm y tế. Đó cũng là vấn đề mà đại biểuTăng Hữu Phong và đại biểu Thượng tọa Thích Minh Thành nêu ra. 

Ông Tăng Chí Thượng cho biết, về nhân lực y tế, TP. Hồ Chí Minh có 20 bác sĩ/10.000 bệnh nhân, cao gấp đôi so với cả nước. Nhưng nhìn qua các nước trên thế giới thì chỉ số bác sĩ dao động từ 36-44-62/10.000 dân. Thực tế cho thấy, số bác sĩ/10.000 dân còn thấp so với nhu cầu. Bình thường đã thấy và dịch thì càng thấy rất thiếu bác sĩ.

Đối với nhân viên y tế cơ sở, đặc biệt là trạm y tế, TP. Hồ Chí Minh ở mức thấp nhất trong cả nước, chỉ có 2,31 nhân viên y tế/10.000 dân, trong khi cả nước là 7,42 nhân viên/10.000 dân.

Giám đốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh thừa nhận, năm nay nhân viên y tế nghỉ việc nhiều, gần 1.000 nhân viên. Con số này hàng năm là 400-500 người nghỉ việc. “Nhân viên y tế nghỉ việc nhiều là có lý do. Nếu nói nhân viên y tế đã kiệt sức cũng không sai bởi gần 08 tháng trôi qua, họ chưa được nghỉ ngơi ngày nào, trong khi thu nhập quá thấp”, Giám đốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh Tăng Chí Thượng giãi bày.

Vì thế, giải pháp trước mắt mà ngành y tế đưa ra là giữ chân để nhân viên y tế ít nghỉ việc. Cụ thể là đề xuất hỗ trợ thu nhập cho nhân viên y tế, làm sao bác sĩ có thêm 1-1,5 lương tối thiểu vùng (tức là thêm khoảng 6 triệu đồng/bác sĩ/tháng), điều dưỡng có thêm khoảng 4 triệu đồng/người/tháng.

Về chính sách thu hút nhân viên y tế đến các trạm, ông Thượng cho biết: Sở Y tế đã làm việc với các trường đại học, đặc biệt là Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch về cơ chế mới để thu hút bác sĩ mới tốt nghiệp. Hiện theo quy định, bác sĩ mới tốt nghiệp phải về bệnh viện thực hành 18 tháng mới được cấp chứng chỉ hành nghề.

Nay ngành y tế kiến nghị bác sĩ mới tốt nghiệp về trạm y tế thực hành 12 tháng, 06 tháng ở bệnh viện. Điều này có lợi cho cả 2 phía.

“Việc này rất có lợi cho cả hai phía, một là bác sĩ về cơ sở để gần dân, hiểu dân, sau này công tác ở đâu cũng thuận lợi hơn, hai là mỗi năm ước tính ít nhất 500 bác sĩ về trạm y tế vừa thực hành vừa lấy chứng chỉ”, ông Thượng nói và cho biết có kiến nghị thành phố hỗ trợ một phần chi phí sinh hoạt trong thời gian xuống cơ sở, tương ứng 6 triệu đồng/ tháng.

Nguyễn Tùng - Hoàng Dương