Trên địa bàn tỉnh Phú Thọ hiện đã và đang hình thành một hệ thống cơ sở hạ tầng khá đồng bộ, cơ bản đáp ứng nhu cầu thực tế, tạo ra điều kiện thuận lợi ban đầu cho sự phát triển sản xuất công nghiệp nói chung và CNHT nói riêng. Bên cạnh đó, tỉnh cũng là một trong những địa phương có nguồn nhân lực dồi dào; thị trường tiêu thụ tương đối ổn định, tiềm năng sử dụng, cung ứng các sản phẩm hỗ trợ tại tỉnh và các địa phương lân cận khá cao, do đó đã thu hút được nhiều doanh nghiệp FDI đầu tư vào lĩnh vực sản xuất CNHT.

Hiện toàn tỉnh có 250 cơ sở, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực CNHT hoặc có liên quan đến CNHT, tập trung vào các nhóm ngành chủ yếu như: Dệt - may; da - giày; sản xuất sản phẩm từ cao su và plastic; cơ khí, cơ khí chế tạo; sản xuất, sửa chữa, bảo dưỡng, lắp đặt máy móc, thiết bị và phương tiện vận tải; hóa chất-  phân bón; thiết bị điện - điện tử; chế biến gỗ - giấy; chế biến thực phẩm - đồ uống; chế biến nông sản...

Tổng số lao động ở các cơ sở, doanh nghiệp CNHT đang sử dụng trên 12.000 người, tổng vốn đăng ký đầu tư của các dự án gần 837 triệu USD và gần 15.500 tỷ đồng...Trên địa bàn tỉnh đã có một số cơ sở, doanh nghiệp đầu tư sản xuất các sản phẩm CNHT cơ khí, chế tạo, bước đầu gây dựng được thương hiệu, tạo được lòng tin và chỗ đứng trên thị trường.

Có thể thấy, mặc dù đã có những bước phát triển nhất định, song thực trạng hoạt động của ngành CNHT chưa xứng với tiềm năng và lợi thế của tỉnh. Việc đầu tư sản xuất CNHT còn manh mún, tự phát dẫn đến giá trị gia tăng thấp; năng lực và công nghệ sản xuất của phần lớn các doanh nghiệp CNHT còn nhiều hạn chế, phụ thuộc chủ yếu vào công nghệ của nước ngoài. Hầu hết các doanh nghiệp CNHT trên địa bàn là doanh nghiệp nhỏ và vừa, chưa đáp ứng được yêu cầu các chuỗi sản xuất trong nước và xuất khẩu...

Vấn đề đặt ra là phải phát triển CNHT để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, hướng đến việc tổ chức sản xuất, cung ứng sản phẩm, hàng hóa chuyên nghiệp, mở ra một hướng đi mới trong phát triển kinh tế nói chung và phát triển công nghiệp của tỉnh nói riêng. Để rút ngắn thời gian tiếp cận trình độ sản xuất toàn cầu, ngoài sự cố gắng của doanh nghiệp, cần sự hỗ trợ quyết liệt, đồng bộ và dài hạn từ nhiều phía.

Theo đó, UBND tỉnh đã chủ động ban hành cơ chế, chính sách, xây dựng Chương trình phát triển ngành CNHT của tỉnh đến năm 2025. Với mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, tỉnh ta hoàn chỉnh hệ thống sản xuất hỗ trợ, nhằm phát triển hiệu quả và vững chắc các ngành công nghiệp ưu tiên; giá trị sản xuất CNHT (GO) tăng bình quân 9-10%/năm, đến năm 2025 chiếm từ 10-12% giá trị sản xuất toàn ngành công nghiệp; tăng cường thu hút đầu tư các tập đoàn công nghiệp để tạo vệ tinh phát triển các doanh nghiệp CNHT, nhất là khu vực FDI để tăng nhanh số lượng doanh nghiệp CNHT, phấn đấu số lượng doanh nghiệp CNHT tăng bình quân 3-5%/năm, chiếm từ 10-12% số lượng doanh nghiệp toàn ngành công nghiệp. Có từ 20 - 30 doanh nghiệp CNHT đóng trên địa bàn tỉnh có thể tham gia cung ứng cho các doanh nghiệp FDI và tham gia vào chuỗi giá trị của các tập đoàn. 

Để đạt được mục tiêu trên, thời gian tới, tỉnh tiếp tục tập trung đầu tư phát triển CNHT có chọn lọc, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương trong tổng 6 nhóm ngành hàng được Chính phủ quy định hỗ trợ nhằm phục vụ một số lĩnh vực công nghiệp ưu tiên của tỉnh và hướng tới mục tiêu tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu;  lựa chọn một vài công đoạn trong chuỗi giá trị có lợi thế so sánh và có khả năng tham gia để thu hút đầu tư hiệu quả. Tập trung sản xuất các sản phẩm CNHT phục vụ nhu cầu nội địa và xuất khẩu, từng bước tham gia vào chuỗi giá trị ở một số chuyên ngành lĩnh vực, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất trên địa bàn.   

Bên cạnh đó, tạo mọi điều kiện, khuyến khích các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển CNHT vào tỉnh làm nhân tố thúc đẩy các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo phát triển; hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia sản xuất sản phẩm CNHT cho các công ty đa quốc gia; ưu tiên, thu hút các Tập đoàn đa quốc gia lựa chọn tỉnh để đầu tư; đẩy mạnh hỗ trợ trực tiếp và gián tiếp để tạo hành lang thuận lợi cho các doanh nghiệp CNHT phát triển. Tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh trong thu hút đầu tư từ các tập đoàn, nhất là nguồn vốn FDI; phát triển CNHT gắn với bảo vệ môi trường trên cơ sở áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất, đổi mới công nghệ, ưu tiên phát triển công nghiệp sạch, sử dụng năng lượng tiết kiệm; tiếp tục quan tâm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao… 

Hoan Nguyễn