Cơ quan điều tra (CQĐT) Công an tỉnh Bắc Giang vừa đề nghị viện kiểm sát cùng cấp truy tố các bị can Phan Đức Hạnh (SN 1973) – nguyên Phó GĐ Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên Môi trường (KT TNMT) tỉnh Bắc Giang, Thân Đức Thanh (SN 1974) – nguyên Trưởng phòng Đo đạc bản đồ Trung tâm KT TNMT, Nguyễn Văn Lực (SN 1982) – cán bộ Trung tâm KT TNMT về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”. Đồng thời, đề nghị truy tố bị can Ngọc Minh Phụng (sinh năm 1962), Trưởng phòng TN&MT huyện Sơn Động về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Tuy nhiên, điều khiến dư luận băn khoăn là vì sao người trực tiếp ký ban hành, trực tiếp chỉ đạo chi trả tiền bồi thường trong vụ án nghiêm trọng này là ông Giáp Văn Tâm – Phó chủ tịch UBND huyện Sơn Động, Chủ tịch Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Sơn Động chỉ bị Cơ quan điều tra đề nghị xử lý hành chính.

Kết luận điều tra của CQĐT Bắc Giang

Trước đó, ông Giáp Văn Tâm được Chủ tịch UBND huyện Sơn Động phân công là Chủ tịch Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) thay cho ông Nguyễn Việt Ước, Phó chủ tịch UBND huyện Sơn Động. Kết luận điều tra số 09 ban hành ngày 12/02/2020 của Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Bắc Giang, xác định ông Giáp Văn Tâm là người trực tiếp chỉ đạo công tác phối hợp với các cơ quan chuyên môn trong công tác GPMB trực hiện dự án Khu du lịch tâm linh Tây Yên Tử.

Cơ quan cảnh sát điều tra xác định ông Giáp Văn Tâm với chức vụ là Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Động, được phân công làm Chủ tịch hội đồng BT GPMB nhưng khi ký ban hành quyết định phê duyệt phương án (đợt 8) điều chỉnh từ 2 hộ Nguyễn Văn Chung và Dương Thị Bích sang cho 6 hộ dân có GCNQSDĐ đã chủ quan, tin tưởng vào tham mưu của Phòng TNMT huyện Sơn Động, tin vào đề xuất của Trung tâm kỹ thuật TNMT Bắc Giang (lý do Trung tâm báo cáo đã xin hướng dẫn của ông Ngô Văn Xuyên – Phó Giám đốc Sở TN&MT), không nghiên cứu kỹ về chế độ, chính sách trong công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB, dẫn đến phê duyệt phương án sai về chế độ hỗ trợ cho các hộ dân, thiệt hại số tiền hơn 4,5 tỷ đồng, đến nay cơ bản số tiền thiệt hại đã thu hồi được hơn 3,7 tỷ đồng.

Tuy nhiên, CQĐT cho rằng, sau khi phát hiện Quyết định số 451 không đúng về chế độ, chính sách thì ông Tâm đã giao cho Phòng TNMT huyện Sơn Động xác minh, kiểm tra lại tình trạng sử dụng đất của 6 hộ dân có GCNQSDĐ, xác định được việc các hộ đã chuyển nhượng đất từ nhiều năm trước, một thửa đất đã bán cho nhiều người nên ông Tâm đã ký ban hành Quyết định huỷ toàn bộ Quyết định số 451, yêu cầu Trung tâm kỹ thuật TNMT thu hồi lại toàn bộ số tiền đã chi ra theo quyết định sai lầm nói trên.

Trong kết luận ghi rõ có nhiều khoản tiền không thu hồi lại được

CQĐT biện minh việc không xử lý hình sự Phó UBND huyện Sơn Động là do ông này đã chủ quan, tin tưởng vào tham mưu của Phòng TNMT huyện Sơn Động, tin vào đề xuất của Trung tâm kỹ thuật TNMT Bắc Giang (lý do Trung tâm báo cáo đã xin hướng dẫn của ông Ngô Văn Xuyên – Phó giám đốc Sở TN&MT), không nghiên cứu kỹ về chế độ, chính sách trong công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB, dẫn đến phê duyệt phương án sai về chế độ hỗ trợ cho các hộ dân, thiệt hại số tiền hơn 4,5 tỷ đồng.

“Hành vi của ông Giáp Văn Tâm có dấu hiệu thiếu trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao nhưng xét vai trò, tính chất và mức độ lỗi thì thấy không cần thiết xem xét xử lý hình sự mà chỉ cần kiến nghị xem xét xử lý bằng biện pháp hành chính khác cũng đảm bảo tính răn đe”, Kết luận điều tra nêu.

Một số luật sư cho rằng: Việc CQĐT xác định rõ hành vi sai phạm của ông Giáp Văn Tâm với cương vị Chủ tịch hội đồng bồi thường GPMB rất cụ thể nhưng lại không khởi tố mà kiến nghị xử lý hành chính thực sự gây khó hiểu và khó thuyết phục được dư luận về sự nghiêm minh, thượng tôn của pháp luật.

Theo kết luận điều tra, ông Tâm là người trực tiếp ký, chỉ đạo chi trả tiền và được xác định gây thiệt hại số tiền của Nhà nước hơn 4,5 tỷ đồng. Rõ ràng hành vi của ông Tâm đã được cấu thành theo quy định của pháp luật. Việc sau đó ông Tâm ký các quyết định sửa sai chỉ là tình tiết giảm nhẹ.  Quy trách nhiệm hết cho cấp dưới đã thực hiện các chỉ đạo của ông Tâm thì chắc chắn dư luận sẽ đặt dấu hỏi về sự công tâm, minh bạch của các cơ quan tiến hành tố tụng, cũng như việc giám sát quá trình điều tra của Viện KSND cùng cấp.

N.T